Qistirmalar yordamida karies natijasida buzilgan toj qismining anatomik shakli tiklanadi. Qistirmalar uchun material sifatida quyidagi materiallar ishlatiladi

Fakultet: Stomatologiya
Gruppa: 310B
Tayyorladi: Qurbonov D.D.
Toshkent davlat
Stomatologiya instituti

Mavzu: Qistirmalar ishlab chiqarishning klinik va laborator bosqichlari. Qistirmalar tayyorlashning bevosita va bilvosita usullari. Ikkala usulning qiyosiy xususiyatlari.

Qistirmalar yordamida karies natijasida buzilgan toj qismining anatomik shakli tiklanadi.

Qistirmalar uchun material sifatida quyidagi materiallar ishlatiladi:

• 900 probali oltin
• Oltin palladiy qotishmasi
• Oltin platina qotishmasi
• Kumush palladiy qotishmasi
• Chinni
• Kompolimer materiallar

Estetik jihatdan olin qaralganda, chinni va kompozitsion polimerlar oldingi tishlarning nuqsonlarini protezlashda qulay, albatta.

Qistirmalar uchun ishlatiladigan materiallar umumtibbiy, fizikaviy, texnikaviy va texnologik talablarga javob berishi lozim. Ularning fizikaviy va texnikaviy xossalariga kora, inson organizmi uchun xavf tugdurmaydigan va ayni paytda tishning qattiq toqimasiga mos kelishi bilan birga yedirilishga ham chidamli bolishi va chiroyli jilvalanishi lozim. Ayniqsa oldingi tishlarda estetik talabarga javob berishi juda muhim orin tutadi.

Qistirmalar uchun boshliqlarni shakllantirishni asosiy qoidalari

Boshliqlarni shakllantirishda quyidagilar zaruriy omil xisoblanadi :

• Qistirmalar mahkamlanishing pishiq va mustahkam bolishi uchun sharoit yaratish
• Qistirmani boshliqqa kiritish imkonini yaratish
• Kelgusida tish toj qismi yedirilishining oldini olish

Ushbu masalalarni yechishda quyidagilarni yodda saqlash lozim:

Emal va dentin chegarasini charxlash tish toj qismida pulpaga tasir korsatuvchi jarayon xisoblanadi. Shu sababli qistirma uchun boshliq tayyorlashda pulpa ustida dentinning yetarlicha qalin va tekkis qavatini qoldirish maqsadida tish pulpa boshligi topografiyasi orqali uning devorchalari qalinligini aniq bilish lozim. Shuningdek tish toj qismida boshliq devorchasining qalinligi minimal bolgan va tish toj qismi uchun xavfli bolmagan joyni tanlash kerak boladi.

Tish toj qismini qistirma yordamida tiklashda, avvalo, uning uchun bo‘shliq tayyorlash zarur. Nuqsonning tish toj qismida joylashishiga ko‘ra, Blek tasnifi eng ko‘p tarqalgan tasnif hisoblanadi va u 5 sinfga bulinadi.

1-sinf toifasidagi nuqsonlar deganda, molyar va premolyar tishlarning fissuralari va tabiiy chuqurchalarida vujudga keladigan bo‘shliqlar tushuniladi. Ana shu bo‘shliqlardagi barcha devorlarning saqlanib qolishi aynan ular uchun xos bo‘lgan jihatdir.

2-sinf toifasiga kiruvchi nuqsonlar molyar va premolyar tishlarning chaynov yuzasida joylashgan bo‘lib, ular kelgusida chaynov yuzasidan yon tarafga tarqaladigan bo‘shliqlardan iborat. Nuqsonlarning bunday joylashishida tishlar orasidagi aloqa buziladi va bu holat, o‘z navbatida, parodontning shikastlanishiga olib kelishi mumkin.

3-sinf toifasidagi nuqsonlar oldingi tishlarning aproksimal yuza qismida joylashgan bo‘lib, bu sinf bo‘shliqlari uchun o‘tkir kesuvchi qirra va uning burchaklarining saqlanib qolishi xarakterlidir

4-sinf bo‘shliqlariga oldingi tishlarning kesuv qirralarida paydo bo‘ladigan qisman yoki to‘liq zararlanishi kiradi. Bunday bo‘shliqlarda tish shaklini oddiy plomba bilan tiklashga kamdan-kam hollardagina muvaffaq bo‘linadi .

5-sinf toifasidagi nuqsonlarga milk oldi qismida, tish buyni yaqinida joylashgan karioz bo‘shliqlar kiradi va bunday bo‘shliqlar tishni aylanasiga qamrab olishi bilan xarakterlidir.Maxsus qo‘llanmalarda keltiriladigan boshqa tasniflar ham mavjud. Agar amaliyotda tish yuzasi nomlaridan qisqartirilgan holda foydalanilsa oson bo‘ladi, masalan: O-okklyuzion yuzadagi bo‘shliq, M-medial jipslashuv yuzasi, D-distal jipslashuv yuzasi, P - buyin oldida, MO-okklyuzion yuzadagi bo‘shliqning medial sohaga o‘tishi bilan va h.k

Vkladkalarni quyidagi turlari mavjud: * inlay * onlay * overlay * pinlay

Inlay Tish ichida joylashgan va do'mboqlarga ta'sir qilmaydigan oddiy, bir yoki bir nechta yuzalarni tiklaydi. Bu unchalik mashhur emas, chunki u kichik nuqsonni yopishi mumkin va bu holda u plomba ashyosini o'rnatishga ustunlik beriladi. U bilan ishlaganda vaqt tejaladi.

Onlay Agar zararlangan tishning yuzasi karies tomonidan sezilarli darajada shikastlangan bo'lsa va tishning chaynash qismining markaziy va lateral zonalarida (yuqori tomonida) bo'shliqlar aniqlansa, davolash onlay yordamida amalga oshiriladi. Inley bilan solishtirganda, onlay ko'proq tish yuzasini qoplaydi va keyingi asoratlarni oldini oladi..

Onlay vkladkalar tishning chuqur to'qimalariga joylashtiriladi va tish yuzasining chaynash jarayonida bevosita ishtirok etadigan qismini qoplaydi. Onlay vkladka oziq-ovqat chiqindilarining bo'shliqqa kirishini oldini oladi va shikastlangan tishni chaynashdan himoya qiladi.

Overlay

• Uning kattaligi tufayli, qoplama ko'pincha koronkalar bilan yanglishishadi. Overlay va qoplamalar bilan solishtirganda, overlay tishni ko'proq qoplaydi, lekin tish implantatidan farqi overlay tishning tabiiy tuzilishi va shaklini ko'proq saqlab qoladi.

Pinlay

• O'z tarkibida shtift saqlagan vkladkalarning asosiy turi. Uning yordamida tishning qattiq to'qimalarida yaxshiroq mahkamlanadi. Har qanday tishga qo'llanilishi mumkin, funktsional jihatdan jidamli, biroz ko'proq mahorat talab qiladi, ishlab chiqarish biroz qiyinroq va kam uchraydi

Thanks!