O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi


Download 3.54 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/15
Sana15.02.2017
Hajmi3.54 Kb.
#480
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
-
tarixiy-ijtimoiy harakat:
-
tarixiy davrlarda insoniyatning rivojlanishi, o‘sha davr ehtiyojlari,
talablari, manfaatlari, dunyoqarashi, hayot sharoiti va odamlarning
turmush tarzi;
-
bashariyatning evolyusiyasi tarixiy, tabiiy sharoitda taraqqiy etib
rivojlanishi, moddiy hayoti, mehnat qurollari, ishlab chiqarish
munosabatlari va kuchlarining o‘zgarish darajalari, mulkiy munosabatlar,
o‘zaro va tashqi aloqalari;
-
insoniyatning etnik rivojlanishi (urug‘, qabila, xalq, millat
darajasiga yetishi), bunda oddiylikdan yuksaklikka qarab taraqqiy etishi,
ijtimoiy guruhlar, tabaqalar, sinflarning vujudga kelishi;
-
davlatlarning tashkil topishi va ularning tarixiy shakllari;
Vatanimiz va jahondagi siyosiy jarayonlar;
-
inson va jamiyat, davlatlararo munosabatlar, inson ongidagi
o‘zgarishlar, tarixiy voqealar, tabiiy hodisalarning bu jarayonga ta’siri;
-
Vatan va jahon tarixi, xalqlar madaniyati, iqtisodiyoti,
ma’naviyati, qadriyatlarining ravnaq topishi, ularning jahon madaniyati
rivojida tutgan o‘rni;
-
tarixda xalqaro munosabatlar, tashqi siyosat, milliy-ozodlik
kurashlari, bosqinchilik urushlari va ularning ijtimoiy oqibatlari.
Ana shulardan kelib chiqqan holda, tarix fani konsepsiyasi, dasturlari
ishlab chiqilishi, davlat ta’lim standarti mavzulari va talablari asosida
tarixiy hodisalar, voqealar xronologik izchillikda, adolatli va xolisona
o‘z bahosini topishi lozim.

13
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
O‘quvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo‘yiladigan zaruriy
talablar Tarixdan hikoyalar fani bo‘yicha 5-sinf o‘quvchilari
egallashi zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalar
Bilimlar:
Vatanimiz va jahon xalqlari tarixiga oid qisqa hikoyalar bilan tanishib,
tarix fani haqida tasavvurga ega bo‘lish;
-
olamning yagona va yaxlitligini, O‘zbekiston uning ajralmas bir
qismi ekanligini idrok etish;
-
ilk qoyatosh rasmlari haqida bilimlarga ega bo‘lish;
-
qadimgi odamlarning hayoti haqida tushunchaga ega bo‘lish;
-
qadimgi davlatlar haqida tushunchaga ega bo‘lish;
-
dunyo mo‘jizalari haqida bilimlarga ega bo‘lish;
-
Tariximizning oltin davri haqida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Amir Temur hayoti bilan bog‘liq hikoya va rivoyatlarni bilish;
-
buyuk kashfiyotlar haqida tushunchalarga ega bo‘lish;
-
O‘zbekiston–kelajagi buyuk mustaqil davlat ekanligi haqida
tushunchaga ega bo‘lish;
-
Ogohlik va hushyorlik - davr talabi ekanligini bilish.
Ko‘nikmalar:
-
xaritadan tarixiy obyektlarni to‘g‘ri ko‘rsata olish,
-
darslik matni va undagi rasmlar bilan ishlay olish, asosiy jihatlarni
ajratib ko‘rsata olish;
-
darslik, hujjat matni mazmunini qayta hikoya qilib berish;
-
darslikdagi tarixiy atamalarni to‘g‘ri ishlatish.
Malakalar:
-
tarixdagi yillarni to‘g‘ri hisoblay olish;
-
tarixiy faktlarni eng oddiy usulda tahlil qila olish;
-
darslikdagi hujjatlardan foydalangan holda hikoyalar tuza olish;
-
o‘quvchilar jahon tarixining davrlarga bo‘linishi, davrlarning
atalishi va ularga xos xususiyatlar haqida tasavvurga ega bo‘lishi zarur.
Tarix fani bo‘yicha 6-sinf o‘quvchilari egallashi zarur
bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalar
Bilimlar:
-
Qadimgi davr sivilizatsiyalari haqida tushunchaga ega bo‘lish;
-
miloddan avvalgi davrlar bo‘yicha yil hisobini bilish;

14
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
qadimgi odamlarning geografik-hududiy joylashuvi va ularning
ilk mashg‘ulotlari, tabiat bilan munosabatlarini bilish;
-
insoniyatning kelib chiqishi haqidagi turli xil qarashlarni bilish;
-
qadimgi odamlarning mehnat qurollari, turmush tarzi, ovchilik,
chorvachilik, dehqonchilik mashg‘ulotlari, urug‘ jamoalari, qabilalar
haqida tushunchalarga ega bo‘lish;
-
din va san’atning vujudga kelishi haqida tasavvurlarga ega bo‘lish;
-
qadimgi Sharq xaritasi, qadimgi Misr, Ikki daryo oralig‘i, O‘rta
dengiz sharqiy sohilidagi davlatlar to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
qadimgi davr sivilizatsiyasi, Hindiston, Xitoy, Qadimgi
Yunoniston, Qadimgi Rim taraqqiyoti, bu davlatlarning qadimgi davr
taraqqiyot o‘choqlari bo‘lganligi, davlatlar joylashuvi, tarixiy-geografik
holati, aholisi, turmush tarzi, ma’naviy hayoti, madaniyati to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
xo‘jalik xususiyatlari, turlari, qadimgi ilk quldorlik davlatlarining
tashkil topishi va sinflarning yuzaga kelishi to‘g‘risida bilimlarga ega bo‘lish;
-
siyosiy hayotning o‘ziga xos rivojlanish xususiyatlarini bilish;
-
fir’avn va hukmdorlar to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Afina quldorlik demokratiyasi. Sparta davlati. Rim respublikasi va
imperiyasi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
afsonalarda dunyo va uning yaratilishi, tasavvurlar, madaniy hayot,
yozuv, maktab, tabiiy va ijtimoiy fanlar, ilmiy bilimlar haqida
tushunchalar. Mixxat, isroil yozuvlari, teatr, haykaltaroshlik,
me’morchilik, notiqlik san’ati, qadimgi dunyo olimlari, yozuvchilari,
tarixchilari to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
qadimgi davlatlar va xalqlarning siyosiy, savdo, madaniy
aloqalarini bilish;
-
 urushlar: fir’avnlar, hukmdorlar yurishlari, Ossuriya davlati,
Yunoniston-Eron urushlari, makedoniyalik Aleksandr yurishlari, Rim
hukmdorlari olib borgan urushlar haqida umumiy tushunchalarga ega
bo‘lish;
-
qadimgi davr xaritasi, qadimgi davrda O‘rta Osiyoning tabiiy
sharoiti, hududda eng qadimgi hayot izlari, eng qadimgi odam
manzilgohlari, ibtidoiy odam, mehnat mashg‘ulotlari, ibtidoiy
odamlarning e’tiqodlari, urug‘chilik jamoasi, mezolit va neolit davri
mehnat qurollarining takomillashuvi, xo‘jalik sohalaridagi o‘zgarishlar
to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;

