Poelografik tadqiqot tahlili

POELOGRAFIK
TADQIQOT TAHLILI

Режа:

• Kirish
• Paleografiya fani maqsad va vazifalari
• Uning o‘ziga xos xususiyatlari
• Paleografik tadqiqotlar
• Xulosa
• Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati

Paleografiya mustaqil fan sifatida diploma­tika (qadimgi hujjatlar, yorliqlar va yozma manbalarning haqiqiyligini aniqlovchi soha)dan ajralib chiqqan.

Paleografiya mustaqil fan sifatida diploma­tika (qadimgi hujjatlar, yorliqlar va yozma manbalarning haqiqiyligini aniqlovchi soha)dan ajralib chiqqan.

• KIRISH

• PALEOGRAFIYA FANI MAQSAD VA VAZIFALARI

harflarning grafikasi va xususiyatlarini;
harflarning rivojlanishini;
yozuvning o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganish;
qo‘lyozmadagi matnni xatosiz o‘qiy olish;
qo‘lyozma manbaning yozilgan vaqtini aniqlash;
qo‘lyozma yaratilgan hududni aniqlash;
qo‘lyozmaning asl nusxa yoki qalbaki ekanligini aniqlash
qo‘lyozma kim tomonidan yozilganligini belgilash;
qo‘lyozma harflari
harflarning yozilish xususiyatlari
yozuv turi
qo‘lyozmaning materiali
yozuv qurollari
qo‘lyozmada ishlatilgan bezaklar
qo‘lyozma yozilgan siyoh
qo‘lyozmadagi tamg‘alar va muhrlar xususiyati
qo‘lyozmaning formati
qo‘lyozma muqovasi va boshqa tashqi belgilar

• Uning o‘ziga xos xususiyatlari

• Paleografik tadqiqotlar

Paleografik tadqiqotlar bugungi kunda nafaqat qadimiy yozma manbalar doirasini balki, ma`lum amaliy maqsadlarda so`nggi davrlar, hatto hozirgi zamon yozuv materiallarini tekshirishgacha amal qilmoqda. Paleografiya fani XVIII asr boshlarida Rossiyadagi ilmiy tadqiqotlar boshlanishi bilan Rossiya hududida ham keng yoyiladi.
Baʼzi tadqiqotchilar qad. qoʻlyozmalarni oʻqiy olish malakasiga ega boʻlish, qoʻlyozmani ekspertiza qilish va uning haqik,iy yoki soxtaligini aniqlash, yozma manbalarning izoxli toʻplamlarini nashr etish kabi ishlarni ham Paleografiyaning vazifasi deb hisoblaydilar. Holbuki, bunday ishlar matnshunoslik, manbashunoslik, diplomatika kabi soxalar doirasida amalga oshiriladi. Oʻzbekistonda yozma yodgorliklarning aksariyati arab yozuvida boʻlganligi sababli arab Paleografiyasi bir kadar rivojlangan. Bu sohadagi tadqiqotlar, asosan, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Abu Rayqon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institutida, qisman tegishli muzeylarda amalga oshirilmoqda.
Paleografiya fani orqali har bir tadqiqotchi tarixiy haqiqatni yanada aniqroq va to`laroq ko`rishga qodir bo`ladilar. Insoniyat tarixida turli xil yozuvlar mavjud bo`lgan. Ularning har biri o`zgacha bo`lib, bu yozuvlar orqali o`sha xalqlarning tarixini yanada yaxshiroq o`rganishga imkon beradi. Darhaqiqat, paleografiyada buyumlar sirtiga yozilgan yozuvning shakli, grafikasi, ishlatilingan- siyoh turi, yozuv quroli kabilarni o`rganishham muhim hisoblanadi. Olib boriladigan paleografik tadqiqotlar nafaqat qadimgi yozuvlarning deshifrovkasini yaratish va o`rganishdan tashqari, hozirgi kunda ham mavjud bo`lgan yozuv-larni tadqiq qiladi. Paleografiya fani fan sifatida XVIII asr boshlarida shakllangan bo`lsada, uning ildizlari qadimgi davrlarga borib taqaladi. Demak, qadim-gi zamonlarda ham yozuvlar tarixini o`rganish va tadqiq etish muhim hisoblangan.

• XULOSA

E`TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!