SO’Z TARKIBI MAVZUSIDA NOSTANDART TESTLAR
Quyidagi gapdagi so’zlarda qanday affikslar qatnashganini aniqlang?
Talabalar bir chekkada samovar qo’ygan, choynik-piyolalarni yuvib, narsalarni tashigan, domlaning ko’z qiri tushib qolarmikan degan niyatda ko’ngil erib xizmat qilishardi. Talabalar o’qish davomida bu ziyofatni rejalashtirgan edi.
|
Affikslar nomi
|
soni
|
Lug’aviy shakl yasovchi
|
|
Sintaktik shakl yasovchi
|
|
So’z yasovchi
|
|
|
|
|
Javobi :
Talabalar bir chekkada samovar qo’ygan, choynik-piyolalarni yuvib, narsalarni tashigan, domlaning ko’z qiri tushib qolarmikan degan niyatda ko’ngil erib xizmat qilishardi. Talabalar o’qish davomida bu ziyofatni rejalashtirgan edi.
|
Affikslar nomi
|
soni
|
Lug’aviy shakl yasovchi
|
18
|
Sintaktik shakl yasovchi
|
9
|
So’z yasovchi
|
1
|
|
|
|
2. So’z yasovchi qo’shimcha qatnashgan gaplarga «1» va qatnashmagan gaplarga «0» belgisi bilan jadvalga yozing.
№
|
Gaplar
|
soni
|
1
|
Ko’rmaganni ko’rgani qursin.
|
|
2
|
Men bugun qiziqarli kitob o’qidim.
|
|
3
|
Bergan insonga bitta ham ko’p.
|
|
4
|
Men kelajakda o’qituvchi bo’laman.
|
|
Javobi:
№
|
Gaplar
|
soni
|
1
|
Ko’rmaganni ko’rgani qursin.
|
0
|
2
|
Men bugun qiziqarli kitob o’qidim.
|
1
|
3
|
Bergan insonga bitta ham ko’p.
|
0
|
4
|
Men kelajakda o’qituvchi bo’laman.
|
1
|
3. Berilgan gaplardagi yasama so’zlarning qo’shimchalar qo’shilish tartibini aniqlang va jadvalga har birini mos raqamlarni yozing.
1) Vazir bir qovog‘idan qor yoqqan sultonga, bir negadir kinoyali kulimsirab davra ahliga tikildi. 2) Adhamjon asta muzlatkichni ochib qaradi. 3) Muborak yosh kitobxonlarimizdan biri bo’ladi.
A.asos+so’z yasovchi
|
B.asos+so’z yasovchi+lug’aviy+so’z yasovchi+sintaktik
|
D.asos+so’z yasovchi+lug’aviy+ sintaktik+sintaktik
|
|
|
|
Javobi:
-
4. Quyidagilarning mosligini toping.
1
|
So’z yasovchi
|
A
|
no-, be-, bo-, ba-;
|
2
|
Old qo’shimchalar
|
B
|
-(i)b, -(a)y, -gan, -niki;
|
3
|
Lug’aviy shakl yasovchi
|
C
|
-ga, -da, -dan, -ning;
|
4
|
Sintaktik shakl yasovchi
|
D
|
-siz, -la, -q, -chi;
|
Javob:
|
1-
|
2 -
|
3 -
|
4 -
|
Javobi:
Javob:
|
1-D
|
2 -A
|
3 - B
|
4 - C
|
5. Quyidagi moslikni belgilang.
1
|
O’zak+so’z yasovchi
|
A
|
Kitoblar, kulib, yozdir;
|
2
|
O’zak+sintaktik sh.ya.
|
B
|
O’quvchi, gulchi, yasha;
|
3
|
O’zak+lug’aviy sh.ya.
|
C
|
Yerdan, osmonga, ruchkam;
|
Javob:
|
1-
|
2 -
|
3 -
|
Javobi:
6. Jadvalni juftlari bilan belgilang.
№
|
So’zlar
|
№
|
Tartibi
|
1
|
So’zla, yasha, taroq, bo’yoq
|
A
|
Asos+lug’aviy+sintaktik sh.ya.
|
2
|
O’chirg’ich, savalagich
|
B
|
Asos+so’z yasovchi+lug’aviy sh.ya.
|
3
|
Kutubxonachi, tilshunoslik
|
C
|
Asos+so’z yasovchi+so’z yasovchi
|
4
|
Tezlat, oqlat
|
D
|
Asos+lug’aviy+so’z yasovchi
|
5
|
Bolalarning, bizning
|
E
|
Asos+so’z yasovchi
|
Javob:
|
1 -
|
2 -
|
3 -
|
4-
|
5-
|
|
Javob:
Javob:
|
1 - E
|
2 -D
|
3 – C
|
4 - B
|
5 - A
|
7. So’zga qoshimchalar qo’shilish ketma-ketligi to’g’ri berilgan qatorni “+”, to’g’ri berilmagan qatorni esa ‘‘-’’ bilan belgilang.
