Navoiy davlat arbobi sifatida 1469-1472-yillarda muhrdor, 1472-1476-yillarda vazir, 1487-1488-yillarda Astrobodga hokimlik qilgan. - Navoiy davlat arbobi sifatida 1469-1472-yillarda muhrdor, 1472-1476-yillarda vazir, 1487-1488-yillarda Astrobodga hokimlik qilgan.
- Navoiy o’z ijodida Sharq she’riyatining 16 xil janridan foydalangan. Alisher Navoiy g’azalnavislikda Xusrav Dehlaviy,Hofiz Sheroziy, Abduraxmon Jomiylarni ustoz deb bilgan.
- Navoiyning barcha devonlari janr jihatidan rang-barangdir. Shoirning 8 ta devoni mavjud. Shulardan 7 tasi o’zi tuzgan, bittasini zamondoshlari tuzishgan. Ular quyidagilar:
Ular quyidagilar: - Ular quyidagilar:
- 1. Ilk devon (zamondoshlari tonidan tuzilgan bu devon shiirning 24-25 yoshlik davrida xattotlar sultoni Sultonali Mashhadiy tomonidan ko’chirilgan, ilmda unga shartli ravishda shunday deb nom berilgan)
- 2. “Badoe ul-bidoya” (1472-1476-yy, o’zi tartib qilgan birinchi devoni. Unda muallif “yeti-sakizimdin she’rtartib berish shavqi rag’bati xayolimni band etdi”,-deb yozgan edi.)
- 3. “Navodir un-nihoya”(1476-83, o’zi tartib qilgan ikkinchi devoni)
- 4. “Xazoyin ul-maoniy” (“Chor devon”, 1492-98 yillarda tartib berilgan turkiy tilidagi4 devondan iborat bo’lib, ularning har biriga barobar – 650 tadan g’azal kiritilgan. Bu devonlar qiyidagilar:
- a) “G’aroyib us-sig’ar”(“Yoshlik g’aroyibotlari”,7-8 yoshdan 20 yoshgacha,bahor.)
- b) “Navodir ush-shabob” (“Yigitlik nodirliklari”, 20 yoshdan 35 yoshgacha, yoz.)
- v) “badoe’ ul-vasat” (“O’rtayosh go’zalliklari” , 35 yoshdan 45 yoshgacha, kuz)
- g) “Faviyid ul-kibar” (“Keksalik foydalari”, 45-60 yoshlar, qish, unda 86 ta fard mavjud)
- 5. “Devini foniy” (1491-1498, unga fors-tijik tilidagi 600 g’azal kiritilgan).
Nasriy asarlari: - Nasriy asarlari:
- “Tarixi muluki ajam” (“Eron mamlakatlari tarixi”1488 y)
- “Tarixi anbiyo va hukamo” (“Nabilar va xakimlar tarixi” 1488),
- “Nasoyim ul-muhabbat” (“Muhabbat shabadalri”, 1496)
- “Vaqfiya” (1481-1482),
- “Xamsat ul-mutahayyirin” (“Besh hayrat” 1492-1494),
- “Holati Said Hasan ardasher” (1490)
- “Holati Pahlavon Muhammad” (1496)
- “Mahbub ul-qulub”
- “Majolis un-nafois” (“Nafis majlislar” 1491-93)
- “Mezon ul-avzon” (1492)
- “Muhokamat ul-lug’atayn” (1498-99)
- “Munshot” (1492)
- “Mufradot” (1491)
Do'stlaringiz bilan baham: |