«physics» «Кафедра Физики»

3
bosimi 2 MPa. Gaz 
izotermik siqilib gazning hajmi 16 sm
3
ga keltirilganda uning bosimi qanday qiymatga erishadi? 
314. 
?Gazning dastlabki hajmi 0,2 l, bosimi esa 1 MPa. Gaz izotermik kengayib bosimi 200 kPa ga 
erishdi. Gazning keyingi hajmini toping. 
315. 
?Agar gaz 27 
0
C da 3 l hajmga ega bo`lsa, 127 
0
C da qanday hajmni egallaydi. Bunda bosim 
o`zgarmas bo`lgan. 
316. 
?t=20
0
C  haroratli havoning hajmi n=2 marta ortishi uchun uni izobarik ravishda necha 
gradusga qizdirish kerak. 
317. 
?Elektor maydon kuchlanganligi 5 V/m bilgan nuqtada joylashgan 2 nKl zaryadga qanday 
kuch ta'sir etadi? (nJ) 
318. 
? n ta bir xil c sig’imli kondensator parallel ulangan umumiy sig’im nimaga teng biladi.

---

319. 
?Zaryadi 3 nKl bilgan nuqtaviy zaryadni bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga kichirilganda 3 J ish 
bajariladi. Bunda potentsial nimaga teng ?. (V) 
320. 
?Radiusi 5 sm bilgan sfera 4 mkKL gacha zaryadlangan , uning markazidagi potentsial nimaga 
teng ? (V) 
321. 
?Qarshiligi 20 Om bo’lgan o’tkazgichdan 5 A to’k o’tayotgan bo’lsa, undan 30 minut ichida 
qancha issiqlik ajraladi ? (kJ) 
 
322. 
?Eng kichik elementar manfiy zaryad qilib qanday zaryad qabul qilingan?
323. 
?Ikkita bir xil sharlardan biri 2q zaryad bilan zaryadlangan. Ular bir-biriga tekkizilgandan 
keyin ikkinchi shar qanday zaryad bilan zaryadlanadi?
 
324. 
?Elektr maydon kuchlanganligi 4 kV/m bo’lgan nuqtada joylashgan 10 nKl zaryadga qanday 
kuch ta'sir etadi? (mkN) 
325. 
?Sig'im qarshilik formulasini toping. 
326. 
?Tebranish кonturidagi кondensator sig'imi 800 pF, g'altaк induкtivligi 2 mkGn. Tebranish 
konturi xususiy tebranishlari davrini toping.
327. 
?Induktiv qarshilik nimaga teng? 
328. 
?Tebranish konturida 10 MGz chastotali tebranishlar hosil qilish uchun, g'altak induktivligi 
qanday bo'lishi kerak. Kondensator sig'imi 50 PF.
329. 
?Kuchaytiruvchi transformator uchun transformatsiya koeffitsienti k nimaga teng?
330. 
?Zanjirga sig'imi 2 mkF bo'lgan kondensator va induktivligi 0,05 Gn bo'lgan g'altak ulangan. 
Tokning chastotasi q'anday bo'lganda bu zanjirda rezonans sodir bo'ladi?
331. 
?Tebranish konturiga 0.2 mkF sig'imli kondensator ulangan. Bu konturda 400 Hz 
chastotasidagi tebranishlar hosil qilish uchun konturga qanday induktivlik ulash kerak.
332. 
?Yuzasi 500 sm
2
bo'lgan ramkani induksiyasi 0,1 Tl bo'lgan bir jinsli magnit maydonida 20 Hz 
chastota bilan aylantirganda amplitudasi 63 V bo'lgan EYUK hosil bo'lsa, g'altakdagi o'ramlar sonini 
toping.
333. 
?Agar tebranish konturidagi kondensator sig'imini 25 marta oshirib, g'altak induktivligini 16 
marta kamaytirsak, tebranish chastotasi necha marta o'zgaradi.
334. 
?Konturdagi induktivlikni 4 marta kamaytirib, sig'imni 9 marta ko'paytirsak, undagi erkin 
tebranishlar davri qanday o'zgaradi?
335. 
?Sig'imi 4 mkF bo'lgan kondensatorning chastotasi 50 va 400 Gz bo'lgan zanjirlardagi
qarshiliklarini toping.
336. 
?Induktivligi 0,2 Gn bo'lgan g'altakning chastotasi 50 va 400 Gts bo'lgan zanjirlardagi 
qarshiliklarini toping.

---

337. 
?Kondensator standart chastotali manbaga ulangan. Kuchlanish 220 V zanjirdagi tok kuchi 
2,5 amper bo'lsa, kondensator sig'imini toping.
 
338. 
?Kondensator kuchlanishi 1.2 marta oshsa, uning energiyasi qanday o'zgaradi? 
339. 
?Yorug'lik vakumdan sindirish ko'rsatgichi n=1,5 bo'lgan muhitga o'tganda to'lqin uzunligi 
qanday o'zgaradi? 
340. 
?Pasaytiruvchi transformator uchun transformatsiya koeffitsienti k nimaga teng?
341. 
?Gapning mazmuniga mos jumlani toping; To'la qaytish hodisasida ... 
342. 
?Yorug’lik tezligi ifodasini ko’rsating? 
343. 
? Fazoviy burchak birligini toping:
344. 
?Induktiv qarshilik R
L
nimaga teng? 
345. 
?Berilgan jumlaning mazmuniga mos ravishda gapni davom ettiring: Magnit oqim 
ortadi, agar... 1) magnit maydon induktsiyasi oshsa, 2) magnit maydon induktsiyasi kamaysa, 
3) magnit maydon kesib o'tuvchi yuza kamaysa 4) magnit maydon kesib o'tuvchi yuza oshsa. 
346. 
?Kondensator kuchlanishi 1.3 marta oshsa, uning energiyasi qanday o'zgaradi?
347. 
?Magnit maydon induktsiyasi vektoriga tik bo'lgan yassi konturdan 8 Vb ga teng magnit 
oqimi o'tadi. Agar magnit induktsiyasi 4 Tl ga teng bo'lsa, konturning yuzini toping. 
348. 
?Ikki qutbli o'zgaruvchan mashinasining rotori bir minutda 300 marta aylanadi. Tokning 
tebranish chastotasi aniqlansin. 
349. 
?Zanjirga sig'imi 2 mkF bo'lgan kondensator va induktivligi 0,5 Gn bo'lgan g'altak ulangan. 
Tokning chastotasi qanday bo'lganda bu zanjirda rezonans sodir bo'ladi? 
350. 
?Kuchlanishni 220 dan 660 V gacha kuchaytiradigan transformator birlamchi chulg'amida 
840 o'ram bor. Ikkinchi chulg'amida qancha o'ram bor?
351. 
?Aktiv qarshiligi nolga teng bo'lgan g'altakdagi kuchlanish tebranishlarining amplitudasi 
o'zgarmagani holda, chastotasi 3 marta oshsa, tok kuchining amplitudasi qanday o'zgaradi? 
352. 
?Tebranish konturidagi kondensatorning sig'imi 0,2 mkF, undagi maksimal kuchlanish 5 V
g'altak magnit maydoning maksimal energiyasi qancha? 
353. 
?Ikki qutbli o'zgaruvchan mashinasining rotori bir minutda 120 marta aylanadi. Tokning 
tebranish chastotasi aniqlansin. 
354. 
?Zanjirga sig'imi 2 mkF bo'lgan kondensator va induktivligi 50 Gn bo'lgan g'altak ulangan. 
Tokning chastotasi qanday bo'lganda bu zanjirda rezonans sodir bo'ladi? 
355. 
?Kondensatorning sig'imi 50pF bo'lganda 10 kHz chastotali erkin tebranishlar hosil qilish 
uchun tebranish konturiga qanday kattalikdagi induktivlik ulash lozim? 

