Ър. Исматулдаев, А. Н. Ма судов, А. Х. Абдуллаев Б. М. Ахмедов, А. А. Аъзамов


Download 1.73 Mb.
bet47/96
Sana08.05.2023
Hajmi1.73 Mb.
#1446646
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   96
Bog'liq
Metrologiya ДАРСЛИК МКК учун

" S/2 + S/6
MJ5. Автопокришкалардаги ушбу белгиларга изох беринп SR, HR, VR.
Жавоб:
Радиаль шиналар SR белгиси билан харакат тезлиги 180 км/соат гача, HR- 210 км/соат гача, VR - 210 км/соат дан ортик, булган тезликлар учун тавсия этилади
М.6. Соатнинг секунд стрелкаси секундига неча секунд утади?
Жавоб:
Энг аввало шуни анимаб утишимиз керак-ки, бунда ей ва вакт секундлари тугрисида фикр юритилмокда, яъни секунд стрелкаси бир вакт секундида канча ей секундини утади деб суралмокда. Буни куййдаги унча мураккаб булмаган хисоблар оркдли топишимиз мумкин:
хт 3600'* 360° _,™-,
дг = = 21600 /с.
60с
М.7. Соатнинг секунд, минут и соат стрелкаларининг бурчакли тезлигини аницланг.
Олинган натижани Ернингузук атрофида айланиш тезлиги билан солиштиринг
Жавоб:
Соатнинг секунд стрел каси 1 айл/мин, шу сабабдан, cai = яп/30 а т/301/с = 0,1047 с1.
165
Минут стрелкаси эса в 60 марта секинро^, хрракатланади. сог* 71/1800^ = 0,001745 с1.
Бурчактезлик 12 марта кичик, яъни 0,0001455 с'.
Соат стрелкасининг бир марта тулик, айланишида Ер уз уки атрофида ярим айланган булади. Демак Ернинг бурчакли тезлиги соат стрелкасининг бурчакли тезлигидан икки марта кичик экан. Демак, жавоб: 0,0000727 с1.
М.8. 1742 й. швед олими А.Цельсий симобли термометр яратган эди. Сувнинг кайнаш температурасини 0 °С, музнинг эришини эса 100 °С қлиб белгилаган эди. Факат 8 йил утгандан сунггина Швед академияси термометр шкаласини хозирги холатга келтириб, эълон килган. * Термометрнинг хозирги шкаласида одамнинг ганасини меъёрий температураси (36,6 °С) ва Куёш сиртидаги температура эса 6000 °С.
Агар дастлабки вариантдаги термометр билан улчасак кийматлар кандай булар эди?
Жавоб:
Тана температураси 63,4 °С, Куёш сиртининг температураси эса -минус-5900 °С
* Тарихий хдкикдт нуктаи назаридан айтихпимиз керакки, Цельсийдан 4 йил олдин (1738Й.) табиатшунос Карл Линней муковасида хозирги термометр тасвирланган китобни нашр эттирган эди. Бу термометрда С градус киймат сувнинг музлашига, 100 градус киймат. эса сувнинг қйнашига мое килиб олинган эди. Энг биринчи булиб айнан шу таянч (репер) нукталари тугрисидаги фикрки 1655 йилда нидерландиялик Христиан Гюйгенс билдирган эди.
М.9. Фараз килинг, сизда 13 см узунликка эга булган, булимлари ва булим сонлари берилмаган чизгич бор деб. Шу чизгичда 4 та шундай оралик сонларни ёзингки, бу чизгич билан (бутун сон куринишида) 1 см дан 13 см.гача булган масофани улчаш мумкин булсин.

Download 1.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling