o’ottfrid Vilьgelm Leybnits 1646 yili Leyptsigda professor oilasida tug’ildi.
Leyptsig universitetini bitiradi. 1673 yildan London qirollik jamiyatining, 1700 yildan
Parij F.A. a’zosi. Berlindagi va Peterburgdagi akademiyalarning tashkilotchisi. Un-
ing ilmiy dunyoqarashi: tabiat fanlari, fizika, falsafa, huquq, til va adabiyot, mate-
matika.
1673 yilgacha asosan kombinatorika masalalari bilan shug’ullanadi.
1673-76 yillarda Parijda o’yuygens bilan uchrashgan va Dekart, Vallis, Paskalь
ishlari bilan tanishgan Leybnits gemetrik usulda diferentsial va integral hisobini
kashf etadi va 1684 yili 6 betda jurnalda e’lon qiladi.
Shundan so’ng aka-uka Bernullilar bilan birga analizning ko’plab teoremalari-
ni kashf etadi. 1693 yilda determinantlar nazariyasiga asos soladi va bir qancha qoi-
dalarni ochadi. Uning ishini aka-uka Bernullilar davom ettiradilar.
Tekshirish savollari:
1. Differantsial va integral hisobiga olib keluvchi tushunchalarni izohlab ber-
ing.
2. Nьyutonning differentsial hisobi qanday?.
3. Leybnitsning differentsial hisobi qanday?.
4. Nьyuton va Leybnits hayoti va ijodi.
5. Ularning izdoshlari haqida nimalar bilasiz?.
Do'stlaringiz bilan baham: |