Пешонамдаги нур. Маҳмуд Олакош

Пешонамдаги нур. Маҳмуд Олакош
уринадиган, илоҳлик даъвосини қилаётган нарсалар жуда кўп!
Парврдигоримиз эса, бизларнинг “Ла илаҳа” дейишимизни ва бу сўзнинг очиқ ҳақиқати
ўлароқ бизларга илоҳлик иддаосида бўлган бу сингари сохта илоҳларни инкор
қилишимизни истамоқда. 
Ҳаммасини энди тушуниб етгандим. “Ла илаҳа” дейиш билан бор бўлган ягона Аллоҳни
эмас, илоҳлик даъвосида бўлган барча сохта илоҳларни рад қилишимиз керак экан! Энди
мен учун англашилмаган ягона нарса, сохта илоҳларнинг ким ёки нималардан иборатлиги
эди!
Расулуллоҳ (с.а.в.) замонларида бутлар бор эди. Инсонлар бутларга сиғинишарди. Бироқ
бундай бутларнинг барчаси тарихда қолиб кетганди. Балки, Африкада бутларга
сиғинадиган баъзи қавмлар бўлиши мумкин. Бироқ уларнинг бизга, бизнинг
жамиятимизга қандай алоқаси бор? Бизнинг ўлкамизда бунақа бутлар ҳам, бутпарастлар
ҳам йўқ-ку!
– Биз яшаётган ўлкада уни илоҳ дея сиғинишимизни истаган, илоҳлик иддаосида
бўлган сохта илоҳлар борми?
– Қудратли Тангримизнинг Илоҳлик ҳаққини ўзида кўрган ҳар киши, ҳар маъмурият,
ёхуд ҳар жамият инсонларга нисбатан илоҳликни иддао қилмоқда. 
Тўғрисини айтсам, умуман ҳеч нарса тушунмагандим!
– Англаёлмадим?
– Раббимизнинг барча инсонларга оид Илоҳлик ҳаққини тушунган пайтингиз буни ҳам
тушуниб оласиз.
Узоқ сукут ичра кўзларимга тикилди.
Бу нигоҳлар ниҳоятда жиддий ва таъсирчан эди. Гўё менга юқоридан, жуда
баландлардан қараётгандек туюларди. Нега бундай қараётганини англаёлмасдим!..
Ўшандай ҳолатда сўзини давом эттирди:
– Раҳмон ва Раҳим бўлган Раббимиз, бизларни бу дунёда ўз билганимизча яшашимиз
учун яратмаган. Эвазига ё Жаннат, Ё Жаҳаннам бериладиган имтиҳон дунёсидир бу! Бу
имтиҳоннинг ўлчовлари, аниқроғи чегараси эса, баъзи кимсалар ўйлаганидек, ёхуд
айтганларидек, муайян вақтларда намоз ўқиш ва муайян вақтларда рўза тутишдан
иборат эмас! Яна ҳам очиқроқ ифодалайдиган бўлсак, Аллоҳ таоло, бу инсонларга
“Муайян вақтларда намоз ўқинг, бундан ташқари вақтларда хоҳлаган ишингизни
қилаверинг”, дея эркинлик бермаган, инсонларни ўз билганларига ташлаб қўймаган!
Чунки, Ислом динига кўра Аллоҳга қуллик, муайян вақтларни эмас, бутун бир ҳаётни
қамраган, инсон умрини тўлалигича ўз ичига олган қулликдир. Шу боисдан меҳрибон
Парвардигоримиз биз инсонларга фақат намозга, фақат рўзага тегишли ҳукмларни эмас,
бутун ҳаётимизга, турмушимизга оид ҳукмларни нозил қилган. Жумладан Қуръони
Каримни очиб ўқиган ҳар инсон, истиқомат яъни яшаш тарзи билан боғлиқ бу ҳукмларни
кўради. 
Бир лаҳза тин олгандан сўнг, кўзларимга қизиқсиниб қараганча сўради: 
– Инсонларни йўқдан яратган, хилма-хил неъматлари билан яшатиб қўйган Аллоҳнинг,
инсонлар ҳаётига доир, уларнинг қандай яшаётганига тегишли ҳукмлар қўйишга ҳаққи
борми-йўқми?
Бу қандай савол бўлди?!
– Албатта бор! 
Ана шу бор деганингиз ҳақ, Аллоҳнинг инсонлар ва жамият устидаги Илоҳлик ҳаққидир. 
36 / 59

---