“Qurilish fizikasi “ fanidan mustaqil ish Bajardi: 502-21 arx guruh talabasi

“Qurilish fizikasi “ fanidan mustaqil ish

Bajardi: 502-21 ARX guruh talabasi

Tolibov Shamshod

Qabul qildi: S.Muhammedov

Mavzu “Qurilish yorug’lik _ texnikasi”

Mavzu “Qurilish yorug’lik _ texnikasi”

Reja:

Yorug’lik texnikasi
Infraqizil nurlar
Yoritilganlik

Qurilish yorug’lik texnikasi

Asosiy tushunchalar, kattaliklar, o’lchov birliklar.

Temperaturasi absolyut 0 dan yuqori bo’lgan barcha jismlar atrof muxitga uzluksiz ravishda nur energiyasi deb ataluvchi energiya tarqatib turadi. Nurlarning tarqalish quvvati yoki nurlar oqimi quyidagicha aniqlaniladi:

• Фе = d Qe/dt
• Bu erda: dt – cheksiz kichik vaqt oralig’i.
• Nurlar oqimi (Vat)larda o’lchanadi.
• Ultrabinafsha nurlar – monoxramatik tashkil qiluvchilardan iborat bo’lib, to’lqin uzunligi ko’zga ko’rinadigan nurlar to’lqin uzunligidan kichik va 1 nm dan katta.
• Ultrabinafsha nurlar yoritilganlik buyicha Xalqaro komissiya (MKO) si ma’lumotlariga ko’ra quyidagicha farqlanadi:
• UF – A to’lqin uzunligi 315 – 400 nm
• UF – V to’lqin uzunligi 280 – 315 nm
• UF – S to’lqin uzunligi 100 – 280 nm
• Ko’zga ko’rinadigan nurlar – bu kuzatuvchiga bevosita seziladigan nurlardir. Ko’zga ko’rinadigan nurlar spektrini pastki chegarasi 380 – 400 nm, yuqorigi chegarasi 760 – 780 nm orasida buladi. Infraqizil nurlar – monoxramatik tashkil qiluvchilardan iborat bo’lib, to’lqin uzunligi ko’zga ko’rinadigan nurlar to’lqin uzunligidan katta bo’lib, 1nm dan kichik bo’ladi.

Infraqizil nurlar quyidagicha farqlanadi:

• Infraqizil nurlar quyidagicha farqlanadi:
• IQ – A to’lqin uzunligi 780 – 1400 nm
• IQ – B to’lqin uzunligi 1,4 – 3 mkm
• IQ – C to’lqin uzunligi 3 mkm – 1mm
• Monoxromatik va murakkab ko’zga ko’rinadigan nurlar o’zaro farq qiladi. Monoxromatik nurlar juda nozik chastota yoki to’lqin uzunligi bilan xarakterlanadi. Murakkab nurlanish birgalikdagi monoxramatik nurlarni xar xil chastotalarga egaligi bilan
• xarakterlanadi. Murakkab nurlanishga kunduzgi yorug’likni olsak bo’ladi. To’lqin uzunliklari xar xil bo’lgan nurlarning ko’zga ta’sirida, u yoki bu ranglarni ajratishga imkon beradi. O’rtacha kura oladigan odamni kuzi sarik, yashil nurlarni to’lkin uzunligi
• = 555 nm bulganda yaxshi ilg’ab oladi. Yashil, xavo rang nurlarni esa to’lqin uzunligi ? = 510 nm bo’lganda yaxshi ilg’ab oladi.
• Amaliy masalalar yechish paytida, masalan xonalarda tabiiy yorug’likdan foydalanish muddatlarini aniqlashda, yorug’lik oqimini vaqt utishi bilan ta’sirini e’tiborga olish kerak.Yorug’lik oqimini davomiyligi quyidagi formula bilan aniklanadi:
• Qv =  Фv dt
• Yorug’lik energiyasining birligi (lm•s).