Qabul qildi: T. To`rayev termiz 2021-yil

2 Mbli fayl junatilishining xar- xil turdagi ulanishlardagi tеzliklari

Kеtma-kеt port	Parallеl port	100-mеgabitli tarmok
14 daqiqa.	80 s.	0,5s.

To’gridan- to’g’ri ulash faqat kichik xajmdagi fayllar almashuvi uchun to’gri kеladi, masalan noutbuk va oddiy kompyutеr o’rtasidagi almashuv.
Tarmoq kartalari orqali ulanish
Tеjamkor va oson ulanish turlarining biri bu tarmoq kartalari orqali ulanishdir. Bu xolda kichik bir darajali tarmoq yaratiladi (2 kompyutеrli). Kеrakli jixozlar ruyxati:
2 tarmoq kartasi
Kabеl. Tanlangan kabеl turiga bog’liq ulanish usuli xam farqlanadi
Koaksial kabеl
2 T-konnеktori va 2 tеrminator kеrak (zazеmlеniе uchun)
Vitaya para.
"Kompyutеr-Kompyutеr" turidagi kabеl sig’imi "Hab-Kompyutеr"nikiga qaraganda farqli provod kеtma-kеtliklarni talab qiladi. Qolgan jarayonlar bir darajali tarmoqlarni yaratishdan farq qilmaydiTo’gridan to’gri ulashning altеrnativ varianti
pcANYwHErE dasturini ishlab chiqqan Symantec kompaniyasi ushbu usulni taklif qiladi. Amaliyotda bu usul uzoq masofadagi kompyutеrlarni ulashda ishlatiladi. Modеm yoki maxsus karta yordamida amalga oshiriladi. pcANYwHErE yordamida kliеnt-kompyutеrga kirib uni masofadan boshqarishi mumkin.
Internet tarmog’ida yo’l ko’rsatish (navigasiya).
Ta`lim muassasining ichki (lokal) tarmoq strukturasi
Institut lokal tarmogini ikkita asosiy sеrvеr kompyuterlar boshqaradi. Local tarmoqdagi kompyuterlar quyidagi sinflarga ajratilgan:
Rectoriyat- Rector va prorectorlar kompyuterlari;
Dekanatlar-Barcha decanatlar kompyuterlari;
Kafedralar-barcha kafedra mudirlari kompyuterlari;
Bo’limlar –Barcha bo’limlar kompyuterlari;
Soft- dasturchilar guruhi kompyuterlari;
Workgroup- ishchi guruhlar kompyuterlari;
ARM-ahborot resurs markazi kompyuterlari;
Ekutubhona-electron kutubhona kompyuterlari;
Bundan tashqari institutdagi barcha kompyuter sinflari auditoriya nomi bilan nomlangan bo’limda joylashgan bo’lib, kompyutеrlar o’zining raqamidan kеlib chiqqan holda tartibli joylashtirilgan. Masalan: 125user01 (auditoriya №125 kompyutеr №1).
Ma`lumotlar almashuvi asosan ishchi guruxlarning ichida amalga oshiriladi. Shuning uchun maxsus ruxsatsiz tarmoqdagi boshqa ishchi guruxlarga dostup olinmaydi.


Xulosa
Men ushbu kurs ishida kompyuter tarmoqning paydo bo`lishi,lokal tarmog’ning paydo bo’lishi, lokal tarmog’ni dasturiy taminoti,lokal tarmog’ni tashkil etish, lokal tarmog’ning biznes uchun asosiy afzalliklari , Tarmoq protokollarini o'rnatish va sozlash.va shunga doir tushinchalarni keng o’rgandim.
Hisoblash texnikasi paydo bo‘lishidan boshlab, kompyuterlar orasida ma’lumotlar uzatish bo‘lgan. Bu orqali har bir aloxida kompyuterni birgalikda ishlashini tashkil etish, bir masalani bir nechta kompyuterlar yordamida yechish, har bir kompyuterni birorta funksiyani bajarishga maxsuslashtirish, resurslardan birgalikda foydalanish va boshqa ko‘p muammolarni yechish imkonini yaratadi. Oxirgi vaqtda axborot almashishni ko‘p uslub va vositalari taklif etilgan: disketa yordamida fayllarni oddiy ko‘chirishdan to dunyo bo‘ylab Internet kompyuter tarmog‘igacha, ya’ni barcha dunyodagi kompyuterlarni bog‘lash imkonigacha.
Qilingan ishlar natijalariga ko'ra,men mahalliy tarmoqlarni tashkil qilishning qisqacha ta'rifini bera olaman. Birinchidan, mahalliy tarmoqlar tarqatilgan axborotni qayta ishlashni amalga oshiradi, mos ravishda ishlov berish tarmoqdagi barcha kompyuterlar orasida taqsimlanadi, bu kompyuterlarning samaradorligini oshirishga imkon beradi. Ikkinchidan, mahalliy tarmoqlar ikki xil: Ish stantsiyalarining o'zaro ta'siri uchun yagona nazorat markazi mavjud emas va ma'lumotlar saqlash bo'yicha yagona markaz mavjud bo'lmagan peer-to-peer tarmog'i . Taqdim etilgan server bilan tarmoq, ya'ni. Server axborotni saqlash, tarmoq ichidagi aloqalarni boshqarish va xizmat ko'rsatishning bir qator funktsiyalarini bajarish funktsiyalarini bajaradi. Uchinchidan, tarmoqlarning xilma-xilligi quyidagi turlarga bo'linadi:yulduz topologiyasi, ya'ni. Har bir kompyuter ulash qurilmasiga alohida simi bo'lgan tarmoq adapteri orqali ulanadi. Barcha xabarlar kelgan xabarlarni ishlov beradigan va kerakli yoki barcha kompyuterlarga yuboradigan markaziy qurilmadan o'tib ketadixalqqa topologiyasi, ya'ni. barcha kompyuterlar ketma-ket ulangan va ma'lumotlar har bir tarmoq tugunidan o'tib, bir yo'nalishda uzatiladi; "Shina" topologiyasi, ya'ni barcha kompyuterlar umumiy shinaga (simga) ulangan. To'rtinchidan, protokollar tarmoqdagi izchil ishni ta'minlash uchun ishlatiladi - turli darajadagi shovqin darajasida tarmoq tartibini tartibga soluvchi qoidalar majmui. Protokollarning asosiy omborlari ko'rib chiqildi va ularning qisqacha tavsifi berildi. Beshinchisi, autentifikatsiya qilish yo'li bilan tarmoqqa ruxsatsiz kirish va uning resurslaridan foydalanishdan himoya qiluvchi Kerberos tizimi ko'rib chiqildi. Barcha ishlarning natijasi sifatida mahalliy tarmoq nafaqat shaxsiy kompyuterlarning mexanik summasini, balki foydalanuvchilarning imkoniyatlarini kengaytiradi, deb ayta olamiz. Kompyuter tarmoqlari sifat jihatidan yangi darajadagi asosiy xususiyatlarni taqdim etishga imkon beradi:
maksimal funksionallik, ya'ni Har xil turdagi operatsiyalar uchun yaroqlilik,
yagona markazdagi barcha ma'lumotlarni to'plashdan iborat bo'lgan integratsiya,
real vaqt rejimida ishlaydigan ishlarning mavjudligi bilan aniqlangan axborot va boshqaruvning samaradorligi,
funktsional moslashuvchanligi, ya'ni tizim parametrlarini tezda o'zgartirish qobiliyati,
rivojlangan infratuzilma, ya'ni. barcha idoralardan olingan ma'lumotlarning yagona markaziga samarali to'plash, qayta ishlash va taqdim etish,
tasodifiy va qasddan tahdidlarga duchor bo'lgan ma'lumotlarning keng qamrovli xavfsizligi orqali xavf-xatarlarni minimallashtirish.
Oxirgi nuqta juda muhimdir, chunki to'plam raqobat jarayonida ishlatilishi mumkin bo'lgan ma'lumotlarni o'z ichiga olishi mumkin, agar xavfsizlik zarur darajada bo'lsa, lokal tarmoqlar iqtisodiyotning zamonaviy sharoitlarida va boshqaruvida zarur bo'lib qoladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

Герасименко В.Г., Нестеровский И.П., Пентюхов В.В. и др. Вычислительные сети и средства их защиты: Учебное пособие/ Герасименко В.Г., Нестеровский И.П., Пентюхов В.В. и др. – Воронеж: ВГТУ, 1998. – 124 с.
Informatika. 1. Informatika va axborot texnologiyalari: Oliy ta`lim muassasalari talabalari Akademik S.S.G’ulomov umumiy tahriri ostida. Darslik. Toshkent. – TDIU, 2007
Камалян А.К., Кулев С.А., Назаренко К.Н. и др. Компьютерные сети и средства защиты информации: Учебное пособие /Камалян А.К., Кулев С.А., Назаренко К.Н. и др. – Воронеж: ВГАУ, 2003.-119с.
Alimov R, Hodiyev B. “Milliy iqtisodda axborot tizimlari va texnologiyalari”, Т.: “Sharq”-2004.
Малышев Р.А. Локальные вычислительные сети: Учебное пособие/ РГАТА. – Рыбинск, 2005. – 83 с.
Олифер В.Г., Олифер Н.А. Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы /В.Г. Олифер, Н.А. Олифер. – СПб.: Питер, 2002.- 672 с.: ил.
uchun darslik S.S. G`ulomov, B.A. Begalov; O`z.R Oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi, Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti.-T.: Fan,2010.-704 bet
.

Internet saytlari:

8. 1.https://nauchniestati.ru

9. 2. http://www.alp-scs.ru/news/postroenie-lokalnyix-setej.html
10. 3.http://www.ziyonet.uz – Ziyonet axborot resurs portali.
11. 4. http://moodle.andmiedu.uz – AndMI masofaviy ta’lim tizimi.
.