П еда гогикалы қ и н сти ту ты қарақалпақ тил билими кафедрасы
Download 1.77 Mb. Pdf ko'rish
|
Qaraqalpaq adebiyati klassik shayirlari shigarmalari tilindegi antroponimler sozligi - O.Sayimbetov (2013)
|
?-♦ »1
*. Әбдибек — Әбдибекгац көлге қарап қаш қаны (А.2.70, ҳ.т. 6 .) М ы сал лар д а к ө р г е н и м и з д е й , А м ан б ай и с м и к ө п ш и л и к шайырлардыц шығармаларында ҳәр қыйлы дәўирлерде, ҳәр қыйлы жасаў орнына байланыслы бөлек-бөлек адамларға қойылған, ал Ә б д и б е к и см и т е к б и р ж ер д е А я п б е р г е н М у с а е в т ы н шығармаларында ғана ушырасатуғынльпын көремиз. Бул нәрсе бизге Аманбай исминиц қарақалпақпар тарийхында жийи, ал Әбдибек исминиц сийрек қолланылатуғынлығынан да дерек^ береди. С оны ц менен бирге тарийхта белгили оры нға ийе болған гейпара атақлы адамларға ҳәм атақ (титул) атларға түсиник берилди. .г ' Мысалы: А сан I — Бухара ханы т ә р е п и н е н ө л ти р и л ген қ а р а қ а л п а қ т ы ц б и й и . О л X V III ә с и р д и ц о р т а с ы н д а қаракдлпақлардыц Бухара ханына қарсы көтерилис баслаған Амангедци батырдьщ заманласы. Асан аталық болғанда (Б.1. 220) Асан II Асан Бегимов (1907-1958). Қосық қарақалп ақш ц белгали жазыўшысы, өзбекстан Республикасына мийнети с и щ ш көркемтвнер ғайраткери Асан Бегамовқа арналған. ч. — г .< • Мундыц кетер болсақ Асанжан иним, .. ,.ч. Я на қайтыб келгеницше аман бол (А.2.43) ҳ.т,б. Аталық — Беглер бегиге бағыньпилы бийден жоқары болып оньщ қараўында бир неше бий болады. .-т. > 4 www.ziyouz.com kutubxonasi Нияздын уғлыдүр Ораз Ол аталық болған екен (Б.2.164). Әлбетге, биз сөзликке барлық антропонимлерди жыйнадық ҳәм оларға түсиник бере алдық деген ойдан аўлақпыз, айырым атлар нәзерем изден ты сқары да қалы п қо й ған болыўы да м үм кин. С онлы қтан б и з оларды с ө зл и к ти ц келеси басы лы м лары нда толықгырып барамыз деп ойлаймыз. Қ а р а қ а л п а қ ә д е б и я т ы к л а с с и к л е р и ш ы ға р м а л ар ы н д а ғы антропонимлер сөзлиги қарақалпақ әдебий тили тарийхын ҳәм қарақалп ақ этн о гр аф и ясы н үйрениўде үлкен әҳм ийетке ийе. К елеш екте қ а р ақ а л п а қ ти л и н и қ тарийхы ҳәм оном астикасы бойынш а и л и м и й -и зер тлеў ж умы слары н алы п барыўш ыларға пайдасы тийеди деп ойлаймыз. Сондай-ақ, мектеп, лицей, колледж оқыўшыларын ҳәм жоқары оқыў орынларын ҳәм жоқары оқыў оры нлары нда « Қ ар а қ а л п а қ он ом асти касы » п ә н и н оқы ты ўда колланба ретинде хызмет етеди деген үмиттемиз. 5 www.ziyouz.com kutubxonasi А Н Т Р О П О Н И М И Я ^ 1-0 ’ ■ •’*V . Ж Е К Е АДАМ АТЛАРЫ а) Ер адам атлары Download 1.77 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|