Psixologiya fanidan tag`dimot Abdulayeva Xafiza

.

) 70−80 yoshlardagi keksalikda xotira (ayniqsa mexanik esda olib qolish) zaiflashadi;
2) 70−89 yoshlarda mantiqiy-ma’noli xotirada miqdorning saqlanadi;
3) obrazli xotira zaiflashadi;
4) 70−89 yoshlarda xotiraning barqarorlik negizida ma’noning ichki aloqasi yotadi;
5) uzoq muddatli xotira kuchsizlanadi;
6) 90 yoshda nutqning ichki bog‘lanishi buziladi;
7) xotiraning obrazli, hissiy turlari nutqning tuzilishiga bo‘ysunmay qoladi.
Bundan tashqari, shuni ta'kidlash kerakki, qarish birlamchi yoki ikkilamchi bo'lishi mumkin. Birinchi atama xromosoma telomerlarining qisqarishini (hujayra o'limini bashorat qiluvchi indikator), vaqt o'tishi bilan kutilgan muvaffaqiyatsizliklar va davomli ekologik stress ta'sirida o'zgartiriladigan to'qima o'zgarishlarini bildiradi. Xulosa qilib aytganda, birlamchi qarish - bu oldini olish mumkin bo'lmagan narsa, agar biz hammamiz bir xil parametrlar ostida va bir xil genetika bilan yashagan bo'lsak, bu universal bo'lar edi. .

Ikkinchidan, ikkilamchi qarish - bu bizni qarilik qiladigan vaqtinchalik idealga bog'liq,

Bo'lmagan omillarni anglatadi, kasalliklar, yomon turmush tarzi (semirish, chekish, alkogolizm) yoki hissiy omillar, masalan, stress yoki depressiyaikkinchi darajali qarish tezligiga ega.

. Masalan, metastatik saraton bilan og'rigan 30 yoshli erkak, aniq sabablarga ko'ra, sog'lom 65 yoshli odamga qarabo'ladiganda

SHularning so‘nggi qismini tadqiq qilish bevosita psixologlarning zimmasida bo‘lib, Yosh ulg‘ayib borishiga qarab fiziologik funksiyalarning o‘zgarishi psixometriya ma’lumotlariga tayanib muayyan usulda o‘rganilishi lozim. Bu usulda bir qancha elat, jamoa hududning xuddi shu Yoshdagi aholisi bilan solishtiriladi. Tadqiqotning bu usuli ayrim ruhiy jarayonlarning Yosh dinamikasini aniqlashga xizmat qiladi.

Keksalikda er-xotin o‘rtasidagi munosabat yanada mustahkamlanadi, yangi shakl va yangi sifat kasb eta­di. Muloqot kezida barcha taassurotlar, ma’lumotlar, kechinmalar, his-tuyg‘ular yuzasidan fikr almashadilar. Bir-birlarini qumsash, hamdardlik kabi yuksak tuyg‘ular totuvlikni yanada mustahkamlaydi. Keksalik davrining yana bir xususiyati boshqa kishilarga, begonalarga ham xayrixohlik bildirishdir..

• Uzoq umr ko‘ruvchilarning psixologik xususiyatlari
• Yirik jahon psixologlari S.Pako, G.Offre, L.Bine, U.Maynot, E.Medavir, A.Komfort, I.V.Davidovskiy, B.G.Ananev, N.V.Nagorniy, Ye.D.Aleksandrova va boshqalar uzoq umr ko‘rish sirlarini ekologik omillar orqali tushuntirishga harakat qila­dilar. Aksariyat olimlarning fikricha, ekologik omil­lar insonning yashash sharoitiga, kamol topishiga, bevosita yoki bilvosita ta’sir qiladigan omillardir. Insonning ijtimoiy muhiti sharoitlari ichiga kasb mehnati, turmush tarzi, madaniyati va ma’naviyati kabilar kiradi.

• Jahon fani to‘plagan ma’lumotlarga ko‘ra, ochiq havoda ortiqcha zo‘riqishsiz jismoniy mehnat bilan shug‘ullangan odamlarda harakatning tezligi, qad-qomatning tikligi, ma’naviy tetiklik, ruhiy faollik uzoqroq saqlanadi. Mana shu holat jismoniy tarbiya bilan doimiy shug‘ullanuvchi kishilarda ham bo‘ladi.

Uzoq umr ko‘rishning, umr uzayishining muhim omillaridan yana bittasi kasb-korlik faoliyatiga bog‘liq psixik holatning barqarorlashuvidir.

Etiboriz uchun rahmat