Pul tizimi: mazmuni, turlari va elementlari Reja: Pul tizimi va uning mazmuni

Foydalanilgan adabiyotlar

1. “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947-сонли Фармони.

   
   

2. Мирзиёев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. – Тошкент: “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 488 б.

   
   

3. Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. – Тошкент: “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 104 б.

   
   

4. Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. – Тошкент: “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 56 б.

   
   

5. Мирзиёев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. – Тошкент: “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 48 б.

   
   

6. Каралиев Т. Саттаров О. ва бошқалар “Тижорат банклари фаолияти таҳлили”. Ўқув қўлланма. 2013-йил. 192 бет.

   
   

7. Деньги, кредит, банки. Учебник. Болвачев А.И., Богачева М.Ю., ИНФРА-М 2012 г.-591с.

   
   

8. Абрамова М.А. Деньги, кредит, банки. – М.:КНОРУС,2014. – 312 с.

   
   

9. Лаврушина О.И. Деньги. Кредит. Банки. Учебник. – М.: КНОРУС. 2013. 448 с.

   
   

Glosary
1. Pul tizimi - deganda mazkur mamlakatda pul muomalasini qonuniy va mutanosib ravishda tashkil qilishda qo’llaniladigan uslublar majmuasi tushuniladi.
2. Pul tizimining elementlari – pul birligi, baho masshtabi, pulning turlari,
emissiya tizimi, pul muomalasini tartibga soluvchi davlat muassasasi.
3. Pul tizimining tarixiy turlari – metal pullar tizimi, kredit va qog’oz pullar
tizimi.
4. O’zbekiston Respublikasi pul tizimining bosqichlari – I bosqich 1992
yilni 15-noyabridan so’m kuponlarni joriy etilishi va II bosqich 1994 yilni 1-
iyulidan milliy valyuta so’mni muomalaga kiritilishi.
5. Rivojlanayotgan mamlakatlar pul tizimining elementlari – pul birligi;
valyuta kursini belgilovchi omillar; baho masshtabi; pul ko’rinishidagi kredit
biletlari; qog’oz pul va tanga emissiya tizimi; davlat yoki kredit apparati.
6. O’zbekiston Respublikasining pul tizimi xususiyatlari – samarali pulkredit siyosatini olib boorish, davlat qarzini boshqarish, soliq siyosatini amalga
oshirish, moliya bazasini shakllantirish, monetary siyosatni amalga oshirishda pul
massasi ustidan nazoratni ta’minlash.
7. O’zbekiston Respublikasi pul tizimi elementlari – pul birligi, pul birligining turlari, ularni muomalaga chiqarish qoidalari, pul, kredit, valyuta boshqa
ruvini amalga oshiruvchi davlat organlari, naqd pulsiz to’lov aylanishi va kredit pullar muomalasining olib borishda davlat tomonidan belgilangan shartlar,
milliy valyutani cheklash va chetdan sotib olish qoidalari, xalqaro hisobkitoblarni tashkil qilish asoslari, milliy valyutani chet el valyutasiga almashtirish tartibi va davlat tomonidan belgilangan valyuta kursi.
8. Xalqaro operatsiyalar bo’yicha so’mning konvertarizatsiyasi – Respublika-mizda xalqaro operatsiyalar bo’yicha so’mning konvertarizatsiyasi 2003-
yilni 15-oktyabradn joriy etilgan va unga tashqi savdo, savdo bilan bog’liq
bo’lmagan pul junatmalari, xalqaro munosabatlarda kreditlar, qarzlar, xorijiy
davlatlardagi diplomatiya va boshqa vakolatxonalari, xalqaro notijorat tashkilotlariga badallar va boshqa to’lovlar kiradi.
9. Pul nazariyasi – pul tabiati va pulning ishlab chiqarishni shakllantirishga
ta’siri haqidagi nazariyalar.
10. Pul haqidagi asosiy nazariyalar – metallic, nominallik, miqdoriylik, monetarizm va boshqalar.
11. Metallik nazariyasi – XVI asrning oxiri va XVII asrning boshlarida Angliyada paydo bo’lgan. Uning asosiy g’oyasi faqat qimmatbaho metallar pul
vazifasini bajarishi, jamiyatning boyligi qimmatli metallar zaxirasi bilan
bog’ligi hamda boylikning manbai savdo ekanligida.
12. Nominallik nazariyasi – XVII-XVIII asrlarda Angliyada paydo bo’lgan
va uning asosiy g’oyasi pulni davlat chiqaradi va uni qiymati unda ko’rsatilgan
nominal bilan belgilanadi.
13. Miqdoriylik nazariyasi – XVI-XVIII asrlarda Fransiyada paydo bo’lib
uning g’oyasi pulni xarid qobiliyati bozorda o’rnatiladi, muomalada barcha
emissiya qilingan pullar yuradi, baholar darajasi pul miqdoriga to’g’ri proporsional.
14. Monetarizm nazariyasi – hozirgi zamon pul nazariyalaridan biri bo’lib
1950 yilda AQSh da paydo bo’lgan va u miqdoriylik nazariyasining bir
ko’rinishi bo’lib, ushbu nazariyadagi g’oyalarga pul miqdoriga bank foizi va
inflyatsiyani ta’sir etishi qo’shimcha ta’kidlangan.
15. Pul to’g’risida oqimlar – oltin tanga standarti, quyma oltin standarti,oltin deviz standarti.