R -qarshilikli, L induktivli va c sig‘imli tarmoqlanmagan o‘zgaruvchan tok zanjiri


Download 398 Kb.
bet1/3
Sana18.10.2023
Hajmi398 Kb.
#1707761
  1   2   3
Bog'liq
O‘ZGARUVCHAN TOK ZANJIRIDA AKTIV VA REAKTIV QARSHILIKLAR.




O‘ZGARUVCHAN TOK ZANJIRIDA AKTIV VA REAKTIV QARSHILIKLAR.

Reja:
1.Kuchlanishlar rezonasi


2. Toklar rezonansi
3. Quvvat koeffitsenti. aktiv va reaktiv energiya.

Agar R aktiv qarshilik, L induktivlik va S sig‘imdan iborat tarmoklangan zanjirdan.


i = Imsint
tok utayotgan bo‘lsabu zanjir kismlaridagi kuchlanish uchta tashkil etuvchidan; aktiv kuchlanishdan, - induktiv kuchlanishdan va - sig‘im kuchlanishdan iborat bular edi, ya’ni



U = UL + UL + UC


Vektorlar diagrammasidan zanjirning kismlaridagi kuchlanishni bir kateti aktiv induktiv va sig‘im kuchlanishlari vektorlarning ayirmasidan iborat bulgan tugri burchakli uchburchakdan topish mumkin. Bu uchburchakdan quyidagicha yoza olamiz;
U =
Zanjirning ayrim uchastkalariuchun kuchlanishlarni tegishli tok bilan qarshiliklarning ko‘p aytmalari orqali ifodalab, quyidagini hosil kilamiz:

U = = I = Iz


Bundan zanjirdagi tok
I =
Zanjirning to‘la qarshiligi
z =
Tok faza buyicha kuchlanishdan burchakka siljigan bulib, uni shu burchak tengensi orqali topish mumkin:
tg = =
Bo‘lganda tok faza buyicha kuchlanishdan burchakka orkada koladi. va bo‘lganda tok kuchlanishdan ilgari ketadi. bo‘lganda esa zanjirda kuchlanishlar rezonasi yuzaga kelib, bunda zanjirning to‘la qarshiligi aktiv qarshilikka baravarlashadi, ya’ni
z = = R
Demak, berilgan kuchlanishdan zanjirning to‘la qarshiligi eng kichik, tokning effektiv qiymati esa zanjir kuchlanishi bilan bir fazada o‘zga rib, eng katta qiymatga erishadi.
UL ва UC kuchlanishlar o‘zaro teng bulib kolgani uchun zanjirning umumiy kuchlanishga teng bulib koladi:
U = UR

Reaktiv kuchlanishlardan, masalan, induktivlikdagi kuchlanishning zanjirning umumiy kuchlanishga nisbati


= = =
bundan
UL = U
bo‘ladi.
Aktiv, induktiv va sig‘im qarshiliklari ketma – ket ulanganda
xL - xC = L -
Bundan
L - =0
yoki
L =
tenglamani burchak chastotasi ga nisbatan topamiz va bu hol uchun uning qiymatini bilan belgilab, ni topamiz:
02LC = 1
yoki
0 =
 - xususiy burchak chastotasi deb ataladi. Rezanans vaqtida kuchlanish va tok orasida fazalar siljishi nolga teng, demak cos( = 1, ya’ni:
cos = ( ) =1 bulib koladi.
Kuchlanishlar rezonasining elektrotexnika apparatlari uchun ham, ishchi xodimlar uchun ham xavfligi mana shundadir. Kuchlanishlar rezonasi radiotexnikada keng kullaniladi.



Download 398 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling