Qishloq xo’jaligi ekinlarini sug’orish rejimi Reja: 1

4-rasim. Tomchilatip sug’orish.
Tomchilagichlar sug’orish quvuridagi bosimni tuligicha sundiradi. Suv tomchilatgich orqali bosimsiz tomchilab daraxt asosiy ildiz sistemasi joylashgan zonaga beriladi. Suv berish tezligi xar bir tuproq’uchun uning shimish xususiyatiga bog’liq. Shuning uchun xar bir tomchilatgichlar suv sarfi konstruktiv ravishda 4-12 l/soat qabul qilinadi. Xar bir daraxt ostiga sug’orishlar oraligida qancha suv buglansa , shunchalik suv beriladi. Tomchilab sug’orishda o’simlik eshiga , soniga eqish qalinligiga , tuproq’ va iqlim sharoitiga qarab 0,1…0,5 q’ismi qo’llanadi. Aktiv ildizlar tarkalgan zonada namlanish konturi hosil qilinadi. Tomchilab sug’orishni notyoki s , i = 0,6 gacha bo’lgan erlarda qo’llash mumkin. Tomchilab sug’orish – barcha zonalarda samara berdi , asosan esa arid zonada , qachonki suv resurslari chegaralangan zonalarda yaxshi samaralidir. Tomchilab sug’orishda q = 0,1 … 0, 15 л /с.
Tomchilab sug’orishda barcha turdagi tuproq’larda , ular mexanik tarkibidan kat'iy nazar qo’llaniladi. Ayniqsa og’ir tuproq’larda er osti yaqin erlarda va sho’rlangan joylarda yaxshi samara beradi.
Subirrigatsiya- (sub... va irrigatsiya) — tuproq ostidan sugʻorish turi; grunt suvlari satxini sunʼiy koʻtarish yoʻli bilan tuproqning oʻsimlik ildizi tapqalgan qismini namlashga erishiladi. S. ni faqat komektordrenaj tarmogʻi qurilgan gidromorf va yarim gidromorf tuproklardagina qoʻllash mumkin. Ochiq zovurlarda toʻgʻon solish, yopiq drenajda gidrantlarni berkitish, shuningdek, ularni sugʻorish suvi bilan toʻldirib grunt suvlari sathi koʻtariladi. Masalan, Xorazm vohasida S. may oyi oʻrtalarida, ekinlar hali yosh boʻlib, odsiy usulda egatlar orqali suv berish uchun egat ochish qiyin boʻlgan davrda amalga oshiriladi. Fargʻona vodiysida sugorish tarmoqdarining etagida joylashgan xoʻjaliklarda avgust oyida suv tanqisligi sezilganda, shuningdek, yuzalatib suv berish sonini kamaytirishda S. dan foydalaniladi.

5-rasim. Subirrigatsiya sug’orish.
Sug’orish turlarinin afzaliklari va kamchiliklari. Sug'orish orqali o'simliklarning rivojlanishi uchun zarur bo'lgan suv, ayniqsa, yomg'ir suvi bilan qoplana olmasa, ta'minlanadi. Turli xil sug'orish tizimlari yomg'irli ekinlar ekiladigan qishloq xo'jaligi maydonini sug'oriladigan qishloq xo'jaligi loyihasiga aylantirish orqali qishloq xo'jaligi hosildorligini oshirish imkonini beradi. Turli xil sug'orish turlari bog'lar, ko'chatlar yoki issiqxonalar va ekinlarning katta maydonlari kabi joylar uchun javob beradi.
Sug'oriladigan qishloq xo'jaligi loyihalari yoki sug'oriladigan qishloq xo'jaligi loyihalari turli xil sun'iy sug'orish orqali ekinlar uchun zarur bo'lgan suv miqdori hissasi bilan amalga oshiriladi. Ushbu qishloq xo'jaligini sug'orish loyihalarini faollashtirish uchun yuqori darajadagi dastlabki investitsiyalar va ma'lum bir suv infratuzilmasi, jumladan: kanallar, suv o'tkazgichlari, hovuzlar, suv purkagichlar va boshqa manbalar, shuningdek, iqtisodiy resurslar va hajmlarga moslashtirilgan batafsil texnik takliflar kiritilishi kerak. qishloq xo'jaligini rivojlantirish.
Yuqorida aytib o'tilganidek, suv o'simliklarning va shuning uchun qishloq xo'jaligining to'g'ri rivojlanishi uchun juda muhimdir.Sug'orishda etishtiriladigan ekinlar orasida turli xil mevali daraxtlar, sholi, sabzavot va lavlagi alohida ajralib turadi. Uning mavjudligi yangi o'simlik biomassasining shakllanishi bilan bog'liq. Misol uchun, pomidor, tarvuz, qovun, salat kabi ekinlarda bu o'simliklar ichidagi suv miqdori 90% dan ortiq. Bu ko'proq oziq-ovqat ishlab chiqarish uchun suvning qanchalik muhim resurs ekanligini ko'rsatadi, biroq u qisqarayotgan resurs ekanligini hisobga olish kerak.
Sug'orishning har xil turlarining xususiyatlari, shuningdek, ularning afzalliklari va kamchiliklari va atrof-muhitga salbiy ta'siri quyida keltirilgan, ular qanday qo'llanilishi va qaysi ekinlarda foydalanish tavsiya etiladi, chunki u suv beradi, kasalliklardan saqlaydi va qaysi tizimlarining tejamkorligi.ko'proq sug'orish suvi.