15
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
dehqonchilik, chorvachilik, baliqchilik, san’at va din to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
bronza davriga xos asosiy belgilarni bilish;
-
patriarxat - ota urug‘i jamoasi to‘g‘risida ma’lumotga ega bo‘lish;
-
bronza davri makonlari, manzilgohlar, xo‘jalikning rivojlanishi,
mehnat taqsimoti, hunarmandchilikning vujudga kelishi to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
 hududda davlatchilikning vujudga kelishi to‘g‘risida bilish;
-
temir asriga o‘tilishi, sug‘orma dehqonchilik, sug‘orma
dehqonchilik manzilgohlarini bilish;
-
Xorazm, Baqtriya, davlatlari, sug‘dlar, massagetlar joylashgan
geografik hudud, eng qadimgi shaharlar, qal’alar, qo‘rg‘onlar to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
eng qadimgi davrda O‘rta Osiyo hayoti, O‘rta Osiyo xalqlarining
qadimgi fors va yunon bosqinchilariga qarshi kurashini bilish;
-
To‘maris, Shiroq jasoratlari, Doro hukmronligiga qarshi
qo‘zg‘olonlar to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Ahamoniylar zulmining tugashi, makedoniyalik Aleksandr
bosqini to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Spitamen jasorati va uning mustaqillik uchun kurashi (mil.av.IV
asr) to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Yunon-Baqtriya davlatining tashkil topishi, xo‘jalik madaniyati,
xalqaro aloqalar, shahar hayoti, Qang‘ va Dovon davlati, Xorazm
davlati xo‘jaligi, madaniyati, Kushon davlati, davlat boshqaruvi, xo‘jalik,
ichki va tashqi savdo, shahar madaniyati, diniy tasavvurlar, Kushon
davlati tanazzuli to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Buyuk Ipak yo‘li, uning jahon siyosiy, iqtisodiy va madaniy
aloqalarini rivojlantirishdagi o‘rnini bilish.
Ko‘nikmalar:
-
miloddan avvalgi davrlar bo‘yicha yil hisobini bilish,
-
xronologik jadvallar tuzish ko‘nikmasini hosil qilish;
-
aholi guruhlari, qatlamlarining eng muhim belgilarini bilib
borish,
-
jahon tarixi va O‘zbekiston tarixi voqealari asosida solishtirma
jadvallarni tuza olish;

16
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
bir turdagi tarixiy hodisalar, jarayonlarni taqqoslash, tarixiy
voqealarning sabablari, ahamiyatini umumlashtira olish;
-
arxeologiya, antropologiya, etnografiya va numizmatika
tushunchalarini farqlay olish;
-
matnlarni qo‘shimcha manbalardagi misollar bilan sharhlay olish;
-
tarixiy voqealar yuzasidan mustaqil mulohaza yurita olish,
-
moddiy va ma’naviy madaniyatni bir biridan farqlay olish, ularni
tarix fanidagi ahamiyatini aniqlash.
Malakalar:
- hodisalar, jarayonlarning jahon tarixining muayyan davriga taalluqli
ekanligini aniqlash;
- mavzularga doir sinxron jadvallar tuza olish;
- darslik matni bo‘yicha murakkab reja tuzish;
- darslik va hujjatlar asosida ayrim tarixiy hodisalarga tavsif berish,
ularni baholash;
- tarixiy dalillarni bayon qilish va ko‘rgazmali aks ettirish asosida
tahlil qilish;
- Jahon tarixi davrlarini Vatanimiz tarixi bilan taqqoslash, bog‘lay
olish.
Jahon tarixi fani bo‘yicha 7-sinf o‘quvchilari egallashi zarur
 bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalar
Bilimlar:
-
Xronologik jadval va xarita. G‘arbiy va Sharqiy Yevropa, Yaqin
Sharq, Markaziy va Janubiy Osiyo, Buyuk ko‘chish (xunnlar, germanlar,
slavyanlar). Qabila, elatlar, Sharqiy slavyanlar, ularning hududiy
joylashuvi (V-VII asrlar) haqida bilimlarga ega bo‘lish;
-
Salb yurishlari va uning oqibatlarini bilish;
-
o‘rta asrlarda Osiyo, Afrika, Amerika xalqlari to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
qishloq xo‘jaligi, feodal yer egaligi, dehqonlar kurashini bilish;
-
Markaziy va Sharqiy Yevropada ijtimoiy tuzum. Shaharlar hayoti,
ularning siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy markazlar sifatidagi o‘rni. Savdo,
hunarmandchilik, xalqaro savdo-sotiq, ijtimoiy rivojlanish. Turli ijtimoiy
guruhlar ahvoli va turmushi. Shaharliklarning hayot tarzi, mashg‘ulotlari
to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;

