Pdf-xchange 0 Examples

TCP/IP СТЕКЛИ ПРОТОКОЛ СТРУКТУРАСИ 
Усмонов A.Ю., Сафаров О.О. 
Андижон давлат университети 
Тармоқлараро ўзаро таъсир жараёнини ўрганишда доим International 
Standard organization (ISO) томонидан ишлаб чиқилган стандартларга 
таяниш лозим. Бундай стандартлар «Open System Interconnection Reference 
Model» (OSI Ref/Model), яъни “Тармоқ алмашинувининг етти даражали 
модели”. Ушбу моделда маълумотлар алмашинуви 1 расмида кўрсатилаган 
уланиш кўринишида бўлиши мумкин. Расмдан маълум бўлишича бу 
моделда барча ажралиб туриши мумкин, тармоқларни физикавий боғланиш 
то қўлланиш дастурлар таъминоти алмашинувигача. Мазкур моделга баъзи 
изохларни бериб ўтамиз. 
Физик даража мазкур моделнинг тармоқлараро алмашинувда 
ишлатиладиган, маълумотларни узатилишида тармоқнинг физик хусусияти 
билан тавсифланади. Бу тармоқдаги кучланиш, ток кучи, маконлардаги 

---

220 
боғланишлар сони каби кўрсатгичдир. Мазкур даражага хос стандартлар 
сифатида RS232C, V35, IEEE 802.3 ва бошқаларни санаб ўтиш мумкин. 
 7 Илова даража (Aplication Layer тармоғини қўлловчи фойдаланувчи
дастури) 
 6 Тақдимот даража (дастурли маълумотлар алмашинув ўлчами 
Presentation Layer) 
 5 Cеанс даража (Session Layer иловалараро бирга щаракатини 
бошқаради) 
 4 Транспорт даража (Transport Layer, маълумотларни узатиш ва 
қабул қилишни назорат этади) 
 3 Тармоқ даража (узатувчи ва қабул қилувчиларни ўзаро боғлайди, 
Network) 
 2 Канал даража (Маълумотларни алоқанинг физик линиялари 
орқали ишончли узатилишини таъминлайди). 
 1 Физик даража (алоқа линиялари физик қирраларини аниқлайди, 
Phisical Layer ) 
1-расм, OSI тармоқлараро алмашинув протоколининг етти ўлчамли модели 
Канал даражага NDIS, PPP (Point to Point Protocol), SLIP (Strial Line 
Internet Protocol) каби боғланишни белгилаб берувчи протоколлар, пакетли 
протокол, QDI ва бошқаларни киритиш мумкин. Шу ўринда драйвер 
ускунаси ва бошқа ускуналар ўртасидаги биргаликдаги щаракат протоли 
щақида гап борса, иккинчи томондан операцион тизимлар ва драйвер 
ускунаси ўртасида бормоқда. 
Бундай хулоса Драйверни - аслида бир хажмдан иккинчи хажмдаги 
маълумотлар конвертори эканлигига асосланади, лекин у ўзининг ички 
хажмига хам эга бўлиши мумкин.