«Полимер материаллар кимёси»


Download 184.47 Kb.
Sana09.06.2023
Hajmi184.47 Kb.
#1466898
Bog'liq
Полимерларни кимёвий ўзгаришлари Амалий машғулот




«Полимер материаллар кимёси» фани
«Полимер ва композицион материаллар кимёси» таълим йўналиши 3 курс



Мавзу: Полимерларни кимёвий
ўзгаришларига оид масала ва мисоллар



Амалиёт ўқитувчиси: Д. Шахидова Тошкент-2020



Режа:

  • 1.Полимерланиш даражаси ўзгармасдан борадиган реакциялар (полимераналогик ўзгаришлар ва ички молекуляр реакциялар);

  • Полимерланиш даражаси ортиши билан борадиган реакциялар (макромолекулалараро реакциялар) мавзулари юзасидан масала ва мисоллар



Полимерларни кимёвий ўзгартириш нима учун керак?


А). поливинил спиртини (ПВС) поливинилацетатдан (ПВА), поливиниламинни поливинилсукцинимид ёки поливинилфталимиддан ишқорий гидролизлаб олиш реакциясини ёзинг;





В) Кимёвий ўзгаришлар туфайли янги хоссага эга полимерлар олиш. Реакцияни давом эттиринг.
С) Целлюлоза эфирлари қандай олинади? Реакцияларини ёзинг. (целлюлоза ацетати; целлюлоза нитрати; метилцеллюлоза;)


Мисоллар


Қуйидаги реакциялар тенгламаларини ёзинг



  1. Полиэтилен ва полипропиленнни хлорлаш

  2. 1,4-полиизопренни хлорлаш;

  3. полиэтиленни сульфохлорлаш;

  4. 1,4-полиизопреннинг KBr таъсирида циклланиши.



Макромолекулаларни чокланишига олиб келувчи реакцияларга мисоллар ёзинг.
Тестлар

  1. Akrilamidning gomopolimeri va akril kislotasi bilan sopolimeri berilgan. Qaysi birida gidroliz ko’proq boradi?

1). Sopolimerda 2). Ikkalasi ham gidrolizlanmaydi
3) Gomopolimerda 4). Ikkalasi bir хil gidrolizlanadi



  1. Vinilatsetatni vinilxlorid bilan sopolimerini ishqoriy gidrolizga uсhratilganda mahsulot:

1). Vinil spirti bilan vinilxlorid sopolimeri 2). Polivinil spirt
3)Asosiy zanjir gidrolizga ushraydi 4)Sopolimer destruktsiyalanadi



  1. Polivinil spirti qaysi polimerni gidroliz qilib olinadi?

1). Polivinilatsetat 2). Polimetilakrilat
3). Polivinilхlorid 4). Polimetilmetakrilat



  1. Poliakril kislota qaysi polimerni gidroliz qilib olinadi?

1). Polimetilakrilatni 2). Polivinilatsetatni
3). Polivinilхloridni 4). Polimetilmetakrilatni



  1. Polimetakril kislota qaysi polimerni gidroliz qilib olinadi?

1). Polimetilmetakrilatni 2). Polivinilatsetatni
3). Polivinilхloridni 4).Polimetil akrilatni
Тестлар давоми

  1. Quyidagi polimerlarning qaysi birida “qo’shni effekt” yaqqol ko’rinadi?

1). Izotaktik polime-tilakrilatda 2). Ataktik polimetilakrilatda
3). Sindiotaktik polimetilakrilatda 4). H’ammasida



  1. Metaakrilamidning gomopolimeri va akril kislotasi bilan sopolimeri berilgan. Qaysi birida gidroliz ko’proq boradi?



1). Gomopolimerda 2). Ikkalasi h’am gidrolizlanmaydi
3). Sopolimerda 4). Ikkalasi bir xil gidrolizlanadi



  1. Polivinilatsetatning monomer zvenosida neshta С-С bog’i bor?

1). 2 ta 2). 1 ta 3). 3 ta 4). 4 ta

  1. Vulkanlash nima?

    1. Kauchuk makromolekulalarning kimyoviy boglar orqali choklanish reaksiyalari

    2. Kauchuk molekulalarini erish jarayoni

    3. Kauchukni rezenaga aylantirish

    4. Kauchukni cho’zilish jarayoni




  1. Oqsil moddalar makromolekulasining funksional gruppalarini oshlovchi moddalar bilan o’zaro ta’sirlashib

ko’ndalang kimyoviy bog’lar birikishiga nima deyiladi?

