Psixodiagnostik metodikalarning psixometrik asoslari bajardi: Abduqaxxorova Sevinch Tekshirdi: Sodiqova Nigora Ergashevna Guruh: 09

NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI

MAVZU: PSIXODIAGNOSTIK METODIKALARNING PSIXOMETRIK ASOSLARI
Bajardi:Abduqaxxorova Sevinch Tekshirdi:Sodiqova Nigora Ergashevna Guruh:09

Reja 1.Psixodiagnostik metodikalarga qo`yiladigan talablar: a)Validlik va uning turlari; b)Ishonchlilik psixodiagnostik metodikalarning muhim psixometrik ko`rsatkichi sifatida. 2.Standartlashtirish.

Validlik – metodika yordamida olingan ma`lumotlarning metodikaning nimani aniglashga qaratilganligi, ya`ni metodika mohiyati bilan mosligi.
Validlik turlari
Mazmuniy validlik
Joriy validlik
Prognostik validlik
Konstruktiv validlik
MAZMUNIY VALIDLIK– TEST BILAN TADQIQ QILINAYOTGAN XARAKTERISTIKANING O`ZARO
MOSLIGINI IFODALAYDI.
Joriy validlik – natijalar bilan parallel tarzda qo`llangan mezonlarning mosligi.
Prognostik validlik – test natijalari bilan ma`lum vaqt oraliqdan so`nggi mezonlar o`rtasidagi moslik.
Konstruktiv validlik – test bilan o`rganilayotgan belgi o`rtasidagi moslik.
Ishonchlilik – psixogiagnostik metodikaning sifati bo`lib, natijalar barqarorligi va takrorlanishini ko`rsatuvchi mezon.
Ishonchlilik turlari
(L.F.Burlachuk
bo`yicha)
Retest ishonchlilik
Parallel shakllar
ihonchliligi
Test qismlari
ishonchliligi
Retest ishonchlilik – ayni bir testni ayni bir sinsluvchilar- da bir xil sharoitlarda qayta o`tkazib, ikkala tekshiruv asosida olingan natijalar o`rtasida korrelyatciya o`rnatish.
Parallel shakllar ishonchliligi – metodika ekvivalentini yaratish va uni ayni bir xil sinaluvchilarda o`tkazib, olingan natijalar o`rtasida korrelyatcion bog`lanishlar o`rnatish.
Test qismlari ishonchliligi – metodikani ikki qismga bo`lib, ushbu qismlar o`rtasidagi korrelyatciyani hisoblash.
Tadqiqot natijalari aniqligini pasaytiruvchi omillar

• Diagnoz qilinayotgan sifatning stabil, barqaror emasligi.
• Diagnostik metodikalarning takomillashmagani(ko`rsatma xato tuzilgan,topshiriqlar xarakteri jihatidan turlichaligi, tekshiriluvchiga metodikani taqdim etish bo`yicha ko`rsatmaning noaniqligi).
• Tadqiqot vaziyatining o`zgarishi (kunning har xil vaqtida tekshiruv o`tkazilishi,xonaning turlicha yoritilishi, begona shovqinlarning mavjudligi).
• Eksperimentator xulq-atvor manerasining o`zgarishi, topshiriqni bajarishni turlicha stimullashtirish.
• Tekshiriluvchi funktsional holatidagi o`zgarishlar.
• Natijalarni interpretachiya qilish va baholashdagi subektivlik.

Standartlashtirish.
Diagnostik metodika har qanday tadqiqotchilik metodlaridan
standartlashtirilganligi bilan farq qiladi.
A.Anastazining ta`kidlashicha, standartlashtirish – testni o`tkazish protcedurasi va uni baholashning bir xilligi.
Standartlashtirish ikki xil jihatdan qaralishi mumkin:
1.Eksperiment o`tkazish protcedurasiga nisbatan yagona talablarni
ishlab chiqish.
2.Diagnostik tekshituv natijalarini baholashning yagona talablarini aniqlash.
Metodika bo`yicha olingan ko`rsatkichlarni baholash uchun statistik norma qabul qilinadi.

• Statistik norma 2 ko`rsatkich - o`rtacha arifmetik qiymat va

standart oq`ishni hisoblash orqali
chiqariladi.

Standartlashtirish
tanlanmasi
Sinaluvchilar
bosh
majmuyi
Tanlanma
Sinaluvchilar bosh majmuyi – tadqiqot o`tkazilishi va xulosalar chiqarish rejalashtirilayotgan ko`p sonli kishilar to`plami.
Reprezentativlik – tanlanmaning sinaluvchilar bosh majmui xarakteristikalarini ko`rsatuvchi xususiyati.
Reprezentativlikni ta`minlash yo`llaridan biri – populyatsiyani chegaralash hisoblanadi
Populyatsiyani chegaralash quyidagi belgilar asosida amalga oshirilishi mumkin: - yoshga - jinsga - ijtivoiy kelib chiqishiga - kasbiga -ijtimoiy-iqtisodiy mavqeiga -salomatligiga ko`ra.
Standartlashtirish tanlanmasiga sinaluvchilarni ajratib olish quidagicha amalga oshiriladi: - populyatciyaga tavsif beriladi. -populyatciya bir necha qismlarga ajratiladi. -sinaluvchilar tasodifiy tarzda tanlab olinadi.