Asos + lug’aviy + sintaktik sh.ya. + so’z yasovchi
|
|
Asos + lug’aviy + so’z yasovchi + sintaktik sh.ya.
|
|
Asos + so’z yasovchi + lug’aviy + sintaktik sh.ya.
|
|
Javob:
Asos + lug’aviy + sintaktik sh.ya. + so’z yasovchi
|
-
|
Asos + lug’aviy + so’z yasovchi + sintaktik sh.ya.
|
-
|
Asos + so’z yasovchi + lug’aviy + sintaktik sh.ya.
|
+
|
8.Quyidagi jadvalga qo’shimchalarni mos ravishda joylashtiring.
1) –t; 2) –gan; 3) -la; 4) –gancha; 5) –uvchi; 6) –q; 7) -viy; 8) –ar; 9) –a; 10)- dir; 11) –ing; 12) –dan; 13) –ga.
Turi
|
javob raqamlar
|
So’z yasovchi
|
|
Lug’aviy shakl yasovchi
|
|
Sintaktik shakl yasovchi
|
|
Javob:
Turi
|
javob raqamlar
|
So’z yasovchi
|
3, 5, 6, 7, 9.
|
Lug’aviy shakl yasovchi
|
1, 2, 4, 8, 10.
|
Sintaktik shakl yasovchi
|
11, 12, 13.
|
9. Lug’aviy shakl yasovchi qo’shimchalarni belgilang?
1
|
Ko’plik qo’shimchasi
|
2
|
Fe’lning nisbat qo’shimchalari
|
3
|
Sifat darajalari qo’shimchasi
|
4
|
Egalik qo’shimchasi
|
5
|
Kichraytish-erkalash qo’shimchalari
|
6
|
Son qo’shimchalari
|
Javobi: 1, 2, 3, 5, 6.
10. Berilgan qo’shimchalarga mos raqamlarni jadvalning “raqamlar” qismiga to`g`ri yozing.
№
|
Misol
|
№
|
Misol
|
turi
|
Raqamlar
|
1
|
-ish
|
6
|
-miz
|
Fe’lning vazifa shakllarining qo’shimchalari
|
|
2
|
-q
|
7
|
-v
|
3
|
-si
|
8
|
-mak
|
Fe’lning vazifa shakllarining qo’shimchalari emas
|
|
4
|
-gan
|
9
|
-y
|
5
|
-ib
|
10
|
-oq
|
Javobi:
№
|
Misol
|
№
|
Misol
|
turi
|
Raqamlar
|
1
|
-ish
|
6
|
-miz
|
Fe’lning vazifa shakllarining qo’shimchalari
|
1,4,5,7,8,9
|
2
|
-q
|
7
|
-v
|
3
|
-si
|
8
|
-mak
|
Fe’lning vazifa shakllarining qo’shimchalari emas
|
2,3,6,10
|
4
|
-gan
|
9
|
-y
|
5
|
-ib
|
10
|
-oq
|
11. Sifatdosh (A), Ravishdosh (B) va Harakat nomi (C) larining barcha variantlarini aniqlang va jadvalning “javob” qismiga yozing.
1. –ish
|
10. –ig’lik
|
2. –ar
|
11. –gach
|
3. – moq
|
12. –b
|
4. –gan
|
13. –a
|
5. – gancha
|
14. –gani
|
6. – ay
|
15. –adigan
|
7. –ib
|
16. –yotgan
|
8. –v
|
17. –gulik
|
9. – mak
|
18. –arlik
|
Javob
|
A -
|
B -
|
C -
|
|
|
Javob
|
A – 2,4,10,15,16,17,18
|
B –5,6,7,11,12,13
|
C – 1,3,8,9
|
12. Quyida berilgan so’zlarni necha morfemadan iborat ekanini aniqlang?.
1) gullagan; 2) kelguncha; 3) maslahatlashgani; 4) uydan; 5) kapalaklarning; 6) yomg’irlarda; 7) bor; 8) chiqqan; 9) gultojixo’roz.
Morfemaga ajratish
|
Qo’shimchalar soni
|
Gullagan
|
|
Kelguncha
|
|
Maslahatlashgani
|
|
Uydan
|
|
Kapalaklarning
|
|
Yomg’irlarda
|
|
Bor
|
|
Chiqqan
|
|
Gultojixo’roz
|
|
Javobi:
Morfemaga ajratish
|
Qo’shimchalar soni
|
Gul-la-gan
|
2 ta
|
Kel-guncha
|
1 ta
|
Maslahat-lash-gani
|
2 ta
|
Uy-dan
|
1 ta
|
Kapalak-lar-ning
|
2 ta
|
Yomg’ir-lar-da
|
2 ta
|
Bor
|
-
|
Chiq-qan
|
1 ta
|
Gul-toj-i-xo’roz
|
1 ta
|
Do'stlaringiz bilan baham: |