17
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
Hindistonda kastalarga bo‘linish. Yevropada (o‘rta asrlarda)
davlatchilik rivojlanishi (monarxiya, respublika), feodal tarqoqlikdan
markaziy davlatchilikka o‘tilishi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Rusda markazlashgan davlatlarning vujudga kelishi.
-
o‘rta asr kishisining ongi, dunyoqarashi, diniy e’tiqodi, katolik,
pravoslav cherkovlari to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Islom dini va uning mazhablarini bilish;
-
Yevropada o‘rta asrlar madaniyati, ilmiy bilimlar. Musiqa,
me’morchilik, rassomchilik, kitobat san’ati, xattotlik, hunarmandchilik
to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Yevropa xalqlarining iqtisodiy, siyosiy, madaniy aloqalarini bilish;
-
normandlar, arablar, turklar, mo‘g‘ullarning harbiy yurishlari.
Qilichbardorlar va Tevton ordenligi yurishlari. Oltin O‘rda xonligi. Rusda
Oltin O‘rda hukmronligining tugashi - unda Amir Temurning buyuk
xizmatlari. Rossiyaning Volga, G‘arbiy Sibir hududlariga harbiy yurishlari.
Livoniya urushi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Sharq va G‘arb o‘rtasidagi savdo,  di plomatik   aloqalarini bilish.
 Ko‘nikmalar:
-
tarixiy hodisalarni ularning mohiyati va sabablarini, ahamiyatini
baholagan holda tahlil etish hamda umumlashtira olish;
-
tarixiy voqeaning sodir bo‘lish sabablari va oqibatlari haqida darslik
matni yoki o‘qituvchining hikoyasiga asoslangan holda kengaytirilgan
reja tuzish;
-
aholi hayotidagi tub o‘zgarishlar, yerga egalik qilishning yangi
shakllari bilan bog‘liqligini aniqlash;
-
mamlakatimizdagi hududiy o‘zgarishlarni xarita asosida tushunib
olish, hozirgi hududlar nomlarini farqlay olish;
-
tarixiy voqealar yuzasidan mustaqil mulohaza yurita olish, bayon
qila olish, munozara va bahslarda faol ishtirok eta olish.
Malakalar:
-
darslik matni, hujjatlar va ko‘rgazmali qurollar bilan mustaqil
ishlay olish;
-
tarixiy hodisalarga, atoqli arboblar faoliyati va shaxsiga, madaniy
yodgorliklarga ta’rif bera olish;
-
tarixiy voqea va hodisalarning sabab va oqibatlarini tahlil qilishda
xarita mazmunidan foydalana olish;

18
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
tarixiy voqea va hodisalarni umumlashtirish, ularni hozirgi kun
bilan bog‘lay olish;
-
jahon tarixi va O‘zbekiston tarixi voqealari asosida solishtirma
jadvallar tuza olish;
-
tarixiy voqealarni aks ettiruvchi sinxron jadvallar tuza olish va
tarixiy dalillarni tahlil etish.
O‘zbekiston tarixi fani bo‘yicha 7-sinf
o‘quvchilari egallashi zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalar
Bilimlar:
-
Ilk o‘rta asrlarda Vatanimiz hududida yashagan aholining ijtimoiy
hayotidagi tub o‘zgarishlar. Yerga egalik shakllari, mulkiy munosabatlar.
Ilk o‘rta asr davlatlari. Eftaliylar davlati, uning ijtimoiy va madaniy
hayoti, inqirozi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Turk xoqonligi, xo‘jaligi, ijtimoiy-siyosiy, madaniy hayoti,
me’morchilik, yozuv, din va san’at to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
arablarning O‘rta Osiyoga yurishlari. Islom dinining yoyilishi.
Arablarning O‘rta Osiyoga yurishlari. Arablarning soliq siyosati. Xalq
qo‘zg‘olonlari. Mulk shakllari. Arab xalifaligi hukmronligining zaiflashuvi.
Qorluqlar, O‘g‘uzlar, Tohiriylar va Somoniylar davlatining ijtimoiy,
siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti (IX-X asrlar) to‘g‘risida
tushunchalarga ega bo‘lish;
-
Qoraxoniylar, G‘aznaviylar, Saljuqiylar va Xorazmshohlar
davlatlari, ularning siyosiy, iqtisodiy ahvoli. Yer-mulk egaligi
xususiyatlarini bilish;
-
IX-XIII asr boshlarida fan va madaniyat, san’at, din to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
o‘rta asrlarning buyuk olimlari: Muso Xorazmiy, Ahmad
Farg‘oniy, Abu Nasr Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn
Sino, Mahmud Zamaxshariy, tasavvuf ta’limotining yetuk
namoyandalari: Yusuf Hamadoniy, Abduxoliq G‘ijduvoniy, Ahmad
Yassaviy, Najmiddin Kubro. Ularning ma’naviy merosi. Turkiy
madaniyatning ulug‘ allomalari: Mahmud Qoshg‘ariy, Yusuf Xos Hojib,
Ahmad Yugnakiy, tarixchi Narshaxiy. Etnik jarayonlar, san’at,
me’morchilik, hunarmandchilik to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
mo‘g‘ullar istilosi va Xorazmshohlar saltanatining yemirilishi.
Xo‘jand, O‘tror, Buxoro, Samarqand, Termiz shaharlarining qamali

