Педагогика ва Психология соҳаларидаги инновациялар
ONA TILI DARSLARINI SAMARALI TASHKIL ETISHDA ZAMOAVIY TA’LIM
Download 3.75 Mb. Pdf ko'rish
|
10.Pedagogika yonalishi 3 qism
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tel: 942243447 Annotatsiya
- Kalit so‘zlar
|
10
ONA TILI DARSLARINI SAMARALI TASHKIL ETISHDA ZAMOAVIY TA’LIM METODLARIDAN FOYDALANISHDA “UCHTA TOG‘RI BITTA NOTO‘G‘RI METODI”NING AHAMIYATI Qodirova Feruza Akbarovna Buxoro viloyati Qorovulbozor tumani 7-umumiy o‘rta ta’lim maktabi Boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchisi Tel: 942243447 Annotatsiya: Ushbu maqolada maktablarda boshlang‘ich sinflarda ona tili darslarini tashkil etishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan jumladan “Uchta to‘gri bitta noto‘g‘ri” metodidan foydalanishning afzalliklari, ushbu metodning ishlatish orqali erishish mumkin bo‘lgan qulayliklar hamda o‘quvchilarni bilim saviyasini oshirishda ushbu metodning ahamiyati haqida fikr yuritiladi. Kalit so‘zlar: “Qadam baqadam metodi”, “Sinkveyn metodi”, “Insert metodi”, “Svetafor”, “Panelli munozara metodi”, “Baxs – munozara va musobaqa usuli”, “Zigzag metodi”, “Zinama –zina metodi”, “Baliq skeleti metodi”, “Ta’lim tog‘risida” gi qonuni, “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”, Vazirlar Mahkamasining “Davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori, AkT. Zamonaviy ta’limni joriy etish bugungi kun davr talablaridan biridir. Ta’lim sohasida olib borilayotgan islohotlarning tub mohiyati ta’lim mazmuni va shaklini takomillashtirishga qaratilgan. fan-texnika taraqqiyoti, jamiyatimizning demokratlashuvi, axborot miqyosining oshib borishi kabi omillar o‘quvchining shaxsiy xususiyatlariga, jumladan idrok eta olish, tasavvur va fikrlash, aqliy qobiliyatlarining rivojlanishiga olib keldi. Zamonaviy ta’lim oldida turgan eng muhim vazifa o‘quvchi shaxsining ilm olishga bo‘lgan ehtiyojini qondirishga qaratilgan. bugungi kun yoshlarini har tomonlama yetuk, mukammal, komil inson qilib tarbiyalash biz o‘qituvchilarning muhim vazifalarimizdan biridir Hozirgi zamon o‘quvchi–yoshlar ta’limini zamonaviy axborot kommunikatsion texnologiyalarsiz tasavvur etish qiyin. Zamonaviy axborot komunikatsiya texnologiyalari va internetning beqiyos imkoniyatlari shu qadar takomillashib bormoqdaki, biz hatto tasavvurimizga sig‘maydigan har qanday vazifani ham mana shu texnologiyalar bemalol bajarib kelmoqda. Prezidentimizning “Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish to‘g‘risida” 2002-yil 30-maydagi PF-3080-sonli Farmoni zamonaviy axborot kommunikatsiya texnologiyalari va internet berayotgan qulayliklarni bevosita ta’lim jarayoniga tadbiq qilish ishlarni jadallashtirdi. Mаktаbgаchа yosh dаvridаyoq bоlа kichik mаktаb yosh dаvridа yеtаkchi fаоliyat turi bo‘ladigаn – o‘quv fаоliyatigа tаyyorlаngаn bo‘lishi lоzim. bundа bоlаdа mа’lum bir tеgishli mаsаlаlаrning shаkllаngаn bo‘lishi muhim аhamiyatgа egа. bundаy mаlаkаlаrning аsоsiy хususiyatlаridаn biri bоlаning o‘quv tоpshirigìni аjrаtib оlishi vа fаоliyatni mustаqil mаqsаdgа аylаntirа оlishidir. bundаy jаrаyonlаr birinchi sinf o‘quvchilаridаn tоpshiriqdа o‘zi bеlgilаgаn o‘zgаrish, yangilik аlоmаtlаrini qidirib tоpа bilish vа ulаrdаn хаyrаtlаnishni, qiziqishni tаlаb qiladi. bundаy tоpshiriqlаr аmаliy ishlаrgа аylаntirilsа yoki o‘yin tаrzidа bаjаrilsа, оsоnrоq kеchаdi vа bоlа o‘zlаshtirаdi. Bugungi kunda zamonaviy pedagoglar hamda metodistlar tomonidan o‘qitish jarayonini yanada samarali tashkil etish, o‘quvchilarni darsga qiziqtirish maqsadida yangidan yangi pedagogik texnlogiyalar ishlab chiqilmoqdaki, ko‘zlangan asosiy maqsad esa darslarni yuqori saviyali tarzda tashkil etishdan iboratdir. bugungi kunda darslarda ko‘plab zamonaviy pedagogik texnologiyalar qo‘llanib elinmoqda. Masalan, “Qadam baqadam metodi”, “Sinkveyn metodi”, “Insert metodi”,“Svetafor”, “Panelli munozara”, “Baxs – munozara va musobaqa usuli”, “Zigzag”, “Zinama –zina”, “Baliq skeleti” va boshqa ko‘plab pedagogik texnologiyalar ishlab chiqilgan bo‘lib, o‘qitishning samaradorligini oshirishga hizmat qilmoqda. Hozirda keng qo‘llanib kelinayotgan va yuqori samaradorlikka erishish imkoni beruvchi zamonaviy metod – “Uchta to‘g‘ri bitta noto‘g‘ri metodi”. Ushbu metodni qo‘llash jarayonida barcha o‘quvchilar darsning faol ishtirokchisiga aylanadi. bu orqali esa darsni barcha uchun birdek tadbiq etish imkoni paydo bo‘ladi. 38 10 Ushbu metod orqali dars o‘tilganda dars quyidagicha tashkil etiladi. bu metod o‘qituvchi tomonidan tushuntirib berilib uyga o‘rganish uchun topshiriq qilib berilgan mavzu ustida amalga oshirish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Ya’ni, har bir ishtirokchi bir varaq qog‘ozda o‘rganilayotgan yoki o‘rganilgan mavzu bo‘yicha uchta to‘g‘ri fikr va bitta noto‘g‘ri fikrni yozadi. Ishtirokchilar juftliklarga to‘planadilar, varaqlar bilan almashadilar va qaysi fikr noto‘g‘ri bo‘lgan ekanligini aniqlaydilar. Ushbu metodni qo‘llash natijasida o‘quvchilarda, ayniqsa, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida kuzatuvchanlikni rivojlantirish, axborotni tanlab olish ko‘nikmasini shakllantirish imkoni paydo bo‘ladi hamda bolalarda sinchkovlik, xato topish va fikrlash qobiliyatining yuqori darajada shakllanishida yordam beradi. “Uchta to‘g‘ri bitta noto‘g‘ri metodi” qo‘llash natijasida dars jarayonida dars materiallarini o‘zlashtirib ololmagan bolalar topshiriqni uddalay olmasliklari mumkin. Oqituvchi esa ayni shu o‘quvchilar bilan ishlashi lozim bo‘ladi. Xulosa qiladigan bo‘lsak, zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish bugungi kunda pedagoglar oldida turgan dolzarb masaladir. Zero, darsdan ko‘zlangan maqsad – o‘quvchini bilim ko‘nikmasini shakllantirish. buning uchun esa o‘qituvchi dars jarayonini qiziqarli pedagogik texnologiyalar orqali tashkil etishi talab etiladi. Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Mamarajab Tojiyev, Bo‘ri Ziyamuxamedov, Mavjuda O‘ralova” PEDAGOGIK “TEXNOLOGIYA VA PEDAGOGIK MAHORAT FANINING O‘QUV MASHG‘ULOTLARINI LOYIhALASh” «Tafakkur-bo‘stoni», 2012. 2. N.X. Avliyakulov, N.N. Musaeva “PEdAGOGIk TEXNOLOGIYA” «Tafakkur bo‘stoni» Toshkent- 2012 |
