Pyer de Kuberten


Download 18.5 Kb.
bet4/4
Sana24.01.2023
Hajmi18.5 Kb.
#1115297
TuriQaydalar
1   2   3   4
Bog'liq
olimp tarjima

qızıl, gümüş, bürünc medallarla, IV-VI yerlərə çıxan atletlər isə diplomlarla mükafatlandırılır. Olimpiya mükafatlarına Olimpiya kuboku və Olimpiya ordenləri (qızıl, gümüş və bürünc nişanlar) də aiddir.
Birinci dünya müharibəsindən sonra BOK beynəlxalq vəziyyətin mürəkkəbliyini nəzərə alaraq Olimpiya hərəkatına apolitik xarakter verməyə çalışırdı. Lakin onlar Olimpiya hərəkatının işbazları rolunda idman təşkilatları və klublarının ideoloji xarakterini və onların fəaliyyətinin istiqamətini daxildən müəyyənləşdirməyə cəhd göstərirdilər.
Hər iki (LİB və QİB) internasionalın nümayəndələri 1935-ci ilin sentyabrında Praqada 1936-cı ildə faşist Almaniyasında Olimpiya oyunlarının keçirilməsinə qarşı birgə mübarizə aparmağı qərara aldılar. BOK Olimpiya oyunlarının Berlində keçirilməsi imkanlarını aydınlaşdırmaq üçün BOK-un prezidenti Everi Brendec başda olmaqla xüsusi komissiya yaratmağa məcbur oldu. Demokratik idman təşkilatları Olimpiadanın faşist Almaniyasında keçirilməsi haqqında BOK-un qərarının ləğv edilməsini tələb edirdilər. Sonralar idmanda əyalətin oyun komitəsi yaradıldı. Onun tərkibinə geniş demokratik qüvvələr daxil oldular.
Bu vaxtadək müharibənin iki ocağı dəqiq müəyyənləşdirilmişdir - Yaponiya və Almaniya. Nasist təbliğatçılar Olimpiada pərdəsi arxasında faşist dövlətinin sülhsevərliyini sübut etməyə çalışırdılar. Komitə nəzərdə tutulmuş Olimpiya oyunları ilə paralel Barselonada xalq Olimpiadasını keçirməyi təklif etdi. Lakin bu Olimpiadanın açılışına bir gün qalmış faşistlər İspaniyada qiyam qaldırdılar.
Olimpiya ideyalarını müdafiə etmək üçün keçirilmiş konfransda ( iyun, 1936-cı il) yazıçı Henrix Mann deyirdi: «Azad xalqlar Berlin Olimpiadasına tərəfdar çıxmamalıdırlar... Olimpiya ruhu sülh ruhu olmalıdır».
Konfransda İngiltərə, Danimarka, İspaniya, ABŞ, Çexoslovakiya, İsveç və başqa ölkələrin nümayəndələri iştirak edirdilər. Konfrans iştirakçıları bütün xeyirxah adamlara və olimpiya ideyaları dostlarına müraciət edərək onları Hitler Olimpiadasını boykot etməyə çağırdılar. BOK Olimpiya hərəkatının 60 illiyinə həsr olunmuş bülletendə etiraf edirdi ki, Olimpiada - 36-da millitarizmin və nasizmin güclü ruhu hökmranlıq etmişdir.
IV və VII Olimpiadalarda idmanın qış növləri üzrə yarışlar da keçirilmişdir (süni buz üzərində). Hələ 1908-ci ildə İsveç Yay Olimpiya oyunları ilə paralel surətdə qış oyunlarının keçirilməsi təklif olundu. Olimpiada münasibətilə 1924-cü il yanvarın 25-dən fevralın 5-dək Fransada müvəffəqiyyətlə keçirilən beynəlxalq İdman həftəsini I Qış Olimpiya oyunları adlandırdılar.
Qış oyunları ayrı silsilə təşkil edirdi və elə həmin təqvim ilində keçirilirdi.
Qış Olimpiya oyunlarında, əsasən aristokratlar və varlı təbəqənin nümayəndələri iştirak edirdilər. Onlar lordların və baronların, sənayeçilərin və ticarətçilərin, keşişlərin və burjua ziyalılarının uşaqları idi. Fəhlə və kəndlilərin nümayəndələri yalnız özlərinin son dərəcə böyük istedadı sayəsində Olimpiya komandasında təmsil olunmaq hüququ verən idman nəticələrinə görə iştirak edə bilərdilər. 1932 və 1936-cı illərdə oyunlar qeyri-obyektiv hakimlik şəraitində keçirilmişdi. ABŞ Amerika həyat tərzini, Almaniya isə nasist qayda-qanunlarını təbliğ edirdilər.
Berlin Olimpiadasında ABŞ yığma atletika komandasında 10 nəfər zənci idmançı 6 birinci, 2 üçüncü yeri tutdu. Onlar öz müvəffəqiyyətləri ilə ağ irqin idmanda üstünlüyü haqqındakı alman irqçilərinin çürük nəzəriyyəsinə zərbə endirdilər.
Yaponiyanın kişilərdən ibarət üzgüçülük komandası qeyri-rəsmi komanda zaçotunda Almaniya idmançılarını 68 xal geridə qoydu və ABŞ komandasına yalnız 3 xal uduzdu. Olimpiada -36 idmanın militarizmləşməsinə, Almaniya və Yaponiyanın beynəlxalq miqyasda müvəffəqiyyətlərinin şovinist təbliğinə yardımçı oldu. BOK-un 1937-ci ildə Varşavada keçirilmiş iclasında Çinə təcavüz etməsinə baxmayaraq Yaponiya növbəti Yay oyunlarının Tokioda, Qış Olimpiadasının isə Sapporoda keçirilməsi təklifini irəli sürdü. Təcavüzkarlara Olimpiada keçirmək hüququ vermiş BOK-u ittiham edən Çin nümayəndələrinin etirazına məhəl qoyulmadı. Lakin Çində müharibə uzandı və Yaponiya naziri BOK-a bildirdi ki, Yaponiyada mövcud olan vəziyyətdə XII Olimpiya oyunlarını keçirmək mümkün deyil.
İkinci dünya müharibəsi qurtardıqdan sonra Sovet İttifaqının və Avropa xalqlarının alman faşizmi üzərində qələbəsi nəticəsində beynəlxalq idman hərəkatının inkişafında yeni mərhələ başlandı.
Sosialist sisteminin yaranması ilə dünya bir-birinə zidd olan iki düşərgəyə - sosializm və kapitalizm düşərgələrinə ayrıldı. Bu sistemlərin əməkdaşlığı müxtəlif formalarda həyata keçirilirdi. Həmin formaların məğzi ən əvvəl iki ideologiyanın - kommunist ideologiyası ilə burjua ideologiyasının mübarizəsindən ibarət idi. Yeni sinfi qüvvələrin bu vəziyyəti, idman hərəkatının inkişafını da müəyyənləşdirirdi. Sosializm həmrəyliyi ölkələri Sovet İttifaqının fəal iştirakı ilə idman hərəkatının demokratikləşdirilməsi uğrunda mübarizə aparırdılar.
Sovet İttifaqı beynəlxalq idman hərəkatına faşistlərin fəal təsir göstərməsinə kömək edən təşkilatlarla beynəlxalq miqyasda əməkdaşlıq edə bilməzdi. SSRİ-i BOK-un Stokholmda keçirilən iclasında (1947) Olimpiada ailəsinə qəbul olunmaq haqqında məsələ qaldırıldı. Lakin o vaxt Olimpiya hərəkatında, xüsusən də onun rəhbərliyində fəhlə idmanı nümayəndələri yox idi.
BOK üzvləri başa düşürdülər ki, SSRİ-nin və xalq demokratiyası ölkələrinin idmançıları iştirak etmədən Olimpiya oyunlarını müvəffəqiyyətlə keçirmək olmaz. 1946-cı ildə sovet idman təşkilatları həvəskarlardan ibarət beynəlxalq xizəkçilik, ağır atletika federasiyalarının, FİFA və başqa federasiyaların üzvü oldular. Beynəlxalq idman federasiyalarının liderləri bilirdilər ki, hələ 1944-cü ildə, sovetlər ölkəsinin işğalçılardan yenicə azad olduğu bir vaxtda 60-dan çox yeni Ümumittifaq rekordu qeydə alınmışdır və bunların çoxu rəsmi dünya rekordlarından yüksək idi.
Kapitalist ölkələrinin tərəqqipərvər ictimaiyyəti və sosialist ölkələri ADR, KXDR və Kuba idmançılarının Olimpiya oyunlarında öz ölkələri adından çıxış etmək hüquqlarının bərpa olunmasına, CAR irqçilərinin Olimpiya ailəsindən çıxarılması, xalqlar arasında dostluğun möhkəmləndirilməsi üzrə bir sıra başqa problemləri müvəffəqiyyətlə həll etdilər.
BOK-un 1955-ci ildə Parisdə keçirilmiş sessiyasında sovet nümayəndə heyətinin təklifi ilə Olimpiya hərəkatının məqsəd və vəzifələri daha dəqiq müəyyənləşdirildi. BOK-un Nizamnaməsində yazıldı ki, komitənin məqsədi həvəskarlar idmanına rəhbərlik etməkdən və onun inkişafına, bütün ölkələrin və qitələrin idmançıları arasında dostluğun möhkəmləndirilməsinə kömək etməkdən ibarətdir.
Download 18.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling