"qurilish" fakulteti "bino va inshootlar qurilishi" kafedrasi

Quyma temirbeton ustun hisobi.

Hisobiy zoʻriqishlarni aniqlash. Qobirgʻali quyma orayopmali binolarning ustunlarida eguvchi momentning qiymati kichik boʻlganligi sababli, ustun shartli ravishda markaziy siqiluvchi element deb qaraladi.
Ustunning hisob sxemasi 11.20-rasmda keltirilgan. Bunda ustunning orayopma bilan birikishi sharnirli, poydevorga mahkamlanishi esa bikr deb qabul qilinadi.
Doimiy yuklarni hisoblash. Bosh toʻsindan ustunga uzatiladigan doimiy yuk (bosh toʻsinga 3ta yordamchi toʻsin tayanadi)-

3 qavat orayopmasidan uzatiladigan yuk
Tom konstruksiyalaridan hosil boʻladigan yuk orayopmadan hosil boʻladigan yukning 80% - iga teng qilib olinadi. U holda tom konstruksiyalaridan hosil boʻladigan yuk
Orayopmalar va tom konstruksiyalardan xosil buladigan jami doimiy yuk 653,40+94,24=747,64 Kn.
Koʻndalang kesim oʻlchamlari boʻlgan 4 qavatli ustunlar ogʻirligidan:
.
Jaʼmi doimiy yuklarning qiymati:
Bosh va yordamchi toʻsinlar orqali uzatiladigan muvaqqat yuklarning qiymatlari: davomli taʼsir qiluvchi qismidan

3 qavat orayopmalari uchun:
Qisqa vaqt taʼsir qiluvchi qismidan

3 qavat orayopmalari uchun:
Jaʼmi doimiy va davomli yuklarning qiymati:

Qor qoplami ogʻirligidan hosil boʻladigan muvaqqat yuk (Fargʻona shahri uchun, ga binoan) (1- tuman). Qor qoplami ogʻirligidan ustunga taʼsir etuvchi yuk-

Jaʼmi qisqa vaqt taʼsir etuvchi muvaqqat yuklar:

1-qavat ustuniga taʼsir etuvchi toʻliq yuk:
Armaturaning kesim yuzasini tanlash
Dastlab ustun kesimining qabul qilingan oʻlchamlari tekshirib koʻriladi. Buning uchun qabul qilinib, quyidagi formula boʻyicha ustun kesimining talab etiluvchi yuzasi aniqlanadi:

Ustun kesimining oʻlchamlari -
Ustun kesimining dastlab qabul qilingan oʻlchamlari qoldiriladi, yaʼni

Ustunning hisobiy uzunligi
.
bu yerda - ustunning poydevorga birikuvchi ostki qismining balandligi.
Ustunning moyilligi qabul qilib, ustun armaturasi kesimi yuzasining dastlabki (taqribiy) qiymati topiladi:
Armaturaning topilgan yuzasi boʻyicha 8Ø16 A- III ( ) sterjenlari qabul qilinadi. Ustunning moyilligi , doimiy va davomli yuklarning toʻliq yuklarga nisbati


bu yerda 8 – ustun kesimidagi sterjenlar soni, 2 – ustun kesimidagi oʻrta sterjenlar soni.
Ilovaning I.28- jadvalidan

Armaturaning talab etiluvchi kesim yuzasi


Farq uncha katta boʻlmaganligi sababli, ustunni armaturalash uchun 8Ø16 AIII sterjenlari qabul qilinadi. Farq katta boʻlgan hollarda armaturaning kesim yuzasi uchinchi marta topiladi. Koʻndalang armatura sifatida sinfi A-I, diametri 8 mmli homutlar qabul qilinadi. Payvand sinchlari uchun koʻndalang sterjenlar orasidagi masofa qabul qilinadi (bino seysmik tumanda quriladi).
Alohida sterjenlar bilan armaturalanuvchi ustunlar uchun qabul qilinadi.
Ustunning armaturalanish sxemasi 10.31-rasmda keltirilgan.

5.