Qaytarib olish sharti bilan qimmatli qog’ozlarni oldi-sotdi bitimi tushuniladi

MMT 82-guruh talabasi
Sulxanov Abrorjon

1.	Repo operatsiyasi nima degani?	Repo operatsiyalari deganda , qaytarib olish sharti bilan qimmatli qog’ozlarni oldi-sotdi bitimi tushuniladi. Repo oldindan belgilangan narxda va kelishilgan muddatda qayta sotib olish, sotish majburiyatini bildiradi. Repo operatsiyasi moliyalashtirishning tez optimal turi , kreditlashning alternatividir.Reponing asosiy maqsadi kreditlash hisoblanadi.Repo operatsiyalarini: sotuvchi sifatida oxirgi imkon najot majburiyatini oladi.
2.	Pul bozorining ishtirokchilari kimlardan iborat bo’ladi?	Pul bozori ishtirokchilariga quyidagilar kiradi: -Moliya vazirligi yoki G’aznachilik boshqarmasi (Davlat qarzlarini qoplash maqsadida qisqa muddatli davlat qimmatli qog’ozlarini emissiya qiladi); -Tijorat banklari(Davlat qimmatli qog’ozlarini xarid qiladi;depozit sertifikatlarini sotadi; pul bozorida ishtirok etuvchi investorlarga qisqa muddatli kreditlar beradi); -Korxonalar (o’zining moliyaviy faoliyatini yaxshilish maqsadida qisqa muddatli qimmatli qog’ozlarni emissiya qiladi yoki sotib oladi) ; -Investitsiya kompaniyalari ( investitsion portfelni shakllantirib , uning risklilik darajasini pasaytirish maqsadida pul bozori instrumentlarini sotib oladi) ; -Moliyaviy kompaniyalar (individual investorlarga kreditlar taqdim etadi) ; -Sug’urta komponiyalar (o’z likvidligini yo’qotmaslik uchun pul bozoriga investitsiya kiritadi) ; -Pensiya fondlari (risklilik darajasi past bo’lgani uchun pul bozori instrumentlariga o’z mablag’ini investitsiya qiladi) ; -Individual investorlar (o’z mablag’larini pul bozori investitsiya fondiga yo’naltiradi) ; -Pul bozorining investitsiya fondlari (kichik investorlarga o’z mablag’larini yirik miqdorda sotiladigan pul bozori instrumentlarini sotib olish uchun investitsiya qilish imkonini beradi) .
3.	Obligatsiyaning nominal,real va bozor qiymatlari to’g’risida ma’lumot keltiring.	Obligatsiyaning nominal xarajati kupon hajmi nominal qiymatining foizi sifatida aniqlanadi. Rossiya fond birjalaridagi obligatsiyalarning nominal qiymati 1000 rublni tashkil qiladi. Rossiya obligatsiyalarining daromadliligi barcha qimmatli qog'ozlar uchun standart usulda hisoblanadi. Sberbankda quyidagi shartlar mavjud: • Nominal qiymati 1000 rubl bo'lgan obligatsiya; • 30 000 rubldan xarid miqdori; • Xarid qilish chegarasi 15 million; • obligatsiyaning to'lov muddatiga daromadliligi - to'lov muddatidan 3 yil oldin qimmatli qog'ozlarga egalik qilganda yiliga 8,48% gacha; • Obligatsiyaning qulay kupon daromadi; • Qo'yilgan mablag'larni istalgan vaqtda yo'qotishsiz (100%) qaytarishga ruxsat beriladi. Bundan tashqari, 12 oydan ortiq qimmatli qog'ozlarga ega bo'lgan barcha investorlar 2017 yilgi obligatsiyalar daromadini olishlari mumkin; • Omonat muddati 2017 yildan 2018 yilgacha; • Obligatsiyalarni irsiy turga ko'ra o'tkazish maqbuldir. Shartlar juda maqbul va yumshoq. Ushbu muammoga birinchi marta duch kelgan mijozlar uchun ajoyib variant. Quyidagi fuqarolar 2017 yilda Sberbank orqali obligatsiyalar daromadini olishlari mumkin: • Rossiya Federatsiyasi fuqaroligiga ega bo'lish; • Yoshi 18 yoshdan.
4.	Obligatsiya dyuratsiyasi nima ?	Omonatchining obligatsiyaga qo'ygan mablag'larini to'liq qaytarishining o'rtacha vaqtini (yil yoki kunlarda) ko'rsatadi. Kunlar soni bo'yicha, u muddatga teng bo'lishi mumkin yoki undan qisqaroq bo'lishi mumkin. Davomiylikka nafaqat to'lov muddati, balki emitentning kupon siyosati ham ta'sir qiladi ya’ni u kuponlarni to'laydimi, qanchalik tez-tez va qanday miqdorda bu noaniq. Kuponlar qanchalik tez-tez va ko'p to'lansa, muddati shunchalik qisqa bo'ladi: obligatsiya egasi ushbu obligatsiyani sotib olishga investitsiya qilgan pulni tezda qaytarib beradi. Agar kuponlar to'lanmagan bo'lsa, u holda investitsiyalarni faqat to'lov muddati oxirida qaytarish mumkin bo'ladi (emitent o'z qimmatli qog'ozini sotib olganida) - bu holda kunlar soni bo'yicha muddat to'lov muddatiga teng.

3-savol bo’yicha: 1-masala :
Y(hosildorlik) - etilishgacha bo'lgan oddiy daromad / taklif
CY(joriy daromad) - joriy daromad, kupondan
N
P(narx) - sotib olish narxi
t(vaqt) - sotib olishdan etuklik/sotishgacha bo'lgan vaqt
365/t- narxlarning o'zgarishini yillik foizlarga aylantirish uchun multiplikator.
1-misol: investor nominal qiymati 1000 ₽ bo'lgan ikki yillik obligatsiyani 1050 ₽ narxda yillik 8% kupon stavkasi va joriy kupon daromadi 7,6% bo'lgan obligatsiyani sotib oldi. Oddiy muddatga daromadlilik: Y 1 = 7,6% + ((1000-1050)/1050) * 365/730 *100% = yillik 5,2%
2-masala
Obligatsiyalarni 3800 (nominal qiymatning 95%) rublga sotib olgan bo'lsangiz va to'lov muddati bir yilda kelmasligi mumkin, lekin, masalan, 3 yil ichida, daromad ushbu formula bo'yicha hisoblanadi:

D = ((N - C) + K) / C) * 365/1095 (kunlar soni) * 100;

• D - rentabellik;
• N - obligatsiyalarning nominal qiymati;
• C - obligatsiyalarning haqiqiy qiymati;
• K - kuponlar bo'yicha foiz stavkasi;
D = ((4000 - 3800) + 1200) / 3800 * 365/1095 = 11.88%