REJА: REJА: Jamoalarda psixologik o`zaro moslik Guruhdagi psixologik iqlim va uni o`rganish Psixologik iqlimni yaxshilashda tarbiyachiga qo’yiladigan talablar.
Psixologik moslik deganda, guruh a`zolari sifatlari va qarashlarining aynanligi emas, balki ular ayrim sifatlarining mos kelishi, qolganlarining kerak bo`lsa, tafovut qilishi nazarda tutiladi.
Psixofiziologik va ijtimoiy psixologik. Psixofiziologik va ijtimoiy psixologik. Birinchi holatda faoliyat jarayonida odamlarning bir xil va mos tarzda harakat qila olishlari, reaksiyalar mosligi, ish ritmi va tempidagi uyg`unliklar nazarda tutilsa, ko`proq konveyer usulida ishlanadigan sanoat korxonalari xodimlarida samarali bo`ladi
ikkinchisida ijtimoiy xulqdagi moslik - ustanovkalar birligi, ehtiyoj va qiziqishlar, qarashlardagi monandlik, yo`nalishlar birligi nazarda tutiladi. ikkinchisida ijtimoiy xulqdagi moslik - ustanovkalar birligi, ehtiyoj va qiziqishlar, qarashlardagi monandlik, yo`nalishlar birligi nazarda tutiladi. bu oliygoh o`qituvchilari, ijodiy kasb egalarida iloji yo`q va bo`lishi mumkin emas, ularda ko`proq ijtimoiy psixologik moslikning ahamiyati kattadir.
Guruh va jamoalar to`g`risida gap ketganda, ko`pincha uning «ma`naviy muhiti», Guruh va jamoalar to`g`risida gap ketganda, ko`pincha uning «ma`naviy muhiti», «psixologik muhiti» degan iboralar ishlatiladi. Chunki bu narsa o`sha yerdagi ishning yaxshiligi, faoliyatning samarasi bilan bog`lanadi.
Ijtimoiy psixologik muhit deganda, biz o`sha guruhning a`zolari fikrlari, hissiyotlari, dunyoqarashi, ustanovkalar va o`zaro munosabatlaridan iborat bo`lgan emotsional-intelletual holatni tushunamiz Ijtimoiy psixologik muhit deganda, biz o`sha guruhning a`zolari fikrlari, hissiyotlari, dunyoqarashi, ustanovkalar va o`zaro munosabatlaridan iborat bo`lgan emotsional-intelletual holatni tushunamiz Bu o`rindagi asosiy omil - bu a`zolarning o`zaro munosabatlaridir.
Bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatni tartibga solish; Bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatni tartibga solish; Tashviqotchi, targ‘ibotchi bo‘lish, ishonch, ishbilarmonlik, g‘ayrat bilan hamkasblarini ergashtira bilish. Pedagoglik nazokatining yo‘qligi o‘zaro munosabatlarni o‘rnatish yo‘lida to‘siqni yuzaga keltiradi. Hamkasblar, tarbiyachi-bolalar, tarbiyachi - ota-onalar o‘rtasida nizolar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi.
Ijtimoiy psixologiyada ana shunday psixologik muhitni eksperimental tarzda o`rganishga katta e`tibor beriladi. Ijtimoiy psixologiyada ana shunday psixologik muhitni eksperimental tarzda o`rganishga katta e`tibor beriladi. Eng keng tarqalgan usullardan biri sotsiometriya bo`lib, uning asoschisi amerikalik olim Jon Moreno hisoblanadi. Sotsiometriya lotincha «societas» - jamiyat, va «metreo» - o`lchayman so`zlaridan olingan bo`lib, guruhdagi shaxslararo munosabatlarni ulchashga qaratilgan texnikadir.
