Plastmassalarni qaytaishlash texnologiyasi

buyum qolipdan olinganda konstruksiyasi t o ‘liq ta ’m inlanadi, 
deformatsiyalanishi yo'qoladi.
Sovitish jarayonida, buyum devori qalinligiga qarab, makro- 
molekulalar har xil darajada oriyentatsiyada b o ‘ladi hamda bunda 
q o ld iq k u c h la n is h p a y d o b o ‘lis h i m u m k in . B u k u c h la n ish  
buyu m n ing sifatiga ekspluatatsiya paytida, salbiy t a ’sir etish i 
mumkin.
Qolipning ochilishi va buyumni chiqarib olish.
Sovitish operatsiyasi tam om b o ‘lgandan so ‘ng qolip ochiladi. 
Qolip ikki qismdan iborat: harakatlanuvchi va silindrga biriktirilgan 
qismi. Qolipning harakatlanuvchi qismi buyum bilan chapga siljiydi va 
maxsus moslama — turtkich yordamida buyum chiqarib olinadi (agar 
litnik qolgan b o‘lsa buyum bilan birga chiqadi). Ayrim paytlarda
57

---

polimer adgeziyasini kamaytirish uchun qolipga maxsus antiadgeziv 
suyuqlik purkaladi.
Bosim ostida quyish usulining texnologik param etrlari.
Bu parametrlar yuqorida qayd etib o ‘tilgan. Bu parametrlarga 
am al q ilin g a n h o ld a o lin g a n b u y u m n in g x o ssa si q u y id a g i 
ko'rsatkichlar b ilan belgilanadi: z ic h lig i, ichki kuchlanishlar 
miqdori, material strukturasi (am orf yoki kristall), shuningdek, 
ekspluatatsiya yoki saqlash davom ida buyum o ‘lchovlarin ing 
o'zgarishi va boshqalar. Yana shuni aytib o ‘tish kerakki, buyum 
xossasiga quyish jarayonida sodir b o ‘ladigan destruksiya yoki 
choklanish reaksiyalari ham ta’sir etadi.
13-rasmda termoplastlardan quyush usuli bilan buyum olish 
texnologik sxemasi keltirilgan.
Ayrim parametrlarga to ‘xtalib o ‘tamiz: