Philological research: language, literature, education filologik tadqiqotlar
Download 4.11 Mb. Pdf ko'rish
|
Filologik tadqiqotlar 2023 05 (2)
|
S
NP VP N N ni V_di_ Men tulkini ko‘rdi Sodda gap uchun guruhlarga ajratib tahlil qilish daraxti 1 2 3 4 5 1 Gulshen Eryigit, Joakim Nivre, and Kemal Oflazer. Dependency parsing of turkish. Computational Linguistics, 2008. – P. 357 – 389. 2 Kemal Oflazer. Turkish and its challenges for language processing. Lang. Resour. Eval., 48(4):639–653, 2014. 3 Gulshen Eryigit. The impact of automatic morphological analysis & disambiguation on dependency parsing of Turkish, – Istan- bul: European Language Resources Association, 2012. – P. – 1960–1965. 4 https://www.baeldung.com/cs/constituency-vs-dependency-parsing 5 https://www.baeldung.com/cs/constituency-vs-dependency-parsing 39 Тилшунослик • Языкознание • Linguistics Tobe bog‘lanish tahlili va guruhlarga ajratib tahlil qilishning farqlari: Guruhlarga ajratib tahlil qilish gapning ot so‘z birikmalari va fe’l so‘z birikmalari kabi tarkibiy tuzilishini aniqlashga qaratilgan. Bog‘likni tahlil qilish gapdagi so‘zlar o‘rtasidagi grammatik aloqalarni, masalan, ega – kesim munosabatlarini aniqlashga qaratilgan. Guruhlarga ajratib tahlil qilishda Context-free grammatikasi yoki bogʻliqlik grammatikasi kabi iboralar tuzilishi grammatikasidan foydalaniladi. Bog‘liqlikni tahlil qilish tobelik grammatikasidan foydalanadi, bu so‘zlar orasidagi munosabatlarni belgilangan yo‘nalishlar sifatida ifodalaydi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish yuqoridan pastga yondashuvga asoslanadi, bunda parse daraxti ildiz nuqtasidan pastga qarab oxirigacha quriladi. Bog‘liqlikni tahlil qilish pastdan yuqoriga yondashuvga asoslanadi, bunda parse daraxti oxiridan ildizgacha quriladi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish bir-biriga mos kelmaydigan tarkibiy qismlarga ega bo‘lgan daraxt tuzilmasi sifatida gapni ifodalaydi. Bog‘liqlikni tahlil qilish gapni yo‘naltirilgan grafik sifatida ifodalaydi, bu yerda so‘zlar tugun sifatida, grammatik munosabatlar esa qirralar sifatida ifodalanadi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish tabiiy tilni tushunish vazifalari uchun ko‘proq mos keladi. Tobelikni tahlil qilish tabiiy tillarni yaratish vazifalari va tobelikka asoslangan mashinani o‘rganish mod- ellari uchun ko‘proq mos keladi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish yanada ifodali va ko‘proq sintaktik ma’lumotni qamrab oladi, lekin hisoblash va izohlash uchun murakkabroq bo‘lishi mumkin. Tobelikni tahlil qilish oddiyroq va samaraliroq, lekin sintaktik ma’lumotni Guruhlarga ajratib tahlil qilish kabi to‘plamasligi mumkin. Agglutinativ tillar kabi morfologiyasi boy tillar uchun saylov okrugi tahlili koʻproq mos keladi. Tobelikni tahlil qilish ingliz va xitoy kabi kamroq morfologik burilishli tillar uchun ko‘proq mos keladi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish ko‘proq an’anaviy NLP vazifalari uchun ishlatiladi, masalan, nomlan- gan obyektni aniqlash, matnni tasniflash va hissiy- otlarni tahlil qilish. Tobelikni tahlil qilish Mashina tarjimasi, tilni model- lashtirish va matnni umumlashtirish kabi ilg‘or NLP vazifalari uchun ishlatiladi. Guruhlarga ajratib tahlil qilish sintaktik tuzilishga boy tillar uchun koʻproq mos keladi. Tobelikni tahlil qilish unchalik murakkab bo‘lma- gan sintaktik tuzilmalarga ega bo‘lgan tillar uchun ko‘proq mos keladi. Download 4.11 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|