19
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
va xalqning qahramonligi. Temur Malik jasorati. Najmiddin Kubro va
Jaloliddin Manguberdi - Vatanga sadoqat ramzi. Ko‘hna Urganch
mudofaasi, xoinlar va milliy qahramonlarni bilish;
-
Niso, Nishopur, Isfaxon, Parvon janglari. Sheryurak sarkarda
Jaloliddin Manguberdi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
siyosiy, iqtisodiy tanazzul. Movarounnahr va Xorazm mo‘g‘ullar
zulmi ostida. Chig‘atoy ulusining vujudga kelishi. Ulusdagi ijtimoiy
vaziyatlarni bilish;
-
Amir Temurning harbiy-siyosiy maydonga chiqishi. Saltanatning
vujudga  kelishi. Harbiy yurishlari. G‘arbiy Yevropa  bilan savdo va
di plomatik aloqalarini bilish;
-
Amir Temur - buyuk harbiy sarkarda va davlat arbobi. Amir
Temur - buyuk islohotchi, fan va madaniyat homiysi bo‘lganligini
bilish;
-
temuriylar davrida Movarounnahr va Xuroson. Ijtimoiy-iqtisodiy
munosabatlar. Mulk shakllari, hunarmandchilik, savdo, pul muomalasi,
fan, madaniyat, me’morchilik, hunarmandchilik, san’at to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
temuriylar saltanatining inqirozi va parchalanishi haqida
ma’lumotlarga ega bo‘lish.
Ko‘nikmalar:
-
tarixiy voqealarning sabablari va oqibatlarini tahlil qilishda
xaritalardan foydalanish;
-
tarixiy voqealarning sodir bo‘lish sabablari va oqibatlari haqida
darslik matni yoki o‘qituvchining hikoyasiga asoslangan holda
kengaytirilgan reja tuzish;
-
aholi hayotidagi tub o‘zgarishlar, yerga egalik qilishning yangi
shakllari bilan bog‘liqligini asoslash;
-
mamlakatimizdagi hududiy o‘zgarishlarni xarita asosida tushunib
olish, hozirgi hududlar nomlarini farqlay olish.
Malakalar:
-
O‘rta Osiyoda sodir bo‘lgan voqealar, jarayonlarni jahon tarixining
muayyan davri bilan taqqoslash, Vatan tarixi va jahon tarixining o‘xshash
jarayonlari va voqealarini belgilagan holda solishtirma jadvallar tuza olish;
-
darslik va hujjatlar matni, ko‘rgazmali qurollar, o‘qituvchining
tushuntirishi asosida tarixiy hodisalarga, atoqli arboblar faoliyati va
shaxsiga, madaniy yodgorliklarga ta’rif berish;

20
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
tarixiy voqea va hodisalarni umumlashtirish, ularni hozirgi kun
bilan bog‘lay olish;
-
darslik matni, hujjatlar, ko‘rgazmali qurollar bilan mustaqil ishlay
olish;
-
tarixiy voqealar yuzasidan mustaqil mulohaza yurita olish, bayon
qila olish;
-
munozara va bahslarda faol ishtirok eta olish;
Jahon tarixi fani bo‘yicha 8-sinf o‘quvchilari egallashi zarur
bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalar
Bilimlar:
-
Yevropada uyg‘onish davrining vujudga kelishi, gumanst
allomalarning hayoti va faoliyati xususida bilimlarga ega bo‘lish;
-
Xronologik davr va uning asosiy bosqichlari. Jahon
mamlakatlarining notekis rivojlanish xususiyatlari va uning sabablarini
bilish;
-
mamlakatlar, davlatlar, xalqlarning siyosiy xaritasi (yangi tarix
boshlanishi, o‘rtalari va oxirgi davriga oid), yangi taraqqiyot
bosqichlarining o‘ziga xos xususiyatlari. Sharq va g‘arbning yangi tarix
davri manzarasi. Umumiy va ziddiyatli jihatlar. Buyuk geografik
kashfiyotlar (XVI-XVII asrlar). Amerika, Osiyo, Afrika qit’alari
mamlakatlarini mustamlakaga aylantirilishining boshlanishi. XVIII-XIX
asrlarda Rossiya siyosiy-iqtisodiy hayoti, og‘ir sanoati. Rivojlangan
davlatlarda ekologik muammolar to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
yangi davr kishisi ongining o‘sishi va dunyoqarashi. Turmush
tarzi va faoliyatidagi o‘zgarishlar, yangiliklar. Inson hayoti va faoliyatiga
ilmiy- texnika kashfiyotlarining ta’siri. Sharqda an’anaviy
munosabatlarning saqlanib qolishi. G‘arbda moddiy ishlab chiqarish
kuchlarining rivojlanishi. Sanoat to‘ntarishining yuz berishi. Ishlab
chiqarish sohalarida mehnatga munosabatning o‘zgarishi, ko‘pukladlilik.
Yevropa mamlakatlari, Shimoliy Amerikada agrar munosabatlar
sohasidagi o‘zgarishlar. Rossiyada krepostnoy tuzumning bekor qilinishi
to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
elatlar, xalqlar, etnik guruhlar. Millatning vujudga kelishini bilish;
-
Rossiyada millatchilik va buyuk davlatchilik shovinizmi. XVIII-
XIX asrlarda mustamlakachilik siyosati. Rossiyaning imperiyaga aylanishi,
ruslashtirish siyosati to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;

21
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567
Davlat ta’lim standartiga sharh
-
Yevropada milliy davlatlarning vujudga kelishini bilish;
-
Absolyut monarxiyaning cheklanishi. Respublika tuzumining vujudga
kelishi. Rossiyada va Sharq mamlakatlarida cheklanmagan monarxiya
tuzumining saqlanib qolishi to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Lotin Amerikasi xalqlarining mustaqillik uchun olib borgan
kurashlari. Gaitidagi inqilob. Milliy ozodlik harakatlarining yakunlari va
ahamiyatini bilish;
-
Yevropa mamlakatlari ijtimoiy hayotidagi o‘zgarishlarni bilish;
-
Niderlandiya, Angliya, Fransiya, AQShdagi burjua inqiloblari.
Boshqarishning konstitutsion shakliga o‘tilishi. Parlamentchilikning
rivojlanishi. Fransiya, Angliya, Rossiya, Prussiya, Yaponiya
mamlakatlarida liberal islohotlarning amalga oshirilishi to‘g‘risida
ma’lumotlarga ega bo‘lish;
-
Rossiya samoderjaviyasi XVIII-XIX asrlarda. Ijtimoiy inqilobiy
harakatlar (dekabristlar, slavyanofinlar, g‘arbchilar, narodniklar,
sotsialistlar) to‘g‘risidagi bilimlarga ega bo‘lish;
-
G‘arbiy Yevropada ishchilar sinfining shakllanishi, utopik
sotsializm g‘oyalarini bilish; Yevropa va Sharq mamlakatlari. Osiyo,
Afrika mamlakatlarida dehqonlar harakati  to‘g‘risida ma’lumotga  ega
bo‘lish (XVIII-XIX asrlar);
-
Rossiyada sotsialistik partiyalarning vujudga kelishi. Markaziy va

Download 3.54 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling