O`zbekistonda pul islohotlari Bajardi: Shodiyorov Otabek

O`zbekistonda pul islohotlari Bajardi: Shodiyorov Otabek

O`zbekistonda pul islohotlari

Bajardi:Shodiyorov Otabek

O`zbekistonda pul islohotlari

• 
  O`zbekistonda pul islohotlari
  
• 
  Reja:
  
• 
  Pul islohoti nima?
  
• 
  Pul islohotlari usullari
  
• 
  O`zbekistonda pul islohotlari
  

Pul islohoti nima?

• 
  Pul islohoti nima?
  
• 
  Pul islohotlari - milliy valyutani mustahkamlash, pul birligini barqarorlashtirish va pul muomalasini tartibga solish maqsadida davlat tomonidan mamlakat pul tizimini toʻliq yoki qisman qayta tashkil etish. Pul islohotlari qogʻoz pul belgilarining hammasi yoki bir qismi qadrsizlanganda va ularning hajmi koʻpayib, yangisi (qogʻoz yoki metall) bilan almashtirish lozim boʻlganda, pulning oltin qiymati yoki valyuta kursi oʻzgarganda, pul tizimiga oʻzgartish kiritish zarur boʻlganda oʻtkaziladi. Pul islohotlari mamlakatdagi iqtisodiy holatga, pulning qadr-sizlanish darajasiga va davlatning siyosatiga bogʻliq holda turli usullar-da: ortiqcha qogʻoz pullarni yoʻq qilish yoʻli bilan pul hajmini kamaytirish (deflyasiya); eski pul belgilarini yoʻq qilib, yangi qogʻoz pul belgilarini zarur miqdorda chikarish (nullifikatsiya); eski pul belgilarini yirikroq yangi pul belgilariga almashtirish (denominatsiya); pul birligi yoki qogʻoz pul birligi kursining metall qiymati va chet el valyutasiga nisbatan kursini pasaytirish (devalvatsiya); pul birligidagi metall qiymati yoki qogʻoz pul kursini tashki davlatlar valyutasiga nisbatan oshirish (revalvatsiya) va boshqa shakllarda amalga oshiriladi.
  

Pul islohotlari usullari

• 
  Pul islohotlari usullari
  
• 
  Pul-kredit islohotlari usullariga ma'lum darajada moliya tizimining holatiga ta'sir ko'rsatadigan uslublar kiradi. Xususan, pul islohotining quyidagi usullari ajratib ko'rsatiladi:
  
• 
  Diversifikatsiya. U davlat va banklarning valyuta zaxiralari tizimini tartibga solishga qaratilgan siyosatini aks ettiradi. Ushbu jarayon xalqaro hisob-kitoblarni ta'minlash va yo'qotishlardan himoya qilish uchun turli xil moliyaviy vositalarni ulash orqali amalga oshiriladi. Qoida tariqasida, chora-tadbirlar beqaror birliklarni amalga oshirishni va yanada barqaror bo'lganlarni sotib olishni o'z ichiga oladi.
  
• 
  Nolifikatsiya. Ushbu uslub buzilgan moliyaviy birlikni bekor qilish to'g'risida e'lon qilishni va uning o'rniga yangi vositani joriy qilishni o'z ichiga oladi.
  
• 
  Devalvatsiya. Bu milliy valyutani chet el valyutasiga nisbatan almashtirish va pul birligining sotib olish qobiliyatining pasayishi bilan bog'liq.
  
• 
  Denominatsiya. Pul islohotining bu usuli moliyaviy vositaning nominal qiymatini o'zgartirishni o'z ichiga oladi. Odatda, u avvalgi moslamani ma'lum bir nisbatda kiritilgan bilan almashtirish sharti bilan amalga oshiriladi.
  
• 
  Qayta baholash. Hisob birligining ilgari mavjud bo'lgan oltin tarkibini tiklashni o'z ichiga oladi. Pul islohotining boshqa usullari mavjud. Masalan, deflyatsiya ortiqcha pullarni muomaladan chiqarib tashlashni o'z ichiga oladi.