Qurilish mashinalari, qurilish jarayonlari texnologiyasi

YER ISHLARINING HAJMINI ANIQLASH.

1. 
   Kotlovan va transheya gruntini qazishda ishlar hajmini aniqlash.
   

1. 
   Rasm. Doirasimon kotlovan.
   

Plandagi shakli yon qiyaliklarga ega bo`lgan doirasimon ko`rinishda bo`lgan kotlovanning hajmi joining relyefini inobatga olmagan holda quyidagi frmuladan aniqlanadi:

Bunda r₁ va r₂ – kotlovan tubi va usti bo`yicha radiuslar, m;

h₁-kotlovan chuqurligi,m.

kotlovanni usti bo`yicha radiusi quyidagicha aniqlanadi:

m=0,5

r₂=13+0,5x4,5=15.25m.

m-qiyalik koeffitsienti.

m<sup>3

KOTLOVANGA TUSHISH TRANSHEYSI HAJMINI ANIQASH.</sup>

To`g`ri cho`michli ekskavator yordamida kotlovan qazilganda hamda mashina kotlovan tubida yurib ishlagan holda kotlovanga tushish transheyasi qaziladi, bu transheyaning hajmi quyidagi formuladan topiladi:

Bunda h₁=kotlovan chuqurligi, m; b-kotlovanga tushish transheyasining eni-7 m gat eng qilib qabul qilinadi; m^I-kotlovanga tushish transheyasi bo`ylama qiyaligini tikligi, 10….15 a teng qilib qabul qilinadi.

V_B=4,5²/6x(2x7+2x0,5x4,5x(10-0,5)(10-0,5)=723 m³.

Transheya hajmi doimiy ko`ndalang kesim shartidan kelib chiqqan holda quyidagi formula bo`yicha aniqlanadi:

V_T=FL.

Bunda F-transheya ko`ndalang kesmining yuzasi, m²; L-transheyaning berilgan uzunligi, m.

Qiyalikning gorizontal proyeksiyasi quyidagi formuladan aniqlanadi:

a^I=mh₂,

Bunda m-qiyalik tikligining ko`rsatkichi yoki qiyalik koeffitsienti.

Transheya ko`ndalang kesimining yuzasi quyidagi formula bo`yicha hisoblab topiladi:

F=h₂

a^I=0,5x2,4=1.2

F=2,4xm²

V_T=6,24x 315=1965,6m³.