O'zbekiston tarixi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
0‘sha manba. 258 Olimxonning qurol-aslahalar bilan yordam berishni so„rab qilgan iltimosini ataylab pay saiga soldi. Amir Olimxon Afg„oniston amiri Omonullaxonga bir necha bor yordam so„rab murojaat qilgan boisa-da, Omonullaxon Afg„onistonning o„zi ogir ichki va tashqi vaziyatni boshidan kechirayotganligini aytib Buxoroga yordam bermadi. U o„zining hijriy 1299-yil 6-saratonda Buxoro amiriga yoilagan maktubida Buxoro bilan Sho„ro Rossiyasi o„rtasida vujudga kelgan g„oyatda ogir vaziyatni hisobga olib Amir Olimxonga ba‟zi bir maslahatlami beradi: «Hozirgi paytda Sho„ro Rossiyasi urushga tayyorlanmoqda, ya‟ni Buxoroni «ozod qilish»ga tayyorlanmoqda. Siz iloji boricha Sho'ro Rossiyasi bilan to„qnashuvdan qoching. Agar Sho„ro Rossiyasi do„stona qoi cho„zadigan boisa, imkoniyati boricha unga qarshi boring» 1 degan edi u. Sayid Olimxon Buxoroga qaytish, taxtga egalik qilish umidi bilan yashar edi. Bu maqsad yoiida u jahon jamoatchiligi, jumladan, Afg„oniston, Turkiya, Angliya va boshqa davlatlaming ko'magi va yordamiga ko„z tikkan edi. Ana shu ezgu niyatlar bilan Buxoro amiri butun dunyo jamoatchiligiga murojaat qildi. Mazkur murojaat 1923- yil 4-iyunda «Manchester Gardian» ro„znomasida ham eion qilingan edi. Unda jumladan quyidagilami o„qiymiz: «...Bolsheviklami Buxoro, Xiva, Turkiston va umuman butun 0„rta Osiyodagi siyosati eng pastkash va razil xislatlarga ega... Bolsheviklar hali temir yo„l tarmoqlari ular ixtiyorida ekanligidan foydalanib, Buxoroga 20 ming qurollangan qizil askarlami jo'natishdi. Vaholanki, sho„ro hukumati Tashqi ishlar komissariyati vakili Gopner o„zaro do„stlik bitimini tuzish to„g„risida biz bilan muzokaralar olib bormoqda edi. Vlening Buxorodan jo„nab ketganim bolsheviklarga maium boiganiga qaramay, himoyasiz qolgan shahar to„rt kun mobaynida bombardimon qilindi, aholining uchdan bir qismi nobud boidi, barcha muqaddas joylar, mashhur minora, jomi masjidi vayron qilindi. ... Buxoroga Botumi orqali yetib kelgan mashhur G„ozi Anvar podsho musulmonlami iztirobga solayotgan tuyg„ulami his etib, mendan o„ziga qandaydir lavozimni berishni iltimos qildi. Men unga Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|