Psixikaning namоyon bo‘lish shakllari va ularning o’zarо bоg‘liqligi


Download 57 Kb.
bet2/2
Sana05.01.2022
Hajmi57 Kb.
#215872
1   2
Bog'liq
1 seminar umumiy psixologiya

Tabiiy tanlanish bu asosiy evolyutsion jarayon bo‗lib, bunda tarqalish usuli
orqali tanlanish holati ro‗y beradi, bu holatda albatta maksimal darajada
moslashgan turlar ko‗proq tanlanadi, aynan zaif turlar nobud bo‗la boshlaydi.
Zamonaviy sun‘iy evolyusiya nazariyasida tabiiy tanlanish adaptatsiyaning
rivojlanishini asosiy holati sifatida talqin etilgan. Tabiiy tanlanish moslashishning
yagona natijasi hisoblanadi, biroq evolyusiyaning yagona bahonasi emas.
Moslashish mumkin bo‗lmagan holatlarga biz genetik dref, jahl holati va
mutatsiyalarni misol qilishimiz mumkin.

3

Psixikani rivojlanish 4 bosqichlari

I
intellektual bosqich – predmetlararo aloqalarni aks ettiradi. Perseptiv bosqich –
predmetni idrok etish bilan bog‘liq. Sensor bosqich– elementar sezuvchanlik bilan
belgilanadi 1.Elementar (sodda) sensor psixika bosqichi - A.N.Leontev ta'rificha,
tashqi muhit ob'ektning u yoki bu sifatiga qarab javob beraveradi. Bu oddiy sezish
bosqichidir. K.E.Fabri fikricha, oddiy sensor psixikaning ikki-past va yuqori
darajasiga ajratiladi. Ko‘pgina bir hujayralilar hamda ayrim ko‘p hujayralilarda
psixik rivojlanishning past darajasi kuzatiladi. Bunda psixik faollikning oddiy
turlari namoyon bo‘ladi. Elementar psixikaning yuqori bosqichida ko‘p hujayrali
umurtqasizlarda namoyon bo‘ladi.

4

Tug’ma va individual xatti -harakat

A.N.Leontevning fikricha, muvaffaqiyatsiz harakatlardan so‘ng to‘satdan javobni
topishi aqliy xatti-harakatlarning yana xususiyatidir. Bu hodisa V.Kyoler
tomonidan "insayt"-ravshanlashish deb atalgan. Aqliy xatti-harakat boshqa ikki
xususiyati mavjud bo‘lib, bu topilgan muammoning yechimini tez eslab qolish va
shu bilan shakllangan operasiyalarni bir faoliyatdan ikkinchi faoliyatga o‘tkaza
olishdir.






Savollar

Javoblar

1

Fototropizm

Bu tirik organizmning yorug‘lik ta'sirida harakatga kelishidir

2

. Termotropizm

Tirik organizmning issiqlik ta'siri ostida harakat qilishga moyilligidi

3

Xemotropizm

Tirik organizmning fizik-ximiyaviy muhitni tanlab olishga bo‘lgan moyilligidir

4

Topotropizm

Tirik organizmlarning mexanik qo‘zg‘atuvchilar ta'siri ostida harakat qilishiga moyiligidir

Download 57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling