Qabul qildi: X. Qodirov mavzu: internet manbalari bilan ishlash

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG’ONA FILIALI
“Kampiyuter injiniringi fakulteti”
“PEDAGOGIKA PSIXOLOGIYA” fanidan


MUSTQAIL ISH

Bajardi: B.Usmonjonov

Qabul qildi: X.Qodirov

MAVZU: INTERNET MANBALARI BILAN ISHLASH. 
Reja: 
1. Internet haqida ma’lumot. 
2. Internet tarmog’idagi xizmatlar. 
3. Internet foyda va ziyoni. 4. Internet va undan foydalanish madaniyati .
Internet (lotincha: inter – aro va net – tarmoq) – standart internet protokoli (IP) orqali maʼlumot almashuvchi kompyuter tarmoqlarining butunjahon va omma uchun ochiq toʻplamidir. 
Bu maʼlumotlarning asosiy tashuvchi protokoli TCP/IP dir. TCP/IP oʻzaro bogʻliq protokollar yigʻindisi boʻlib, internetda maʼlumot tarqalishida asosiy oʻrin egallaydi. Internet tarmogʻini minglab akademik, davlat, tijorat va xonadon tarmoqlari tashkil etadi. Internet elektron pochta, chat hamda oʻzaro bogʻlangan sahifalar va boshqa Butunjahon oʻrgimchak toʻri servislaridan tashkil topadi. 
Internet — katta (global) va kichik (lokal) kompyuter tarmoqlarini oʻzaro bogʻlovchi butunjahon kompyuter tizimi. Unda geografik oʻrni, zamon va makondan qatʼiy nazar, ayrim 
kompyuter va mayda tarmoqlar oʻzaro hamkorlikda global informatsiya infratuzilmasini tashkil etadi. Qaydnomalar tizimi bilan boshqariladigan barcha hosila tarmoqlar hamkorlikda isteʼmolchilarga ma'lumotni saqlash, eʼlon qilish, joʻnatish, qabul qilish, izlash va maʼlum boʻlgan barcha variantlar (matn, tovush, videotasvir, fotosurat, grafika, musiqa tarzida va b. koʻrinishlar) da axborot almashinishga imkon yaratadi. 
Internet standartlar tizimi hisoblanadi. U oʻz faoliyatida oʻzini oʻzi rostlab turish, oʻzini oʻzi boshqarish falsafasiga rioya qilib foliyat yuritadi. Hozirgacha uni boshqarib turadigan yagona tashkilot yoʻq. Uning faoliyatiga doir qoidalar kirish mezonlari sifatida ishlab chiqilgan. Texnik masalalar esa "Internet Engineering Forse (IETL) kompaniyasining faol ishtirokida hal qilinadi, barcha standartlar "Internet Architecture Board" (IAB) kompaniyasi tomonidan qabul qilinadi. 20-asrning oxirgi oʻn yilligida Internet tizimi beqiyos darajada oʻsdi. Agar 80-yillar oxirida Internet tizimiga taalluqli 28000 dan ortiq asosiy kompyuterlar faoliyat koʻrsatgan boʻlsa, 90-yillar oxiriga kelib ularning soni oʻnlarcha mln. gayetdi. Internet xizmatidan foydalanuvchilar soni butun yer yuzi boʻyicha 160 mln. kishini tashkil qildi (1999). 
Shveysariyadagi yadro tadqiqotlari markazlaridan biri multi-media tizimining tarqoq 
kompyuterlarini yagona tarmoqqa "bogʻlash"ning ancha takomillashgan usulini ishlab chiqdi. U "World Wide Web" ("Jahon oʻrgimchak uyasi") tizimida oʻz aksini topdi. Bu tizim Internetni oʻziga xos ommaviy axborot vositasiga aylantirdi hamda u informatsiya texnologiyalari,radio eshittirish va telekommunikatsiya imkoniyatlariga ega boʻldi. Endi Internet faqat matnni emas, balki tasvirni, suratlarni, rasmlarni, tovush va videotasvirlarni ham uzatishga, voqea yuz berayotgan joydan toʻgʻridan toʻgʻri olib berishga ham qodir. 
Internet barcha anʼanaviy informatsiya tizimlari – telekommunikatsiya,
teleradioeshittirish, informatsiyalarni xalqaro miqyosda faol almashtirish va h. k.ning texnologik imkoniyatlarni uygʻunlashtirib qoʻllanganligi uchun u bir necha vazifani – informatsiya va bilimlar manbai; ommaviy axborot vositasi, insoniyat faoliyatining barcha sohalari (shu jumladan, taʼlim tarbiya, siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy, sayyohlik va h. k.) ga taal-luqli informatsiya xizmatlari tizimi; istiqbolli bozor va milliy kom-aniyalarning xalqaro informatsiya maydoni va jahon bozoriga eng tejamli va tezkor usulda qoʻshilish imkonini beradigan vosita vazifasini oʻtaydi. 
Jamoat va tijorat tuzilmalari uchun Internetdan foydalanish imkoniyati oshgan sari 
provayderlar (Internet bilan aloqa oʻrnatishga xizmat koʻrsatadigan kompaniyalar), Internet informatsiyasi isteʼmolchilari soni ham koʻpaymoqda, informatsiya manbai va ommaviy axborot vositasi sifatida Internet ommalashmoqda. Bularning barchasi noshirlar, jurnalistlar, informatsiya agentliklari, Xamda savdo kompaniyalari va firmalari muhitida raqobatning shakllanishiga ijobiy taʼsir qiladi. Telefon simlaridan tashqari, optik tolali kabellar, radio tarmogʻi yoki sunʼiy yoʻldosh orqali Internetga chiqish mumkin boʻldi. Buning uchun Internet bilan aloqa oʻrnatishga xizmat koʻrsatadigan kompaniyalar – provayderlar boʻlishi lozim. Oʻzbekistonda Internetga ulashga doir informatsiya xizmatlari 1997 yildan koʻrsatila boshladi. Dastlab Naytov 
(http://www.naytov.com), Uznet (http://www.uznet.net) yoki Istlink (http://www.eastlink.uz) 
kabi provaydkompaniyalar faoliyat boshladi (1999). Oʻzbekistonda jadal rivojlanayotgan 
kompyuterlashtirish va avtomatlashtirish sohalari Internet tarmogʻining aloqa funksiyasidan 
keng foydalanishga imkon beradi. Internetga ulangan abonent uydagi yoki ishxonadagi 
kompyuter orqali, aytaylik, AQSH, Avstraliya yoki Afrikadagi kompyuterlarga kiritilgan xilma-xil mavzudagi maʼlumotlarni matn, surat yoki videotasvir koʻrinishida olishi mumkin. Bu maʼlumotlar Internet tizimiga oldindan kiritiladi. Dunyoning turli chekkalarida joylashgan maxsus ixtisoslashgan kompaniyalar qidiruvni tezlashtirishga yordam beradi. Ular "qidiruv dvigateli" deb ataladi, maʼlumotlarning mundarijasini maʼlumotnoma (spravochnik) kabi saqlaydi va oʻsha maʼlumotlar joylashgan "Internet adresi"ni abonentga beradi. Mazkur adres boʻyicha maʼlumotlar "Internet varaqchalari" da saqlanadi. Abonent biror maʼlumotni,mas, "paxta" soʻzini qidiruv dvigateli orqali qidirsa, shu soʻzga tegishli maʼlumotlarni, paxta bilan ish olib boradigan kompaniyalar roʻyxatini yoki jahon birjasida paxtaning narxini bonent kompyuterida chiqarib beradi. Internet varakchalari shaxsiy va rasmiy boʻlishi mumkin. Shaxsiy varaqchalar alohida shaxslar tomonidan tuziladi va shu shaxslar haqidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi. Rasmiy varaqchalar idoralar, tashkilotlar, kompaniyalarga tegishli boʻladi, ularda hukumat idoralariga doir maʼlumotlar saqlanadi. Internet orqali savdo-sotiq ishlari, kom-paniyalar xizmatlarini yoki mahsulotlarni reklama qilishni keng yoʻlga qoʻyish, Internet varaqchalarida suratlar bilan berilgan mahsulotlarni harid qilish mumkin. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Internet"ning xalqaro axborot tizimlariga kirib borishni taʼminlash dasturini ishlab chiqishni tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi qarori (2001) Oʻzbekistonning bu borada xalqaro miqyosda oʻz mavqeiga ega boʻlishiga xizmat qiladi. Oʻzbekistonda maʼlumotlarni uzatish milliy tarmogʻi OʻzPAK Davlat kompaniyasi va OʻzNET tarmogʻidan iborat. 
