Qoraqalpog’iston respublikasi xaliq ta’lim vazirligi

2-tajriba. Taxtacha ustiga 1 kg toshni qo‘ying. Tajribani takrorlang.

Dinamometr ko‘rsatishidan foydalanib, ishqalanish kuchini aniqlang.

Taxtacha ustiga qo‘yiladigan yuklar miqdorini o‘zgartirib, ishqalanish

kuchlarini aniqlang.

3.* E l a s t i k l i k k u c h i n i o‘ l c h a s h. 1-tajriba. Dinamometr ning

asosiy qismi prujina bo‘lgan ligidan, unga yuk osilganda, yukning og‘irligi

prujinaning elastiklik kuchiga teng bo‘ladi.

2-tajriba. Rezinaning elas tiklik kuchini o‘lchash uchun taxtacha va

dinamometr ora lig‘iga l0 = 15–20 sm uzun likdagi rezina ulanadi. Dinamometr uchidan ush lab, yukni tekis harakat qiladi gan holatda tortiladi

(26-rasm). Bun da rezina cho‘ziladi va unda ho sil bo‘lgan elastiklik kuchini dinamometr ko‘rsatishidan yozib olinadi. 3-tajriba. Dinamometrni vertikal holatda shtativga mahkamlanadi. Uning ilmog‘iga 10–15 sm uzunlikdagi rezina bog‘lanadi. Rezina oxirini siqib, ip bilan bog‘lanadi va ip uchini halqa shaklida qoldiriladi. Ipga massasi ma’lum bo‘lgan toshlar ilinadi. Dinamometr ko‘rsatishidan rezina

cho‘zilishi tufayli hosil bo‘lgan elastiklik kuchi aniqlanadi.3. Serpimlilik kúshin ólshew.