Bunda har bir guruh a`zosi tanlov sharoitiga solinadi Masalan, maktab o`quvchilariga Bunda har bir guruh a`zosi tanlov sharoitiga solinadi Masalan, maktab o`quvchilariga «Kim bilan birga dars tayyorlashni xoxlarding? », «Kim bilan maktab yer uchastkasidagi hasharda yonma - yon turib ishlashni istarding?», mehnat jamoalarida esa: «Boshliq tomonidan berilgan muhim topshiriqni ikki kishi bajarishi kerak bo`lsa, sheriklikka kimni olgan bo`lardingiz?», Talabalarda: «Xorijga o`qishga yuborishsa, guruhdoshlaringdan kimlar senga sherik bo`lishini istaysan?» kabi savollar bilan murojaat qilinadi. So`rov anonim bo`lib, har bir ishtirokchi 3 - 5 tagacha tanlash huquqiga ega bo`ladi. Natijalar jadvalga solinib, qayta ishlanadi va hattoki, grafik tarzida chiziladi.
Nizo – bu ishlab chiqarishda, jamiyatda yoki, shaxsiy hayotda mavjud bo`ladigan qarama-qarshi maqsadlar, ishtiyoqlar, fikrlar va mulohazalarning to`qnashuvi. Nizo – bu ishlab chiqarishda, jamiyatda yoki, shaxsiy hayotda mavjud bo`ladigan qarama-qarshi maqsadlar, ishtiyoqlar, fikrlar va mulohazalarning to`qnashuvi. Har bir odamning o`z fikri va dunyoqarashi bo`ladi. Shu tufayli jamiyatda va mexnat jamoasida ziddiyatlar bo`lib turishi tabiiydir.
- bu janjalni ildizida yotgan to`qnashuv sababidir. Odatda bu sababni aniqlash qiyin. Ko`pgina nizolarning asl sababi - bu barcha opponentlarning extiyojlarini qondirishga imkoniyat yo’qligi, bor talablarni qoniqtirishda chegaralangan imkoniyatlar mavjudligidadir
Nizolar o`zining qator belgilari bilan bir-biridan farq qiladi. Nizolar o`zining qator belgilari bilan bir-biridan farq qiladi. Konstruktiv nizo odatda qat`iy prinsipal tortishuvlarda mavjud bo`ladi. Konstruktiv nizo odamlarni ahillashtiradi, muhim muammolarni yechishga yordam beradi va har yerda sog`lom ruhiy muxit yaratadi. Konstruktiv nizo foydali raqobatchilikni rivojlantiradi va ochiqdan ochiq, prinsipial tanqidlarga va o`zini-o`zi tanqid qilishga asoslanadi. Konstruktiv nizo ko`pincha demokratik boshqarish usulida va ishlab chiqarishga oid bo`lgan tortishuvlarda uchraydi.
Ko`pincha gap chuvalashishidan, arzimas Ko`pincha gap chuvalashishidan, arzimas mayda gap g`avg’olar oqibatida ro`yobga keladi. Bu holda opponentlar ish manfatini ko`zlashmaydi. Ularning butun xayoli kurashga jalb etiladi va raqibiga qanchali ko`proq zarba berishga qaratiladi. Shaxslararo mojarolarda va avtoritar uslubdagi boshqaruvda odatda vayronaviy nizolar ko`p uchraydi.
bu nizo sharoitini payqab to`qnashuv chiqmaguncha opponentlarni bir-biri bilan kelishtirish yoki nizoning ildizida yotgan kelishmovchilik sababini bartaraf qilishdir. bu nizo sharoitini payqab to`qnashuv chiqmaguncha opponentlarni bir-biri bilan kelishtirish yoki nizoning ildizida yotgan kelishmovchilik sababini bartaraf qilishdir.
- bu shaxslararo munosabatni kelishtirish. - bu shaxslararo munosabatni kelishtirish. Bunga opponentlarning maqsadlarini, fikrlarini va extiyojlarini bir-biriga moslash orqali erishish mumkin. Ziddiyat nizo sharoitidan to`g`ridan-to`g`ri janjalga aylangandan so`ng nizo hal etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |