Policy paper / amaliy takliflar

POLICY PAPER /
AMALIY TAKLIFLAR





COURSE ON/ FAN NOMI
INTERNATIONAL ECONOMIC LAW /
XALQARO IQTISODIY HUQUQ

Universite Laval

STUDENT /
TALABA: Hamzayev Zafar
________________________



TASHKENT
2023

1. Kirish

Iqtisodiy migratsiya deganda odamlarning iqtisodiy imkoniyatlarni izlash maqsadida bir mamlakatdan ikkinchisiga ko‘chishi tushuniladi. Iqtisodiy migratsiyani tartibga solish ko'plab mamlakatlar, jumladan, O'zbekiston uchun ham muhim masaladir. O‘zbekiston Markaziy Osiyoda so‘nggi bir necha yil ichida sezilarli darajada iqtisodiy o‘sishga erishgan davlatdir. Natijada u ish va iqtisodiy imkoniyatlar qidirayotgan migrantlar uchun jozibador manzilga aylandi. Biroq, O‘zbekistonda iqtisodiy migratsiyani tartibga solish hali ham dastlabki bosqichda va bu jarayonni boshqarishda mamlakat duch keladigan ko‘plab muammolar mavjud.

O‘zbekistonda iqtisodiy migratsiyani tartibga solishdagi jiddiy muammolardan biri mamlakatga kirib kelayotgan migrantlar soni to‘g‘risida aniq ma’lumotlarning yo‘qligi hisoblanadi. O‘zbekistonga kelayotganlar soni va ularning iqtisodiy faoliyati haqida ishonchli statistik ma’lumotlar yetishmaydi. Bu maʼlumotlarning etishmasligi Oʻzbekistonga migratsiyaning mamlakatga iqtisodiy va ijtimoiy taʼsirini tushunishni qiyinlashtiradi.

O‘zbekistonda iqtisodiy migratsiyani tartibga solishdagi yana bir qiyinchilik norasmiy migratsiya kanallarining mavjudligidir. Ko'pgina muhojirlar mamlakatga kontrabandachilar yoki odam savdosi kabi norasmiy yo'llar orqali kiradi. Bu kanallarni kuzatish va tartibga solish qiyin, bu O‘zbekiston uchun o‘z chegaralarini samarali boshqarishni qiyinlashtiradi.

Qiyinchiliklarga qaramay, O‘zbekistonda iqtisodiy migratsiyani tartibga solishda ijobiy o‘zgarishlar kuzatildi. 2018-yilda O‘zbekiston hukumati “Mehnat migratsiyasi to‘g‘risida”gi yangi qonunni qabul qildi, u migratsiyani tartibga solish va migrantlar huquqlarini himoya qilishning huquqiy asoslarini yaratishga qaratilgan. Qonun chet ellik ishchilarga ishlash uchun ruxsatnomalar berish tartiblarini belgilab beradi va ish beruvchilarning migrantlar uchun munosib mehnat sharoitlarini ta’minlash bo‘yicha mas’uliyatini belgilaydi.

Xulosa qilib aytish mumkinki, O‘zbekistonda iqtisodiy migratsiyani tartibga solish puxta boshqaruv va rejalashtirishni talab qiladigan murakkab masaladir. O‘zbekiston migratsiya kanallarini tartibga solish, ma’lumotlarni to‘plash va migrantlar huquqlarini himoya qilishda duch kelayotgan muammolarni hal qilishi kerak. Samarali siyosat va tartiblarni qabul qilish orqali O‘zbekiston iqtisodiy migratsiyadan foyda olishi va bu hodisaning salbiy oqibatlarini kamaytirishi mumkin.

2.