Payvandlash xaqida umumiy maxlumolar Reja: Umumiy ma’lumot

Payvandlash usallari va klassifikatsiyasi

Metallarni payvandlash usullari GOST19512-84 ga ko‘ra termik, termomexanik

va mexanik sinflarga ajratiladi.

Termik sinf. Materiallarning payvandlanadigan joylarini suyultirib

payvandlashning barcha usullari, jumladan elektr-yoy, elektr-shlak, elektron-nur,

plazma va gaz alangasida payvandlash usullari kiradi.

Termomexanik sinf. Materiallarning payvandlanadigan joylarini qizdirib,

yuqori plastik xolatga keltiribbosim bilan payvandlashning barcha usullari,

jumladanelektr kontakt, gaz alangasida qizdirib preslash, diffuzion payvandlash usullari

kiradi.

Maxanik sinf. bu sinfga oid payvandashning barcha usullari (sovuqlayin

ishqalab, ultrotovush, portlptish va boshqalar) qo‘llanilganda mexanik energiya issiqlik

energiyasiga aylanadi va metall qizib bosim ostida payvandlanadi.

Sanoatda metallarni payvandlashda qo‘llaniladigan usullar juda ko‘p (135 dan

ortiq) bo‘lishiga qaramay, ularning payvandlanish joylarining holatiga, metallni

suyuqlantirish uchun qanday energiyadan foydalanilayotganligiga va protsessning

mexanizatsiyalashtirilganlik darajasiga qarab tubandagi asosiy gruppalarga ajratish

mumkin:

1. Payvandlanish joylarining holatiga ko‘ra:

a) suyuqlantirib payvandlash;

b) plastik holatga kelguncha qizdirib, bosim ostida payvandlash.

2. Metallarni suyuqlantirish uchun qanday energiyadan foydalanganligiga ko‘ra:

a) elektrik;

b) ximiyaviy;

v) mexanikaviy va boshqa xillarga ajratiladi.

3. Protsessning mexanizatsiyalashtirilganlik darajasiga ko‘ra:

a) dastaki;

b) yarim avtomatikaviy;

5

v) avtomatikaviy.