Pulning davriy qiymati va pul oqimlarining diskontli tahlili

Haqiqatda, siz ishlayotgan muammo qanchalik murakkab bo’lmasin, vaqt chizig’i uni tasvirlash va aynan nima qilinshi kerakligini tushunishga imkon yaratadi

Annuitetlarning murakkab foizlar orqali joriy qiymatini toppish yuqorida tasvirlaganimiz kabi bir xil bo’lishi mumkin ammo bu jarayonlar-ayniqsa katta annuitetlar bilan amalga oshirilsa ko’p vaqtni talab etadi.

• Shunday qilib biz, annuitetlarda yaxshilangan yagona pul oqimlari formulasidan foydalanamiz.
• Murakkab foizda annuitetlarni ifodalash. Murakkab foizli annuitet ma’lum bir davr davomida davr ohirlariga kelib, bir xil summadagi mablag’larni depozitga qo’yish yoki investitsiyalashni bildiradi.

• Biz balki ta’lim, yangi mashina yoki hordiq chiqaradigan uy sotib olish uchun mablag’ jamg’arishimiz mumkin.har qanday holatda ham, ma’lum bir miqdordagi pulning kelajakda qanday qiymatga
• o’sishini aniqlashni xohlaymiz.

Yillik bo’lmagan qo’shma davrlar uchun joriy va kelgusi qiymatni aniqlash
Foiz stavkalarini taqqoslab bo’ladigan qilish. Qayerga investitsiyalash yokiqarz olish bo’yicha to’g’ri qarorlar qabul qilish uchun foiz stavkalarini taqqoslabbo’ladigan qilish maqsadga muvofiq. Baxtga qarshi ba’zi stavkalar yillikqolganlari esa, choraklik yoki kunlik hisoblanishi mumkin. Turli davrga tegishlibo’lgan foiz stavkalarini taqqoslash to’g’ri emas. Ularni taqqoslashning yagona yo’li ularni bir davrga keltirib olib taqqoslash hisoblanadi. Turli foiz stavkalarini taqqoslash mumkin qilish jarayonini tushunish uchun, dastlab, nominal yoki belgilangan foiz stavkasini tavsiflash zarur.
Masalan, siz
qarz olish maqsadida stavkalarni o’rganyapsiz va biri 8% yillik to’lanadi va yana biri 7.85% choraklik to’lab beriladi, 8% ham 7.85% ham nominal foiz stavkalar. Baxtga qarshi, stavkalardan biri yillik hisoblanadi, ikkinchisi esa oylik hisoblanadi, ya’ni ikki stavka ham taqqoslab bo’lmaydigan. Haqiqatda, nominal stvakalarni ularni bir davrda hisoblanadigan qilmaguncha taqqoslab bo’lmaydi. Ularni
taqqoslab bo’ladigan qilish uchun umumiy davr uchun ekvivalent stavkani topamiz. Biz buni samarali yillik stavka (EAR) ni hisoblash orqali amalga oshiramiz. Bu nominal foiz stavka bo’lib, nominal yoki belgilangan stavka kabi bir xil qaytimga ega bo’ladi.
Faraz qilamiz, siz bankdan 12% oylik foiz stavkada qarz olmoqchisiz. Agar
siz 12 oy davomida 1%dan olsangiz 1$ dan qarz olgan bo’lasiz. $1.00 = $1.126825 Natijada, siz 12% ning o’rniga 12.6825% da qarz olyapsiz. Unga ko’ra yillik stavka nominal stavka kabi qarz to’lovlarini hosil qilishi mumkin. Boshqacha qilib Faraz qilamiz, siz bankdan 12% oylik foiz stavkada qarz olmoqchisiz. Agar siz 12 oy davomida 1%dan olsangiz 1$ dan qarz olgan bo’lasiz. $1.00 = $1.126825
Natijada, siz 12% ning o’rniga 12.6825% da qarz olyapsiz. Unga ko’ra yillik stavka nominal stavka kabi qarz to’lovlarini hosil qilishi mumkin.
Bir xil bo’lmagan pul oqimlarining joriy qiymatini aniqlash Teng bo’lmagan pul oqimlari va doimiy annuitetlar. Ba’zi loyihalar yagona pul oqimi va ba’zilar annuitetlardan iborat bo’lsa ham, ko’pchilik loyihalar bir qancha yillar davomida teng bo’lmagan pul oqimlariga ega bo’ladi. 10-bob ko’chmas mulkka investitsiya qilish masalasini tahlil qiladi va bu holatga tez tez duch keladi. Biz bunda turli pul oqimlariga ega loyihalarning joriy qiymatlariga emas balki, shu loyihadan shakllangan kirim va chiqimlarni o’rganib, loyihaning
joriy qiymatini aniqlaymiz.

Shunga qaramay, bu yetarli bo’lmaydi chunki har qanday pul oqimining joriy qiymati bugungi dollarda o’lchanadi va uni solishtirsh mumkin bo’ladi, shuningdek, pul kirimlaridan pul chiqimlari ayirib tashlanadi, barcha pul oqimlari bugungi dollarda hisoblanadi.

Penniy oqimlarni diskontlash usuli (inglizcha varianti "diskontlangan pul oqimi usuli" deb ataladi) biznes kuchining qiymatini tahlil qilish maqsadi, baholanadigan aktivlardan daromadlarni baholash uchun asosdir