O’zg Vara q Hujjat № Imzo Sana Bet

1.3. “Axborot-kommunikatsiya tizimlarini optimallashtirish” fani bo`yicha 
ta`lim texnologiyalarining kontseptual asoslari
 
O`quv jarayoni bilan bog’liq ta`lim sifatini belgilovchi xolatlar quyidagilar: 
yuqori ilmiy-pedagogik darajada dars berish, muammoli ma`ruzalar o`qish, darslarni 
savol-javob tarzida qiziqarli tashkil qilish, ilg’or pedagogik texnologiyalardan va 
mul`timedia vositalaridan foydalanish, tinglovchilarni undaydigan, o`ylantiradigan 
muammolarni ular oldiga qo`yish, talabchanlik, tinglovchilar bilan individual ishlash, 
erkin muloqot yuritishga, ilmiy izlanishga jalb qilish. 
“Axborot-kommunikatsiya tizimlarini optimallashtirish” kursini loyixalashtirishda 
quyidagi asosiy kontseptual yondoshuvlardan foydalaniladi: 
Shaxsga yo’naltirilgan ta`lim. Bu ta`lim o`z mohiyatiga ko`ra ta`lim jarayonining 
barcha ishtirokchilarini to`laqonli rivojlanishlarini ko`zda tutadi. Bu esa ta`limni 
loyixalashtirilayotganda, albatta, ma`lum bir ta`lim oluvchining shaxsini emas, avvalo, 
kelgusidagi mutaxassislik faoliyati bilan bog’liq o`qish maqsadlaridan kelib chiqqan 
xolda yondoshilishni nazarda tutadi. 
Tizimli yondoshuv. Ta`lim texnologiyasi tizimning barcha belgilarini o`zida 
mujassam etmog’i lozim: jarayonning mantiqiyligi, uning barcha bo`g’inlarini o`zaro
boglanganligi, yaxlitligi. 
Faoliyatga 
yo’naltirilgan 
yondoshuv. 
Shaxsning 
jarayonli 
sifatlarini 
shakllantirishga, ta`lim oluvchining faoliyatni aktivlashtirish va intensivlashtirish, o`quv 
jarayonida uning barcha qobiliyati va imkoniyatlari, tashabbuskorligini ochishga 
yo`naltirilgan ta`limni ifodalaydi. 
Dialogik yondoshuv. Bu yondoshuv o`quv munosabatlarini yaratish zaruriyatini 
bildiradi. Uning natijasida shaxsning o`z-o`zini faollashtirishi va o`z-o`zini ko’rsata 
olishi kabi ijodiy faoliyati kuchayadi. 
Hamkorlikdagi ta`limni tashkil etish. Demokratik, tenglik, ta`lim beruvchi va 
ta`lim oluvchi faoliyat mazmunini shakllantirishda va erishilgan natijalarni baxolashda 

---

O’zg
 
Vara
q
 
Hujjat 
№ 
Imzo 
Sana
 
Bet 
 
 
Aslonova D. 
Bajardi: 
Rahbar: 
“Axborot-kommunikatsiya tizimlarini optimallashtirish” fanidan modulli 
o’qitish uslubiyotini yaratish (Chiziqli programmalash masalasini 
geometrik usulda yechish) 
birgalikda ishlashni joriy etishga e`tiborni qaratish zarurligini bildiradi. 
Muammoli ta`lim. Ta`lim mazmunini muammoli tarzda takdim kilish orkali ta`lim 
oluvchi faoliyatini aktivlashtirish usullaridan biri. Bunda ilmiy bilimni ob`ektiv karama-
karshiligi va uni xal etish usullarini, dialektik mushoxadani shakllantirish va 
rivojlantirishni, amaliy faoliyatga ularni ijodiy tarzda qo`llashni mustaqil ijodiy faoliyati 
ta`minlanadi. 
Axborotni taqdim qilishning zamonaviy vositalari va usullarini qo`llash - yangi 
komp’yuter va axborot texnologiyalarini o`quv jarayoniga qo`llash. 
O`qitishning usullari va texnikasi. Ma`ruza (kirish, mavzuga oid, vizuallash), 
muammoli ta`lim, keys-stadi, pinbord, paradoks va loyixalash usullari, amaliy ishlar. 
O`qitishni tashkil etish shakllari: dialog, mulokot xamkorlik va o`zaro o`rganishga 
asoslangan frontal, kollektiv va gurux.O`qitish vositalari: ishning an`anaviy shakllari 
(darslik, ma`ruza matni) bilan bir katorda - komp’yuter va axborot texnologiyalari. 
Kommunikatsiya usullari: tinglovchilar bilan operativ teskari alokaga asoslangan 
bevosita uzaro munosabatlar. 
Teskari aloka usullari va vositalari: kuzatish, blits-surov, oralik va joriy va 
yakunlovchi nazorat natijalarini taxlili asosida o`qitish diagnostikasi. 
Boshqarish usullari va vositalari: o`quv mashg’uloti boskichlarini belgilab beruvchi 
texnologik karta kurinishidagi o`quv mashg’ulotlarini rejalashtirish, qo`yilgan maksadga 
erishishda o`qituvchi va tinglovchining birgalikdagi xarakati, nafakat auditoriya 
mashg’ulotlari, balki auditoriyadan tashkari mustaqil ishlarning nazorati. 
Monitoring va baxolash: o`quv mashg’ulotida xam butun kurs davomida xam 
o`qitishning natijalarini rejali tarzda kuzatib borish. Kurs oxirida test topshiriqlari yoki 
yozma ish variantlari yordamida tinglovchilarning bilimlari baxolanadi. 
“Axborot-kommunikatsiya tizimlarini optimallashtirish” fanini o`qitish jarayonida 
komp’yuter texnologiyasidan, prezentatsion materiallardan va maxsus o`rgatuvchi 
interfaol dasturiy majmualardan foydalaniladi. Ayrim mavzular bo’yicha talabalar 
bilimini baxolash test asosida va komp’yuter yordamida bajariladi. “Internet” 
tarmog’idagi rasmiy iqtisodiy ko’rsatkichlaridan foydalaniladi, tarqatma materiallar 
tayyorlanadi, test tizimi hamda tayanch so’z va iboralar asosida oraliq va yakuniy 
nazoratlar o`tkaziladi. 

---

O’zg
 
Vara
q
 
Hujjat 
№ 
Imzo 
Sana
 
Bet 
 
 
Aslonova D. 
Bajardi: 
Rahbar: 
“Axborot-kommunikatsiya tizimlarini optimallashtirish” fanidan modulli 
o’qitish uslubiyotini yaratish (Chiziqli programmalash masalasini 
geometrik usulda yechish)