Internetdan foydalanuvchilar soni, mas, AQSH da 55 mln., Xitoyda 55 mln., Yaponiyada 8 mln.dan oshib ketdi. Keyingi oʻrinlarni Angliya, Kanada, Germaniya davlatlari egallagan, RF millionli chegarani egallamoqda. Oʻzbekistonning deyarli barcha hududlarida xalqaro Internet tarmogʻiga ulanish Oʻz PAK Davlat kompaniyasining xalqaro kanallari orqali taʼminlanadi. Respublikada 50 ga yaqin Internet-provayder roʻyxatga olingan. Oʻzbekistonda Internetdan foydalanuvchilar soni 300000 dan ortiq. Internet tizimida Oʻzbekistonning 300 dan ortiq sayti faoliyat koʻrsatmoqda. 
Internet haqida qiziqarli faktlar 
1. Birinchi grafik brauzyer “Mosaic“ 1993 yilda Illinоys universiteti mutaхassislari 
tоmоnidan chiqarilgan. 
2. Dunyodagi birinchi оnlayn web-sayt http://info.cern.ch 1991 yil 6 avgustda yaratilgan. 
U 153 so’zdan ibоrat bitta web-sahifadan ibоrat bo’lgan. 
3. Internetga ulangan qurilmalar sоni sayyoradagi оdamlar sоnidan ko’prоq. 
4. 2014 yil iyul оyi bоshidagi worldwidewebsize.com ma’lumоtlariga ko’ra, 
indekslangan sahifalar sоni 3,32 milliardni tashkil etadi. 
5. Har sоatda taхminan 4200 ta yangi dоmen nоmlari indekslanadi. 
6. Barcha internet fоydalanuvchilarining yarmidan ko’pi Facebook'da o’z 
akkauntlariga ega. 
7. Dunyoda atigi 7 shaхsda оmmaviy aхbоrоt vоsitasi bo’lgan “internet kalitlari“ mavjud. 
Kalitlarning har biri smart-karta jоylashgan maхfiy qutiga kirishni ta’minlaydi. Ushbu yettita 
smart-kartani birlashtirib, ICANN ma’lumоtlar bazasiga kirishga imkоn beruvchi master-kalitni 
оlish mumkin. Qachоnki internetni glоbal darajada buzishga urinish bo’lsa, master-kalit 
Internetni qayta yoqishga imkоn byeradi. 
8. Internet birinchi 50 milliоn fоydalananuvchisini 5 yilda to’plagan. Televideniyaga esa 
buning uchun 13 yil kerak bo’lgan edi. 
9. Shimоliy Kоryeya faqat hukumat amaldоrlari va harbiylar internetga kirish imkоniga 
ega bo’lgan yagоna mamlakatdir. 
10. Barcha elektrоn pоchta хabarlarining 75 fоizdan оrtig’i spamdir. Fоydalanuvchilar
tоmоnidan ularning atigi 6% оchiladi. 
11. Dunyo bo’ylab har daqiqada taхminan 15 sоatlik videоmaterial YouTube'ga 
yuklanadi. 
12. Eng qimmat dоmen nоmi Vacationrentals.com. U 2007 yilda 35 milliоn dоllarga 
sоtilgan. 
13. Internetga asоslangan teхnоlоgiya 1960 yillarda paydо bo’lgan, u Massachusets 
teхnоlоgiya institutida ishlab chiqilgan. Arpanet deb nоmlanuvchi birinchi kоmpyuter tarmоg’i 
esa hukumat maqsadlari uchun yaratilgan. 
14. Birinchi smaylikni yubоrish Kevin Makkyenzi nоmi bilan bоg’liq (1979 yil). U juda 
sоdda ko’rinishda bo’lgan). Bizga tanish esa 3 yil o’tib paydо bo’lgan. 
15. Internet fоydalanuvchilarining yarmidan ko’pi Оsiyoda istiqоmat qilishadi. 
16. Оnlayn tanishish tоkchasi har yili bir milliard dоllardan ko’prоq fоyda kyeltiradi. 
Amerika Qo’shma Shtatlarida barcha er-хоtinlarning deyarli 19 fоizi internetda tanishishgan. 
17. Internetda har daqiqada 70 ta yangi blоg paydо bo’ladi. 
18. Dunyodagi eng katta internet-kafe Nyu-Yоrkda jоylashgan. Bu yerda bir vaqtning 
o’zida 800 kоmpyutyer fоydalanuvchilarga хizmat qiladi.
19. “Internet narsalar“ - bu unga ulangan gadjetlarga asоslangan hоlda tarmоqning bir 
qismiga berilgan nоm. Internetning teхnоlоgiyalarga kirib bоrishi shu darajaga yetdiki, hattо Wi-
Fi ga ulanish imkоniyati bo’lgan muzlatgichlar paydо bo’ldi.
Butunjahon Internetda Internetda odamning hayotiga qat'iy kirdi. Maktab o'quvchilari yoki talabalar uchun o'qishni tasavvur qiling, bugungi kunda Internetsiz ijtimoiy tarmoqlar orqali odamlar o'rtasidagi ijtimoiy tarmoqlar orqali odamlar oralig'i mumkin emas. Bugun Internet inson faoliyatini soddalashtiradi, shu bilan birga to'g'ri ma'lumotni topishga sarflangan vaqtni minimallashtiradi. Aftidan, axborot jamiyati bitta veb-saytda qurilganga o'xshaydi. Internetda Banal qidirish, ma'lumot almashish imkonsizdir. Internet yo'qligida bir necha soat davomida usiz yashay olmaydi. Bundan tashqari, bu tuyg'u uni o'z faoliyatida va butun dunyo bo'ylab Internet tarmog'idan foydalanadigan uy bekasi ishlatadigan odamda ham ko'rinadi. Internetdan foyda katta. Internet tizimi tezda kommunal to'lovlarni, soliqlarni, jarimalarni to'lash yoki uydan chiqmasdan foyda olish imkoniyatini beradi. Yomon ob-havo, jamoat transportining yo'qligi unga ta'sir qilmaydi. Yosh va o'rta yoshli odam uchun bu afzalliklar juda mos keladi. Odam uchun Internetning mavjudligi haddan tashqari baholash qiyin. Ammo siz uni hal qilishingiz va uni to'g'ri ishlatishingiz kerak. Bundan tashqari, bu uchun g'ayritabiiy usullarni o'tkazish shart emas. Butunjahon Internetga kirish bilan juda oddiy mobil telefon.
Albatta, Internet tizim rivojlanib, yanada yaxshilanadi. Axborot uzatish tezligi Internetdagi foydalanuvchilar soni bilan birga o'sib boradi. U ko'payib borayotgan auditoriyasi tomonidan qo'llaniladi va u qandaydir bilmaydi - qanday qilib bu bilmaydi, lekin eng tez va juda zarur narsa deb hisoblanmaydi.
Ota-onalar bolalari Internetda aloqa o'rnatganligi bilan bog'liq va ular bola nazorat ostida ekanliklarini hisobga olishadi va ko'chada nazorat yo'q. Bu fikr mutlaqo noto'g'ri. Ota-onalar Internetda, hech bo'lmaganda, hech bo'lmaganda, bolaga qaraganda kamroq xasterlar yo'qligini tushunishlari kerak. Shuning uchun Internetda bolalarning ishlashi uchun ota-onalarning nazorati ularning tarbiyaming va balog'atga etish uchun tayyorgarlikning ajralmas qismi.
Bizning zamonamizdagi Internetning ijobiy va salbiy tomonlarini baholash qiyin. Bu juda ko'p ustunlikni ta'minlaydi, hayotimizni osonlashtiradi, qiziqarli va qiziqarli qiladi. Odamning Internetdan foydalanishning to'g'riligini eslab qolish muhimdir. Agar o'tirish bilan bog'liq ish bo'lsa, bo'sh vaqtingizda ko'proq harakat qilishingiz kerak. Monitor yaqinida o'tirmaslik uchun keraksiz ehtiyojsiz. Agar u Butunjahon Internet va uning oilasiga dunyo bo'ylab Internet va uning oilasidan foydalanishga taalluqli bo'lmasa.
Internetning zarari nima?
Olimlar kelajakdan keyin Internet va IT texnologiyalarining rivojlanishini to'liq qo'llab-quvvatlaydilar.
Internet kengligini ko'rib chiqadigan shifokorlardir. Shifokorlar, Internet nafaqat foydali, balki inson salomatligi uchun xavf tug'diradi.
Kompyuterga sarflangan vaqt juda katta va semiztiv turmush tarzi bir qator kasalliklarni keltirib chiqaradi. Internetdan foyda va zarar borligini shifokorlarning fikri.
Shunday qilib, Internetdan tashqari, odamlarga zarar etkazadi.
Internet bilan doimiy ishlashning asosiy salbiy ta'siri odam bo'lishi mumkinmi?
Internetdan uzoq muddatli foydalanishdan kelib chiqadigan eng ko'p aniqlangan qoidalar:

• 
  ko'pincha uyqu buzilishi;
  
• 
  asabiy qo'zg'aluvchanlik;
  
• 
  tez-tez depressiya va stress;
  
• 
  internetga bog'liqlik paydo bo'lishi;
  
• 
  virtual hayot haqiqiy o'rnini bosadi, odam haqiqiy hayotda muloqot qobiliyatini yo'qotadi.
  

Inson Internetdan chizadigan ma'lumot muhim rol o'ynaydi.
Bu erda ma'lumotlar eng ishonchli bo'lmasligi mumkin, shuning uchun ko'rishni ko'rish bo'yicha zarar tez-tez uchraydigan hodisadir.
Bunday holatlarda odam yo'ldan ozdiradi va kelajakda olingan ma'lumotlarning ta'siri atrofga ta'sir qiladi.
Internetning yangiliklar resurslarining ta'siri yordamida Internetning salbiy ta'siri tugamaydi.
Bundan tashqari, tarmoqdagi ko'plab saytlar mavjud, ular inson psixikasiga salbiy ta'sir ko'rsatishga qodir.
Buning sababi shundaki, tarmoqda deyarli tsenzura mavjud emas.
O'smir uchun Internetga zarar
Bolalar va o'smirlar uchun Internet ajralmas narsaga aylandi.
Endi ota-onalar, uyda katta muammolarga duch kelishadi, farzandni Internet bilan xotirjam va u uchun xotirjam bo'lishlari mumkin. Ammo shundaymi? Ehtimol unchalik emas.
Internet 3-4 yoshli bolalarga, odatda, Internet va o'spirinlar bilan tajribaga ega bo'lgan 3-4 yoshli bolalar kabi dars topishi mumkin. Bu 15 yil oldin kutilmagan edi. O'smirlar uchun Internet odatda hayot bilan bog'liq.
Internetda o'spirinlar turli xil suhbat xonalarida onlayn tarzda aloqa qilishlari yoki boshqa mos o'yin-kulgilarni topishlari mumkin. Bola uchun Internet nafaqat foyda, balki zarar ham.
Xo'sh, bolalar salomatligi uchun Internetning zarari nima?

• 
  bolalarga osonlikcha qulay bo'lgan taqiqlangan ma'lumotlar bolaning aqliy rivojlanishiga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin;
  
• 
  bola ruhiyatiga va haqiqiy dunyodagi harakatlariga ta'sir qila oladigan shubhali odamlar bilan umumiy ijtimoiy tarmoqlar orqali aloqa;
  
• 
  internetdagi bolalarda real vaqtni yo'qotish va uxlash, bola vaqtni boshqarish qiyinligi sababli;
  
• 
  maktabdagi o'spirinlarda Internetdan foydalanish, o'rganilmaganlikning paydo bo'lishiga olib keladi;
  
• 
  bolada hosil bo'lgan organlar yuki ularning faoliyatida yomonlashishiga olib keladi;
  
• 
  o'smirlikdagi talaba tomonidan tashkil etilgan mushak-skelet tizimidagi yuk, uning ishidagi qoidabuzarliklarga olib keladi.
  

Shunday qilib, bolalar uchun taqiqlarning yo'qligi Internetdan foydali bo'lishdan ko'ra ko'proq zararli bo'ladi.
Internetda o'qish va o'rganish foydalidir, ammo ko'pincha o'spirinlar uni o'zlari zarar etkazadigan maqsadlar uchun ishlatishadi.
Internet qancha vaqt va qaysi saytlar sizga kerakli ma'lumotlarni berish kerakligini bilish uchun sizga kerakligini bilish uchun afzalliklardan foydalanish.
Bunday aloqa ota-onalar nazorati ostida bo'lishi kerak. O'smir maktabida Internetda cheklangan vaqtlarda faqat o'quv maqsadlari uchun foydalanish kerak.
Bugungi kunda ko'pchilik ularning mavjudligini Internetsiz tasavvur qila olmaydi. Hayotimizda u juda qattiq kirib, uzoq vaqtdan beri o'yin-kulgi emas, balki endi hech qaerga ketmaydigan zaruriyat, zamonaviy haqiqatdir.
Agar siz ushbu statistikani ishonsangiz:
Erkak uchun Internetdan foydalanish
Aksariyat odamlar, ayniqsa tarmoq foydalanuvchilari, Internet insoniyatning ulkan yutug'i degan bayonot bilan rozi bo'ladilar. Bu zarur bilim manbai, zarur bilimlarni olishga va murakkab vazifalarni hal qilishga yordam beradi. Butunjahon Internet aqlli, ildiz otishga yordam beradi, ko'p qiziqarli narsalarni o'rgatadi.
Bundan tashqari, Internetning afzalliklari shundaki, bu mamlakatlar yoki hatto qit'alar o'rtasidagi chegaralarni o'chirib qo'yganday tuyuladi. Muammolarsiz odamlar, hatto minglab kilometr masofada bir-birlaridan ajratilgan bo'lsa ham, o'zaro aloqa qilishlari mumkin. Butunjahon Internet yangi do'stlar yoki hatto sevgini topishga imkon beradi.
Xorijiy tillarni o'zlashtirish, xorijiy tillarni o'zlashtirish, yangi bilimlarni olgan holda pul o'tkazmasini ko'rib chiqish orqali o'tkazilishi mumkin. Ba'zilar hatto yangi kasbni olishlari yoki yaxshi ish topishlari mumkin. Ha, va Internetning o'zi barqaror daromad manbaiga aylanishi mumkin. So'nggi bir necha yil ichida dunyo bo'ylab Internet bilan bog'liq ko'plab kasblar mavjud.
Sog'liqni saqlash uchun Internetga zarar etkazish
Albatta, tarmoqdan foydalanish juda katta va siz u bilan bahslashmaysiz. Biroq, Internetga etkazilgan zarar katta bo'lishi mumkin. Birinchidan, dunyodagi keng internetga qarshi zararli ta'sir sodir bo'lganida, Internetga qaramlik ongga keladi. Ammo bu shunchaki qandaydir afsonaviy atama emas.
Internetdan foydalanuvchilarning 10 foizga yaqini unga qaram ekanligi ilmiy jihatdan isbotlangan va ularning uchdan bir qismi Internet uy, oziq-ovqat va suv kabi muhim deb hisoblashadi. Janubiy Koreyada Xitoy va Tayvanda Internet giyohvandlik milliy miqyosda muammo deb hisoblanmoqda.

Biroq, bu nafaqat Internetga zarar etkazishi mumkin. Monitorning eng yaxshi yo'lga ta'sir qilsa, uzoq vaqt qolish juda uzoq vaqt davomida ularning ko'rinishi eng yaxshi postlarda uzoq vaqtdan beri - mushak-skelet tizimiga salbiy ta'sir ko'rsatadi.

Ko'pgina qavatlar tarmoqda ko'p vaqt o'tkaziladi, balki nafaqat bepul. Hech kimga sir emaski, Internet uy vazifasini bajarishni sezilarli darajada soddalashtiradi.
Ko'pgina vazifalarni hal qilish va kerakli ma'lumotlarni Internet yordamida topish, nafaqat yangi, balki ularning miyalarini yuklab olishadi. Nima uchun soat boshingizni murakkab misol ustidan sindirish yoki kerakli formulalar yoki qoidani eslab qolish uchun, agar javob butun dunyo bo'ylab Internetda topilishi mumkin bo'lsa.
Biroq, bolalar uchun Internetning yaxlitligi endi namoyon bo'lmaydi. Dunyo bo'ylab tarmog'i tezkor bolalarning ruhiyatiga zarar etkazadigan ma'lumot (pornografiya, zo'ravonlik manzaralari) bilan to'lib toshgan. Bundan tashqari, doimiy ravishda virtual dunyoda qolmoqda, bolalar ehtiyojni yo'qotadilar va haqiqiy odamlar bilan aloqa qilish qobiliyatini yo'qotadi.
Noto'g'ri oqibatlarga olib kelish uchun ota-onalar bolalarga ergashishlari kerak, Internetda amalga oshirilishi mumkin bo'lgan vaqtni aniq belgilab qo'yishadi. Ular nimani anglashlari va o'qishlarini tekshirish kerak. Xo'sh, filtrlar yoki maxsus dasturlarni o'rnatish orqali bolani salbiy ma'lumotlardan qutqarish.
Zamonaviy yoshlar hayotlarini butun dunyo bo'ylab Internetsiz taqdim etish qiyin. Bu har bir inson, muassasalar va korxonalarning hayotiga qat'iyan kirdi. Va hatto bolalar Internetni hayotning muhim qismini hisobga olishadi.
Internet qanday foyda keltiradi?
Internetning afzalliklari va zararlarini o'rganish, olimlar va shifokorlar fikrlarda rozi emaslar. Internet ko'p narsalarni juda soddalashtirishini hech kim rad etmaydi. O'qish uchun maktab o'quvchilari va talabalar osonlashdilar, chunki ular juda ko'p sonli o'quv materiallariga bepul kirishga kirishdilar. Endi korxonalar ancha oson va tezkor ma'lumotlar. Internet tufayli har bir kishi uydan chiqmasdan vaqt o'tkazish bilan qiziqishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlar sizga butun dunyo bo'ylab odamlar bilan aloqa o'rnatishga imkon beradi.
Shu bilan birga, shifokorlar Internetda turli kasalliklarning rivojlanishiga hissa qo'shishganda, shifokorlar signalni urishdi. Internetning mavjudligi kompyuterda o'tkazilgan vaqtni oshiradi. Va siz bilganingizdek, bu ko'plab kasalliklarni keltirib chiqaradigan sevativ turmush tarzi. Vizyon bilan bog'liq muammolar, bachadonning umurtqa pog'onasi va postlarning buzilishi ham faollashadi, chunki faol Internetdan foydalanuvchilar o'sadi.
Maktab o'quvchilari uchun Internetning zarar va foydasi
Maktab o'quvchilari uchun Internetdan asosiy foydalanish o'quv ma'lumotlarining mavjudligi. Tezislar, ma'ruzalar, ijodiy ishlar uchun materiallarni yozish juda osonlashdi. Biroq, u talabalarning ijodiy salohiyatini kamaytiradigan tegishli insholar va uy vazifalariga kirish huquqini ochdi.
Bundan tashqari, tashqi ko'rinishi haqiqiy dunyoning virtualga aloqasi bo'lgan aloqa haqiqatiga olib keldi.
Ammo Internetning eng katta muammosi shundaki, u bolalarga psixikani to'liq kuchaytirmaganligi sababli, qaramligini keltirib chiqaradi.
Bolalar butun dunyo tarmog'idan to'g'ri zavqlanishlari va foyda bilan Internetga vaqt o'tkazish kerak. Do'stlar bilan yuzma-yuz aloqa qilish va ko'chada yurish juda foydali bo'lar edi.
Uzoq vaqt davomida bunday masalalar bo'yicha tezkor muhokama qilinmoqda: Internet qandaydir odam uchun foydali? U sog'lig'imizga zarar etkazmaydimi?
Bugungi kunga qadar hech kim o'z mavjudligini Internetsiz taqdim etolmaydi. U bizning hayotimizga tezda kirib, u erda juda qattiq o'tirdi. Odamlar uchun Internet allaqachon havo sifatida kerak bo'lgan ehtiyojdir.
Kichik statistikani tasavvur qiling:
O'spirinlarning 95 foizi zavqlanishadi Internet;
Kattalar 85% Internetdan foydalanadilar;
Har bir ettinchi shaxs Facebookda ro'yxatdan o'tgan;
2016 yilga kelib. Deyarli 3mld. odamlar internetdan foydalaning;
Agar bir daqiqada Internetni alohida mamlakat sifatida taqdim etsa, unda u iqtisodiy daraja uchun 5-o'rinni egallagan bo'lar edi, shu bilan u Germaniyadan oldinda edi.