    1. Denaturasiya 2) Renaturatsiya 3) Oshlash 4) Choklanish



Масалалар:

  • 1. ПАН ни гидроксиламин билан кимёвий модификациялаш реакция тенгламасини ёзинг. Синтез қилинган ионитни статик алмашиниш сиғимини назарий хисобланг.

  • 2. ПАН ни гидроксиламин билан модификациялаш натижасида синтез қилинган анионитни статик алмашиниш сиғими 5,2 мг-кв/г га тенг бўлса унинг айланиш даражаси (, %) ни ҳисобланг.

  • 3. Стиролни дивилбензол билан сополимерланиш маҳсулотидан сульфокатионитлар олиш реакция тенгламасини ёзинг ва синтез қилинган катионитни статик алмашиниш сиғимини назарий ҳисобланг.

  • 4. Поливинилхлорид асосида фосфор тутган катионитлар олиш реакция тенгламасини ёзинг ва максимал алмашиниш сиғимини назарий ҳисобланг.



Мустақил иш (уйга)

  • 1 . Қуйидагиларнинг формулаларини ёзинг:

а) пропилен ва стиролнинг блок-сополимери;
б) стирол ва метилметакрилатнинг пайванд сополимери; в) метилметакрилат ва стиролнинг пайванд сополимери; г) метилметакрилат ва стиролнинг такрорий сополимери.
Мазкур сополимерларнинг ҳосил бўлиш реакциялари тенгламаларини ёзинг.

  • 2. ПАН ни гексаметилендиамин билан модификациялаш натижасида синтез қилинган анионитни статик алмашиниш сиғими 3,6 мг-экв/г га тенг бўлса унинг айланиш даражаси (, %) ни ҳисобланг.

  • 3. ПАН ни гидразин билан модификациялаш натижасида синтез қилинган анионитни статик алмашиниш сиғими 3,5 мг-экв/г га тенг бўлса унинг айланиш даражаси (, %) ни ҳисобланг.




    • Ҳисоблар учун формулалар



САСназ=1000/М


Макимал статик алмашинув сиғимини назарий ҳисоблаш
= САСамал/САСназ *100
Ионитнинг айланиш даражаси (, %) ни ҳисоблаш


Ўқув адабиётлар ҳамда ахборот манбаалари

  • Асосий адабиётлар

  • 1. Christopher S. Brazel, Stephen L. Rosen. Fundamental principles of polymeric materials // Published by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey. Published simultaneously in Canada, 2012. -427 р.

  • 2. Seymour/Carraher's Polymer Chemistry: Sixth Edition, Revised and Expanded,

Charles E Carraher, Jr. -Marcel Dekker, Inc., New York, Basel, 2003.- 902 p.

  • 3. Babaev T.M. Yuqori molekulyar birikmalar. –T.: “Fan va texnologiya”, 2015, 528 bet.

  • Қўшимча адабиётлар

  • 4. Семчиков Ю. Высокомолекулярные соединения. М.:Асадема 2005, 367с.

  • 5. Бабаев Т.М.. ва бошқ. «Yuqоri mоlеkulyar birikmаlаr va polimer materiallar kimyosi” fаnlaridаn lаbоrаtоriya mаshg’ulоtlаri uchun uslubiy qo’llаnmа. Т.: Университет, 2019.

  • Интернет сайтлари

  • 6. http://www.chem.msu.ru

  • 7. http://www.rushim.ru

Download 184.47 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling