Psixologiya fanlarini o'qitish metodikasi fanining predmeti

PSIXOLOGIYA FANLARINI O'QITISH METODIKASI FANINING PREDMETI
R Е J A:
1. Psixologik bilimlarga extiyojning kuchayishi - davr talabi.
2. Psixologiya o'qitish mеtodikasi kursini tashkil etishning maqsad va vazifalari.
3. Bo'lg'usi pedagoglarning psixologik bilimlarini oshirishning axamiyati.
Tayanch tushunchalar:
Etnopsixologik bilimlar, psixologiya o'qitishni takomillashtirish, psixologik bilimlarga extiyojning kuchayishi, yangi davr va psixologiya, psixologiya printsiplari.
Dars berish metodikasi-bu o'quv fani xususiyatining sharti sifatida ta'lim va tarbiya jarayonining tizimi haqidagi ko'rsatmadir.
Bu tizimni bilish o'qituvchiga psixologiyaning tarbiyalovchi va rivojlantiruvchi maqsadlarini va o'qitish jarayonini boshqarish imkonini beradi. Psixologiyani o'qitish metodikasi barcha psixologiya sohalari uchun umumpedagogik qoidalami ajratib ko'rsatish bilan birga psixologik materiallarini o'rganishning o'ziga xosligini moslashtirishga asoslanadi. Psixologiya o'qitish metodikasi o'qituvchining o'quvchilarga psixologiyaga doir bilimlarni ongli mustahkam ravishda egallab olishlari uchun o'quv materialini yetkazishning oqilona usul va vositalarini ko'rsatadi. Shu bilan birga pedagogika — o'qituvchi uchun retseptlar va ko'rsatmalar to'plami emas, balki ilmiy fan hisoblanib, uning qoidalari psixologiyani o'qitish jarayoni qonuniyatlarini shunga mos ravishda ishlab chiqishga asoslanadi.
Metodika—pedagogik fanlar, shuningdek, ijtimoiy tizim talab qiladigan, pedagogika fani ko'rsatgan umumiy o'rta va oliy ta'limning maqsad vazifalariga mos ravishda ishlab chiqiladi.
Metodika o'quv jarayoni mazmunini, ta'lim va tarbiya usullari va shakllarini o'rganadi. Metodikaning barcha bo'limlari bir-biriga bog'liq bo'ladi. Metodika o'quv faoliyatida qoilaniladigan usul va vositalar shuningdek, o'qitishning noan'aviy uslublarini belgilab beradi. Shu tariqa, metodika quyidagi savollarga javob beradi: Psixologiyani nima uchun o'rganish kerak? Nimaga va qanday o'qitish kerak? Qanday qilib va nima bilan tarbiyalash kerak?

Psixologiya fanining maqsadi — fan tomonidan qo'lga kiritilgan ma'lumotlar va qonuniyatlar haqida o'quvchilarga, talabalarga axborotlarni yetkazishdan iborat. O'quv darsini olib borishga vaqt cheklangan bo'lib, bunda o'quvchilar ortiqcha ma'lumotlar bilan band etmay mustahkam ilmiy asosdagi bilimlar va muammolar bilan tanishtiriladi. O'quv fanida bilimlar tuzilishi va ulami bayon etilishi shakllari boshqacha, bo'lib, bu haqda K.D.Ushinskiy quyidagi fikrni ilgari suradi: «Fanni ilmiy va pedagogik bayon etish — bu ikkita turli narsalardir va butun dunyo pedagoglari ilmiy tizimlarni pedagogika fanini qayta ishlash ustida faoliyat olib bormoqdalar». Shunday qilib, o'quv fani maktab, kollej, institut, umumiy ta'lim muassasalari va o'quvchilarning yosh xususiyatlariga mos qonuniyatlari bilan belgilanadigan, mutaxassislik doirasidagi kerakli fanlardan tanlab olingan bilimlarni o'zida birlashtiradi.

Metodikaning fan sifatida rivojlanishi o'qituvchining shaxsiy tajribasi asosidagi metodik fikrlari, pedagogik mahoratdan ilmiy umumlashtirish, tadqiqotlarda asoslangan subyektiv ijodiyotdan obyektiv ilmiy nazariyaga o'tib borishda davom etdi.
Umuman olganda, har bir o'qituvchi guruhlar va sinflarda hamda yillar davomida metodik usullar samaradorligini tekshirib o'zi dars o'tish jarayonini o'rganib boradi. Eng muhim metodik yangiliklarni oldingilarga bog'lagan holda eng qulay usullarini ishlab chiqib, uni amalga oshirishdan iboratdir.