Pedagogika
1-seminar savollari javoblari
Т-схема жадвали
Dunyoqarash shaxsni shakllanishida asosiy vazifani bajaradimi?
|
Аksincha-chi?
|
Ha albatta dunyoqarashni shaxs shakllanishidagi o’rni beqiyos, chunki inson dunyoqarashi o'zlikni anglash, vatanparvarlik va milliy g'urur tarixiy xotira ma'naviy barkamollik kabi tuyg'ular bilan uzviylikda shakllana boradi.
|
|
Ilmiy dunyoqarash tushunchasi, uning vazifalari. Dunyoqarashni tarbiyalashning maqsad va vazifalari, mazmun-mohiyatini tushuntirib bering.
№
|
Ilmiy dunyoqarash tushunchasi, uning vazifalari. Dunyoqarashni tarbiyalashning maqsad va vazifalarini izohlab bering
|
Tushuncha
|
1
|
Ilmiy dunyoqarash asosida uzluksiz, izchil ravishda mavjud fanlar asoslarini puxta o’zlashtirib borish,ijtimoiy munosabatlar jarayonida faol ishtirok etish natijasida barqarorlik kasb etgan g’oyalar yotadi.
|
Ilmiy dunyoqarash
|
2
|
aqliy tarbiya o’quvhcilarni ilm-fan, texnika, texnologiya hamda ishlab chiqarish sohalarida qo’lga kiritilayotgan yutuqlar bilan tanishtirish, ularda ijodiy, erkin, mustaqil fiklash ko’nikmalarini hosil qilishga zamin yaratadi.
|
Aqliy tarbiya
|
3
|
Aqliy tafakkur ham uzoq muddat hamda tinimsiz izlanish natijasida yuzaga keladi.uning shakllanishida ilmiy qarash va e’tiqod o’ziga xos o’rin tutadi.
|
Aqliy tafakkur
|
4
|
Ilmiy qarash (yunoncha “idea”- g’oya, tasavvur, tushunchalar yig’indisi) – muayyan hodisa, jarayonning mohiyatini yorituvchi, ilmiy jihatdan asoslangan fikr, g’oya bo’lib, u shaxs tomonidan mavjud ilmiy bilimlartizimi puxta o’zlashtirilganda, bilimlarni bir-biri bilan taqqoslash, solishtirish, predmat, hodisa yoki jarayon mohiyatini tahlil qilish natijasida yuzaga keladi.
|
Ilmiy qarash
|
5
|
Ilmiy tafakkur- inson aqliy faoliyatining yuksak shakli sanalib, ijtimoiy voqea-hodisalar, jarayonlarga nisbatanilmiy yondahsuvni anglatadi.
|
Ilmiy tafakkur
|
4.Dunyoqarashni shakllantirishda madaniyat mezonlari va umummadaniy dunyoqarashning omillari.
№
|
Dunyoqarashning omillari
|
Tushuncha
|
1
|
Jamiyat taraqqiyoti jarayonida yaratilgan ma’naviy qadriyatlar ko’lami va soni, ularning tarqalish darajasi, odamlar tomonidan belgilaydi.
|
Umummadaniyatn.ing mazmun-mohiyatini tushunishi
|
2
|
Ma’naviy madaniyatning barcha turlarining bir tekis taraqqiy etishi.
|
O’z milliy madaniyati va boshqa xalqlarning madaniyatlariga hurmat tuyg’usi
|
3
|
Madaniy qadriyatlardan bahramand bo’lishda barcha kishilarning ishtirok etishi.
|
O’z-o’ziga hurmat
|
4
|
Madaniy boyliklarni yaratishda aholi barcha ko’lamlarining ongli ravishda ishtirok etishi.
|
Tarixiy ongning shakllanganligi
|
5
|
Kishilarning madaniy yuksalishiga o’z hissalarini qo’shishlari uchun jamiyatda barcha imkoniyatlarning mavjud bo’lishi.
|
Ma’naviy va moddiy boyliklarga madaniy munosabat
|
5. “Madaniyat” tushunchasiga turli pedagog faylasuf olimlar turlicha ta’rif berganlar izohlab bering
№
|
pedagog-faylasuf olimlar turlicha ta’riflari
|
Izohlar
|
1
|
Madaniyat- bu kishilar faoliyatining jamiyat iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy va ma’naviy hayoti sohasida yaratgan, o’zlarining ehtiyojini qondirish uchun ishlab chiqargan moddiy va ma’naviy tizimidir. ( E.Yusupov)
|
U madaniyatni gnoseologik nuqtai nazardan moddiy va ma’naviy madaniyatga bo’ladi.
|
2
|
“Falsafa” qomusiy lug’atda esa- tabiat va o’zaro munosabatlarda aks etilgan inson faoliyatining o’ziga xos usuli deb ta’rif berilgan.
|
“madaniyat” arabcha – madinalik, mohirlik, ta’lim-tarbiya ko’rgan
|
3
|
Madaniyat ko’p qirrali va chuqur mazmunga ega tushuncha bo’lib, u jamiyat taraqqiyoti davomida insonlarning faoliyati tufayli qo’lga kiritilgan barch moddiy va ma’naviy yutuqlarning majmuidir. (J.Tulenov)
|
J.Tulenov ham moddiy madaniyatga ishlab chiqarish vositalari, mehnat qurollari, mehnat ko’nikmalarini hamda ishlab chiqarish jarayonida yaratilgan va hayot uchun hizmat qiladigan barcha boyliklarni nazarda tutadi. Ma’naviy madaniyatga esa ijtimoiy ongning barcha shakllari, ya’ni falsafiy, ilmiy, huquqiy, axloqiy estetik, diniy qarashlar, madaniyat muassasalari, maorif, ta’lim-tarbiya, o’rta, oliy va o’rta maxsus ta’lim, fan, ommaviy axborot vositalari, san’at, xalq ma’naviy ijodiyotning barcha turlari kiritiladi.
|
4
|
Boshqa barcha lug’atlarda va falsafaga doir darsliklarda esa madaniyat “cultura” atamasidan olingan bo’lib, parvarish qilish, ishlov berish ma’nosini bildiradi.
|
Mumtoz lotin tilida madaniyat yerga parvarish qilish, ishlov berish ma’nosida ishlatib kelingan
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
