O‘zbеkiston rеspublikаsi

Ishlab chiqarish (production) - ishlab chiqarish omillaridan foydalangan 
holda mahsulot yaratish jarayonini yoki ishlab chiqarish omillarini tayyor mahsulotga 
aylantirish jarayoni. 
Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig‘i - mavjud bo‘lgan ishlab chiqarish 
resurslaridan to‘liq va samarali foydalanish orqali ishlab chiqariladigan tovarlar 
kombinasiyasini ifodalovchi chiziq. 
Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig‘i - mavjud texnologiyada kapital va 
mehnatdan to‘liq foydalangan holda ikkita tovar kombinasiyalarini maksimal 
darajada ishlab chiqarishni ifodalaydigan chiziq. 
Ishlab chiqarish omillari - cheklangan bo‘lib, ularga mehnat (labour), kapital 
(kapital), materiallar (xomashyo, butlovchi qismlar, elektr energiyasi, gaz, suv va 
boshq.), yer (land) kiradi. 
Ishlab chiqarish funksiyasi - ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori bilan shu 
mahsulotni ishlab chiqarishdagi sarflangan ishlab chiqarish omillari miqdori 
o‘rtasidagi bog‘liqlikni ifodalovchi funksiya. 
Ishlab chiqarish shartnomalari chizig‘i - resurslarni Pareto samarali 
joylashtirish chizig‘i bo‘lib, bunda quyidagi shart bajariladi: ishlab chiqaruvchi 
muvozanati yoki maksimal mahsulot ishlab chiqarish uchun optimal sarflanadigan 
mehnat va kapital miqdorini aniqlash sharti - ishlab chiqarishning shuday holatiki 
bunda har qanday omil uchun sarflangan bir birlik pul miqdori bir xil miqdordagi 
mahsulot ishlab chiqarishni ta`minlaydi. 
Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi (yutug‘i) - tovarlarnig haqiqiy narxlaridan 
chekli (bir birlik qo‘shimcha tovar ishlab chiqarishga ketgan) xarajatlarni ayirmalari 
yig‘indisiga teng. 
Ishchining nafliligini maksimallashtirish sharti (utility maximization rule) 
- bo‘sh vaqtni daromad bilan chekli almashtirish normasini ish haqiga tengligi. 
Kapital - uzoq muddatli oraliqda mahsulot ishlab chiqarish uchun 
foydalaniladigan resurs. Kapitalni mehnat bilan chekli texnologik almashtirish 

---

438 
normasi ikkala ishlab chiqariladigan A va B tovarlar uchun bir xil bo‘lib, ular mehnat 
narxini kapital narxi nisbatiga teng.