O'zbekiston tarixi
Xo'jayev F. Tanlangan asarlar. Uch jiidlik, 1-jild - Т.: Fan, 1978, 249-bet
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
Xo'jayev F. Tanlangan asarlar. Uch jiidlik, 1-jild - Т.: Fan, 1978, 249-bet. 2 Qilichev F. Zulmatdan sadolar. Т.: Adolat, 1994, 25-bet. 255 ko„p ko„rsatilsin... Rusiya iqtisodiy siyosatini qoilash va uni amalga oshirishdan qochish kerak. Boshqaruv va siyosatda esa rahbariy lavozimlarda o„z odamlarimiz ishlashiga erishish kerak. VKP (b)ni, ulaming mhida ishlayotganimizga ishontirishimiz kerak... Rus vakolatxonalarida o„z xufiya kishilarimiz tinmay kuzatish olib borishi lozim» 1 . Sho„rolar Rossiyasi 1924-yilda 0„rta Osiyoda Milliy davlat chegaralanishini amalga oshirgach yagona Turkistonni milliy jihatdan parchalab tashladi. Shundan so„ng SSSR Xalq Komissarlari Sho„rosi 1925- yil 11 dekabrda 136-sonli maxsus qaror 2 bilan 0„zbekiston va Turkmaniston hududlarida 1926-yil 1 yanvardan boshlab Buxoro tangalarini chiqarish va uni muomalada yuritishni taqiqlab qo„ydi Markaziy Osiyoni har tomonlama o„zining poiat panjalari iskanjasiga oldi. F.Xo„jayev bu ishlaming hammasiga o„zimizning madaniy-ma‟rifiy saviyamizning pastligi sabab bo„lganligini ta‟kidlab yana bir hujjatda quyidagilami yozgan edi: «0„z ustimizda ishlamayapmiz, madaniy darajamiz va ma‟naviy qiyofamiz achinarli holga kelib qoldi. Biz ana shu savodsizligimiz va madaniyatsizligimiz oqibatida Buxoroni, vatanni boy berib qo„ydik. Shu sababli ham o„z vatanimizda rahbarlik ishlarini qo„lga ololmadik va mustaqillik yo„lida aql bilan ish yurita bilmadik» 3 . F.Xo„jayev Buxoro taqdiri bo„yicha o„z qilgan ishlari, xatti- harakatidan qoniqish hosil qilmaydi, yo„1 qo„ygan xatolarini tushunib afsuslanadi. Ammo endi kech edi. F.Xo„jayevning milliy istiqlol yoiida qilgan xizmatlaridan yana bittasi shuki, u turkiy xalqlar milliy ozodligi va mustaqilligining yirik bayroqdorlaridan biri boigan boshqirdistonlik Zaki Validiy To„g„on va Turkiston jadidlarining sardorlaridan Munavvar Qori Abdurashidxonovlami o„z qanoti ostiga oladi. Zaki Validiy To„g„on Boshqirdiston milliy hukumati bostirilgach, katta umidlar bilan bu yerga kelgan edi. Munavvar Qori esa Turkistondan surgun qilindi. Shu bois u bilan birga «Milliy ittihod» (yoki «Ittihodi milliy») ham bu yerga ko„chadi. Ulaming faolligi natijasida Buxoroda Markaziy Osiyodagi turkiy musulmon xalqlarining yashirin milliy ozodlik tashkilotlarining markazi - ya‟ni Munavvar Qori ta‟kidlaganidek, 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|