Psixologiyasi akademik litsey va kasb-hunar kollejlari
Download 5.3 Mb. Pdf ko'rish
|
Oila psihologiyasi. Shoumarov G.B
- Bu sahifa navigatsiya:
- Bilimlarni tekshirish uchun savollar
|
juft oila
yuza ga keldi, unga, asosan er-xotin va uning bolalari kirdi. Endi nikoh o ‘ziga xotinning bolalarini tarbiyalash va boqishni ta ’minlashni maqsad qilib qo‘ygan erkak va ayolning ittifoqiga aylandi. Buning uchun er-xotinning har biri o ‘z urug‘idan olgan ulushidan, mahsulotidan foydalanishgan. Bunday ittifoq yuzaga kelishining ob’ektivligi mehnatiga yarasha taqsimot rolining ortishi va teng taqsimlashni rolining pasayishi bilan ortib bordi. Juft nikohning yuzaga kelishi bilan juftlar o'rtasidagi jinsiy munosabatlar nafaqat shunchaki axloqiy me’yor- lar biian boshqariladigan doiralarga, balki, ijtimoiy-iqti- sodiy doiraga (ramkaga) kiritildi. Bilimlarni tekshirish uchun savollar 1. Nikoh-oila munosabatlari qanday yuzaga kelgan? 2. «Tabu» nima va и nikoh-oila munosabatlarining yuzaga kelishida qanday rol о ‘ynagan ? 3. Estrus hodisasi nima ? 4. Nikoh-oila munosabatining ilk turlaridan qaysilami bilasiz? 5. Xususiy mulkchilikka o ‘tish bilan oilaviy muno- sabatlarda qanday o ‘zgarishlar sodir bo‘ldi? 6. «Sovg‘a ayriboshlash» nima va и nikoh-oila muno- sabatlarining yuzaga kelishida qanday rol о ‘ynagan ? Hadislar Olloh Taolo Niso surasida aytadiki: «Ey odamlar, sizlami bir jondan yaratgan va undan o'zi- ga juft yaratgan parvardigorga taqvo qilingki, u shu juftdan ko‘pgina erkagu ayollami tarqatdi». * * * Uylanish Islomda muqaddas ahdnoma va vasiqadir. Nur surasida: «Va ayollar sizlardan ishonchli vasiqa olganlardir» — deyilgan. * * * Islom shaxsiy mol-mulkni sarflashda erkak va ayolni tenglashtirgan bo‘lsa-da, merosda unday qilmadi. Bir er kishi- ga ikki ayolning nasibasini tayin qildi. Bu ham adolatli hukm- dir, chunki Islom doirasida erkak kishining moliyaviy mas’uliyati ayol kishinikiga nisbatan bir necha marta ko‘pdir. Islom erkak kishiga oiladagi barcha moliyaviy og'irliklarni ko‘tarishni buyurgan. Ayol kishi esa bunday mas’uliyatdan mutlaqo ozoddir. Hatto ayol o‘ziga zarur bo‘lgan sarflami ham boshqalardan olishga haqlidir. Ayol kishining nafaqasini turmushga chiqmasdan awal otasi yoki boshqa yaqin qarindoshlari beradilar. Turmushga chiqqandan so‘ng esa bu narsa erining vazifasiga aylanadi. Bunda ayol kishi xoh boy boisin, xoh kam bag‘al bo‘lsin — farqi yo‘q. Agar ayol kishi boquvchisiz bo'lsa, uni davlat o'z kafo- latiga oladi. Shuningdek, uning bolalarini boqish ham otaning yoki ota tarafidan bo'lgan qarindoshlaming vazifasidir. Mana shu sabablarga ko'ra, o'zaro muvozanatni saqlash maqsadida erkak kishining merosdagi haqqi ayol kishinikidan ikki barobar ko'pdir. 20 |
