Pul tizimi elementlari

2. Muomalaga chiqarilgan pullarning ta`minlanganlik prinsipi. XX asrning 70-yillariga qadar muomalaga chiqarilgan naqd pullar oltin bilan ta`minlanar edi. Muomaladagi har bir AQSH dollari 1$=0.88 gramm sof oltin asosiga ega edi. 1 unsiya = 35$ bahoda almashtirib berdi. 1 unsiya = 31.1 gramm sof oltinga teng. Milliy valyutaning oltin bilan ta`minlanishi baho masshtabi deb ataladi. 1976-1978- yillarda bo`lib o`tgan YAmayka jahon valyuta tizimida oltinni demonitizatsiya qilish tugatildi. Bu oltindan to`lov vositasi sifatida foydalanishni ta`qiqlash. Natijada baho masshtabi dunyo mamlakatlarida bekor bo`ldi, eng oxirgi davlat SHvetsariya baho mashtabini 2011-yilda bekor qildi. Hozirgi davrda muomalga chiqarilayotgan pullar Markaziy bankning aktivlari bilan ta`minlanadi.

• 2. Muomalaga chiqarilgan pullarning ta`minlanganlik prinsipi. XX asrning 70-yillariga qadar muomalaga chiqarilgan naqd pullar oltin bilan ta`minlanar edi. Muomaladagi har bir AQSH dollari 1$=0.88 gramm sof oltin asosiga ega edi. 1 unsiya = 35$ bahoda almashtirib berdi. 1 unsiya = 31.1 gramm sof oltinga teng. Milliy valyutaning oltin bilan ta`minlanishi baho masshtabi deb ataladi. 1976-1978- yillarda bo`lib o`tgan YAmayka jahon valyuta tizimida oltinni demonitizatsiya qilish tugatildi. Bu oltindan to`lov vositasi sifatida foydalanishni ta`qiqlash. Natijada baho masshtabi dunyo mamlakatlarida bekor bo`ldi, eng oxirgi davlat SHvetsariya baho mashtabini 2011-yilda bekor qildi. Hozirgi davrda muomalga chiqarilayotgan pullar Markaziy bankning aktivlari bilan ta`minlanadi.
• 3. Pul aylanmasini rejalashtirish va prognos qilish prinsipi.
• 4. Pul aylanmasini nazorat qilish prinsipi
• Pul tizimi–bu mamlakatda tarixan tarkib topgan va milliy qonunchilik bilan tasdiqlangan pul muomalasini tashkil qilish shaklidir. Pul tizimlari XVI-XVII asrlarda ishlab chiqarish kapi-talistik usulining yuzaga kelishi va qaror topishi munosabati bilan shakllangan, biroq shunday bo`lsa ham, uning ayrim element-lari bundan ancha oldin paydo bo`lgan. Tovar-pul munosabatlari va ishlab chiqarishning kapitalistik usuli rivojlanishi bilan pul tizimida sezilarli o`zgarishlar yuz beradi.
• Pul tizimi turlari pul qanday shaklda amal qilishiga bog’liq, ya`ni umumiy ekvivalent - tovar sifatida yoki qiymat belgisi sifatida bo`lishiga qarab quyidagicha pul tizimlar mavjud bo`lgan.
• 1. Metall pul muomalasi tizimlari. 2. Qog’oz va kredit pullar muoma-lasi tizimlari.