---

356. 
?Yorug'lik nuri bir muhitdan optik zichligi kattaroq bo'lgan ikkinchi muhitga sinib o'tganda, 
...
357. 
?Berilgan jumlaning mazmuniga mos ravishda gapni davom ettiring: Vakumda eloktromagnit 
to'lqinlar tarqalish tezligi ...
358. 
?Kondensator kuchlanishi 3 marta oshsa, uning energiyasi qanday o'zgaradi?
359. 
?Sig'im qarshilik nimaga teng? 
360. 
?Berilgan jumlaning mazmuniga mos ravishda gapni davom ettiring: Magnit oqimi ortadi,
agar... 1) magnit maydon induktsiyasi oshsa, 2) magnit maydon induktsiyasi kamaysa, 3) 
magnit maydon kesib o'tuvchi yuza kamaysa 4) magnit maydon kesib o'tuvchi yuza oshsa. 
361. 
?Kondensator plastinkalariga tezlik bilan uchib kirgan elektron qanday trayektoriya hosil 
qiladi? Kondensator plastinkalariga kuchlanish berilgan deb hisoblang. 
362. 
?Plastinkalari orasidagi masofa 15 mm bo’lgan kondensatorga 4.5V kuchlanish berilgan. 
Elektron kondensator plastinkalari orasida harakatlanganda unga qanday kuch (N) ta’sir qiladi? 
e=1,6*10
-19
C 
363. 
?
Yassi kondensator zaryadlandi va tarmoqdan uzildi. Dielektrik singdiruvchanlik qanday 
bo’lgan modda bilan to’ldirilsa kondensator energiyasi 4 marta kamayadi 
364. 
?To’g’ri chiziqli o’tkazgichdan I tok va I tokli xalqa o’qi bo’ylab oqadi. To’g’ri chiziqli 
o’tkazgichga ta’sir etuvchi kuch qanday yo’nalgan? 
365. 
?
A va B nuqtalar orasidagi qarshilikni aniqlang 
366. 
?EYKi ε va ichki qarshiligi r bo’lgan tok manbaiga ulangan R (Ω) qarshilikdan o’tayotgan tok 
kuchi I=20/(1+0.2R) (A) bo’lsa, manbaning EYKi nimaga (V) teng?
367. 
?EYKi ε va ichki qarshiligi r bo’lgan tok manbaiga ulangan R (Ω) qarshilikdan o’tayotgan tok 
kuchi I=20/(1+0.2R) (A)  bo’lsa, manbaning ichki qarshiligi nimaga (Ω) teng?
368. 
?Mis simning elektr qarshiligi 6 Omga teng. Uzunligi 6 marta, diametri 2 marta katta 
bo'lgan mis simning qarshiligi qancha? 
369. 
?1x10
9
Kl va 2x10
9
Kl zaryadlar bir-biridan 1m masofada turibdi. Bu zaryadlarni tutashtiruvchi 
to'g'ri chiziqda ularning ikkalasidan bir xil masofada zaryadi -3x10
-9
Kl bo'lgan jism qo'yilgan. 
Jismga ta'sir etuvchi kuchning modulini toping (nN).
370. 
?Zaryadlardan biri 4 marta orttirilganda ularning o'zaro ta'sir kuchlari avvalgidek qolishi 
uchun ular orasidagi masofani necha marta o'zgartirish lozim.
A
B
R
R
R
R
R
R

---

371. 
?Kuchlanganligi 1,3x 10
5
V/m bo'lgan va pastga vertikal yo'nalgan bir jinsli elektr maydonda 
massasi
2x10
-9
g bo'lgan sukyulik tomchisi muvozanatda turibdi. Tomchidagi ortiqcha elektronlar sonini 
toping.
372. 
?Ayni bir kuch chizig'ida bir-biridan 3 sm masofada yotgan nuqtalar orasidagi potentsiallar 
ayirmasi 120V ga teng. Agar bu maydon bir jinsli elektrostatik maydon bo'lsa, uning kuchlanganligi 
nimaga teng (V/m).
373. 
?Bir-biridan 3 sm masofada turgan har biri 10 nKldan bo'lgan ikki zaryad qanday kuch bilan 
o'zaro ta'sirlashadi (mN).
374. 
?Moy bilan to'ldirilgan alyuminiy idish kuchlanganligi 75 kV/m bo'lgan bir jinsli maydonga 
kiritildi. Moydagi maydon kuchlanganligi qanday. (ε =2,5). 
375. 
376. 
?Kuchlanganligi 1 kV/m bo'lgan bir jinsli elektr maydonda -25nKl zaryad kuch yo'nalishida 2 
smga ko'chirildi. Maydonning bajargan ishini toping (mkJ).
377. 
?Izolyatsiyalovchi ipga osilgan zaryadlangan metall sharcha gorizontal yo'nalishda bir jinsli 
maydonga kiritilganda ip vertikal bilan 45° burchak xosil kildi. Sharcha zaryadining o'ndan biri 
yo'qolganda ipning og'ish burchagi qancha kamayadi. Kuchlanganlik chizig'i gorizontal yo'nalgan. 
378. 
?120 V kuchlanishga mo'ljallangan qarshiligi 240 Om bo'lgan elektr lampani 220 V 
kuchlanishli tarmoqqa ulash lozim. Buning uchun kesimi 0,55 mm2 bo'lgan nixrom o'tkazgichdan 
necha metr olib lampochkaga ketma-ket qilib ulash lozim. Nixromning solishtirma qarshiligi ( 
110x10
-8
Om x m.)
379. 
?Termistor va qarshiligi 1 k Om bo'lgan rezistor ketma-ket ulanib, uchlariga 20V kuchlanish 
berilgan. Uy haroratida zanjirdagi tok kuchi 10mA edi. Termistor qaynoq suvga tushirilganda tok 
kuchi 5mA bo'ldi. Isishi natijasida termistorning qarshiligi necha marta o'zgargan? 
380. 
?Kondensator plastinkalarining ishchi yuzi 2 marta va ular orasidagi masofa 3 marta 
kamaytirilsa, uning sig'imi necha marta o'zgaradi?
381. 
?EYUK 1,5 bo'lgan elementdan lampochka yonganda zanjirdagi tok kuchi 0,2 A ga teng. 1 
min ichida elementda chet kuchlar bajargan ishni toping.
382. 
?Agar kondensator 1,4 kV kuchlanishgacha zaryadlanganda 28 nKl zaryad olsa, shu 
kondensatorning sig'imi qancha?
383. 
?Qorong'ilikda qarshiligi 25 kOm bo'lgan fotorezistor qarshiligi 5 kOm bo'lgan rezistor bilan 
ketma-ket ulandi. Fotorezistorni yoritganimizda o'sha kuchlanishda zanjirdagi tok kuchi 4 marta 
ortdi. Fotorezistor qarshiligi qancha bo'lib qolganini aniqlang. 
384. 
?EYUK 1,1 V bo'lgan elementga ulangan qarshiligi 2 Om li o'tkazgichdan 0,5 A tok o'tmoqda. 
Element qisqa tutashtirilganda tok kuchi qancha bo'ladi.
385. 
?Harorati 0
o
dan 30°S gacha o'zgarganda chulg'ami mis simdan qilingan elektromagnit 
iste'mol qiladigan quvvat necha protsentga o'zgaradi. Misning solishtirma qarshiligi 1,7x10
-8
Om x 
m.

---

386. 
?Har biri 120V kuchlanishga mo'ljallangan, har birining qarshiligi 0,5 k Om dan bo'lib, 
parallel ulangan 10ta lampa reostat orqali 220V kuchlanishli tarmoqdan ta'minlanadi. Reostatdagi 
elektr tokining quvvati qanday?
387. 
?Maydonning biror nuqtasida 2 nKl zaryadga 0,4 mkN kuch ta'sir qilmoqda. Shu
nuqtadagi maydon kuchlanganligini toping.
388. 
?Vodorod atomida elektronning yadro bilan bo'ladigan o'zaro ta'sir kuchini aniqlang. 
Elektron bilan yadro oraschdagi masofa 0,5x10
-8
sm.
389. 
?Ikkita bir xil sharcha bir-biridan 40 sm masofada turibdi. Bulardan birining zaryadi 9x10
-9
Kl, 
ikkinchisining zaryadi 2x10
-9
Kl. Sharchalar bir-biriga tekkizilib, keyin yana oldingi o'rniga 
keltirilgan. Tekkizilgandan oldingi va keyingi ta'sir kuchlarini toping. 
390. 
? Qaysi zarra musbat elementar zaryadga ega? 
391. 
?7,2 Vt kuvvatli elektr lampochkasi 6 V kuchlanishga mo'ljallangan. Lampaning qarshiligini 
toping (Om).
392. 
?Ikkita zaryad suvga botirilganda ular orasidagi ta'sir kuchi zaryadlar xuddi havoda 
turgandagidek bo'lishi uchun ular orasidagi masofani qanday o'zgartirish kerak? (ε =81) 
393. 
?Kondensator kuchlanishi 4 marta oshsa, uning energiyasi qanday o'zgaradi? 
394. 
?Bir xil p ta qarshilik parallel ulangan. Ularni ketma-ket ulansa, qarshiligi necha marta 
o'zgaradi?
395. 
?Elektroplitka spiralining uzunligini 2 marta kamaytirsak, ajralib chiqayotgan issiklik miqdori 
o'zgaradimi?
396. 
?Zanjiriing biror qismidagi kuchlanish qancha bo'lganda 3A tok 4s da zanjirnint shu qismida 
24J ish bajaradi?
397. 
?Suyuq dielektrikda turgan 8 nKl zaryaddan 3sm masofada maydonning kuchlanganligi 20 
kV/m ga teng. Dielektrikning dielektrik singdiruvchanligi qanday?
398. 
?Mis simning elektr qarshiligi 6 Omga teng. Uzunligi 3 marta, diametri 2 marta katta bo'lgan 
mis simning qarshiligi qancha?
399. 
?Kuchlanish o'zgarmagani holda, elektr qarshilik 4 marta kamaysa, tokning quvvati qancha 
o'zgaradi? +4 marta ortadi
400. 
?Uchlaridagi kuchlanish 2 V bo'lgan qo'zg'almas o'tkazgichdan 1 Kl zaryad o'tganda, qancha 
issiqlik ajralib chiqadi?
401. 
?Yassi kondensator qoplamasining yuzi 2 marta oshganda, uning sig'imi qanday o'zgaradi?
402. 
?Quyidagi jumlaning mazmuniga mos ravishda gapni davom ettiring: O'tkazgich 
temperaturasini o'zgarmas qoldirib, undan o'tayotgan tok kuchini oshirsak, uning karshiligi .... 

---

403. 
?Berilgan tenglamalardan kaysi biri Joul -Lents qonunini ifodalaydi?
404. 
?Elektroplitka spiralining uzunligini 2 marta uzaytirsak, ajralib chiqayotgan issiqlik miqdori 
o'zgaradimi?
405. 
?Ikkita zaryad moyga botirilganda ular orasidagi ta'sir kuchi zaryadlar xuddi havoda 
turgandagidek bo'lishi uchun ular orasidagi masofani qanday o'zgartirish kerak? (ε =2,56)
406. 
?Kondensator kuchlanishi 2 marta oshsa, uning energiyasi qanday o'zgaradi? 
407. 
?Bir xil 4 ta qarshilik parallel ulangan. Ularni ketma-ket ulansa, qarshiligi necha marta 
o'zgaradi?
408. 
?Zanjirning biror qismidagi kuchlanish qancha bo'lganda 3A tok 16s da zanjirning shu 
qismida 24J ish bajaradi?
409. 
?Suyuq dielektrikda turgan 24 nKl zaryaddan 3sm masofada maydonning kuchlanganligi 20 
kV/m ga teng. Dielektrikning dielektrik singdiruvchanligi qanday?
410. 
? Agar yer bilan bulut orasidagi potentsiallar ayirmasi 10
6
V, razryad vaqtida o'tgan
elektr miqdori 25 Kl bo'lsa, razryad energiyasi nimaga teng (MJ)?
411. 
?Fokus masofasi 20 sm bo‘lgan linzaning optik kuchi qancha(Dptr)? 
412. 
?Fokus masofasiga teskari kattalik nima deyiladi? 
413. 
?Rasmda ko’rsatilgan nuqtalardan qaysi birlari linza bosh fokusini va optik markazini 
ifodalaydi? 
414. 
?
Umumiy qarshiligi 20 Ω bo`lishi uchun 25 Ω rezistorga parallel qilib qanday resistor ulash 
kerak? 
415. 
?2000 ta o`ramli selenoidda 120 V induksiya EYKi uyg`otilganda magnit oqimining o`zgarish 
tezligini toping(mVb/s). 
416. 
?Tebranish konturidagi kondensator plastinkalaridagi zaryad vaqt o`tishi bilan q=10
-6 
cos 
10
4
πt qonun bo`yicha o`zgaradi. Tok kuchining vaqtga bog`liqlik qonunini yozing? 
417. 
?Tokning vaqt o`tishi bilan o`zgarishi I=5cos200πt tenlama bilan berilgan. Tebranish davrini 
toping(s)? 
418. 
?Qizil rangli buyumga ko’k rangli shisha orqali qaralsa qanday rangda ko’rinadi? 
419. 
?Yorug’likning rangini qaysi kattalik xaraktelaydi? 
420. 
?Oq rangli jism deb qanday jismga aytiladi? 
1
2
3
4
5

---

421. 
?Difraksion panjaradan ekrangacha bo’lgan masofa 80 sm. No’linchi maksimumdan uchinchi 
maksimumgacha bo’lgan masofa 3,6 mm bo’lsa yorug’likning to’lqin uzunligi qanday? Panjara 
doimiysi 0,3mm.(nm) 
422. 
?Qanday radiaktiv yemirilish natijasida
239
94
Pu plutoniy 
235
92 
U uranga aylanadi? 
423. 
?Kosmik kemadagi soat yerdagi soatga qaraganda 2 marta sekin yurishi uchun u yerga 
nisbatan qanday tezlik bilan harakatlanishi kerak? 
424. 
?Proton biror sanoq sistemasiga nisbatan 0,8 c tezlik bilan harakatlanmoqda; uning shu 
sanoq sistemasidagi massasi qancha? 
425. 
?Elektronning massasi tinch holatdagi massasidan 2 baravar katta bo’lishi uchun uning 
tezligini qanchaga yetkazish kerak? 
426. 
?Elektronning tinch holatdagi energiyasini hisoblab toping? 
427. 
?Elektron,proton, neytrino, neytron, k-mezon- bu elementlar qaysi biri stabil holoatda 
mavjud? 
428. 
?Bor
5
11
yadrolarni protonlar bilan bombardimon qilganda berilliy 
8
4
Be hosil bo’ladi. Bu 
reaksiyada yana qanday yadro hosil bo’ladi?
429. 
?Rus olimiP. Lebedev qanday tajriba o’tkazgan? 
430. 
?Tushgan va qaytgan nurlar orasidagi burchak 120°ga teng bo’lsa, tushish burchagini 
toping? 
431. 
?Momaqaldiroq vaqtida odam chaqmoq chaqqandan keyin 15 s o`tgach, momaqaldiroqning 
gumburlagan tovushini eshitdi. Undan qancha masofa narida chaqmoq chaqqan(km)?(Tovush tezligi
340 m/s) 
432. 
?Radiolokatordan 30 km naridagi nishonni qidirishda radiolokator 1 s da chiqayotgan 
impulslarning maksimal soni qancha bo`lishi mumkin? 
433. 
?Tok kuchi 10 A bo`lganda induktivligi 20 mH bo`lgan g`altakda qanday magnit oqimi paydo 
bo`ladi(Vb)? 
434. 
?Bir jinsli magnit maydonda turgan sim halqa ilgarilanma harakatlantirilsa induksion tok 
qanday o`zgaradi? 
435. 
?Toza yarimo`tkazgichlarda elektr toki o`tishi qanday nomlanadi? 
436. 
?Uch elektrodli elektron lampa nima deyiladi? 
437. 
?Elektron va kovak to`qnashib neytral atom hosil qilishi ……...... deyiladi. Nuqralar o`rniga 
mos so`zni qo`ying? 
438. 
?Tok kuchi 30 A bo`lganda, tashqi quvvat 180 Vt bo`lgan. Agar manbaning ichki qarshiligi 0.5 
Ω bo`lsa, 𝜀𝑦𝑢𝑘 qanday bo`ladi? 

---

439. 
?Agar 2 A tok kuchida buyumga 1,8 g nikel qatlami o`tirgan bo`lsa, nikellash qancha vaqt 
davom etgan(min). Nikelning elektrokimyoviy ekvivalenti 0,3 mg/C. 
440. 
?Energiyasi 1 eV bo’lgan fotonning impulsi qanday(N∙s)?