Pánniń teoriyaliq shiniǵiwlari mazmuni. Miyweshiliktiń xaliq xojaliǵidaǵI Áhmiyeti, HÁzirgi ahwali hám rawajlaniw keleshegi reje

Tamır sisteması- kelip shiǵiwi boyınsha tómendegi tiplerge bólinedi - tuqımlı miywe aǵashlar (alma,almurt,kereli x.t.b.) tuxımlı sabıwshıǵa sabılǵan bolsa tuxımnan ósirilgen ósimliklerde úshırasadı.
- vegetativli (adventiv yamasa qosımsha) murtshalardan (qulpınay) alınǵan ósimliklerde, almanın klon sabıwshısına sabılǵan alma aǵashlarında, qálemshelerden ósirilgen (smorodina, júzim, malina yamasa tamırdıń qosımsha búrtiklerineń shiye, káreli, malina ósimliklerinde orın alǵan).
- tiykarǵı yamasa birinshi tamır, olar tuqımnıń dáslepki tamırshasınan ósken nállerde ushırasadı. Qosımsha yamasa adventiv tamırlar qálemshelerde hám ulıwma paqal bóliminen payda bolǵan tamırlarda ushırasadı.
Topıraqqa jaylasıwı boyınsha tamırlar gorizontal jaylasadı, bunda tamirlar topıraq betine paralell jaylasadı, tuqımlılarda shańǵalaqlılarǵa qaraǵanda tereńlew jaylasadı.
Gorizontal hám vertikal tamırlar barlıq miywe hám jemisli ósimliklerde ushırasadı. Gorizontal tamırlar mikrobiologiyalıq protsessler aktiv ótetuǵin hám ósimlik ushın úlken áhmiyetke iye bolǵan azıqlıq zatlar toplanatuǵın topıraqtıń qatlamında jaylasadı.
Vertikal tamırlar aǵashtın topıraqta tik jaylasıwın, suwdı jetkerip beriwdi hám ayırım mineral azıqlıq elementlerin topıraqtıń tereń qatlamlarınan jetkeriw xızmetin atqaradı.
Tamırlar juwanlılıǵı, uzınlıǵı hám shaqalanıwı boyınsha tómendegi tiplerge bólinedi. Skelet - eń juwan nol hám birinshi shaqalanıw tártibindegi tamırlar.
Yarım skelet - birinshi tipke qaraǵanda kelte hám jinishkelew, qaplap ósiwshi-jinishke (1-3mm) hám kelte (bipneshe mm den birneshe sm deyingi).
Qaplap ósiwshi tamırlar - sanı hám uzınlıǵı boyınsha tamır sistemasınıń tiyqarǵı bólimi bolıp esaplanadı. Olar suw hám mineral zatlardı sorıp alıp, japıraqlar menen birgelikte ósiw protsessin támiyinlewshi hám zúráát toplawshı organikalıq zatlardı islep shıǵaradı. Qaplap ósiwshi tamırlar tómendegi tórt tipke bólinedi
-ósiwshi tamırlar- aq reńli, bir neshe qurılısqa iye, tiykarǵı funktsiyası-uzınına tez ósiw, topıpaqtın jana qatlamlarına ótiw sonday-aq suw hám mineral zatlardı sorıp alıw.
-sorıp alıwshı - yamasa aktiv tamırlar, sonday-aq birinshi qurılısqa iye, aq reńli. Olardıń tiykarǵı funktsiyası- topıraqtan suw hám mineral zatlardı sorıp alıw. Massaliq ósiw dáwirinde olardıń tamır sistemasındaǵı úlesi 90 % ke jetedi, uzını 0,1 deń 2-4 mm, juwanı 0,3-3 mm.
-ózgeriwshi tamırlar birinshi qurılısqa iye kúl reń yamasa qońır, ayırım waqıtları siya reńge dónedi. Bolar sorıp alıwshı tamırlardıń bólekleri, waqıttıń ótiwi menen nabıt boladı. Az muǵdarda ósiwshi tamırlar bólegi keyin ala eginshi qurılısqa ótip, ótkeriwshi yarım skelet tamırlarǵa aylanadı.
Ótkeriwshi tamırlar eginshi qurılısqa iye, aqshıl yamasa qara qońir reńli. Bul tamırlardıń birinshi qabıǵı nabıt bolıp eginshi qabıqqa aylanǵan, bul tamırlar juwanlanıp yarım skelet tamırlarǵa aylanadı.
Ósiwshi hám sorıp alıwshı tamırlar - tamır shexligi, ósiw zonası, sorıp alıw zonası hám ótkeriwshi zonadan ibarat.