“Рақамли иқтисодиёт” фанидан raqamli iqtisodiyot tushunchasi

1- rаsm.Rаqаmli iqtisodiyot
Aytish mumkinki, raqamli iqtisodiyot uchta segmentda ko‘rib chiqiladi (ya’ni qayerda rivojlanadi):

• real tovarlar va xizmatlar ta’minotchilari va xaridorlari sektori;
• dasturiy ta’minot va texnologiyalar ishlab chiquvchilar sektori;
• qonunchilik bazasi, kadrlar tayyorlash tizimi, barcha turdagi ma’lumotlar uzatish va saqlash kanallari ko‘rinishidagi infratuzilma.

Raqamli iqtisodiyot quyidagi yo‘nalishlarni o‘z ichiga oladi (ya’ni nima rivojlantiriladi):

• Big data;
• sun’iy intellekt;
• blokcheyn;
• kvant texnologiyalari;
• ishlab chiqarish texnologiyalari;
• sanoat interneti;
• robototexnika;
• simsiz aloqa;
• virtual reallik.

Рақамлаштиришдан олинган самара
Турдош тармоқларда иш ўринлари сонининг 3-5 баравар ўсиши
Меҳнат унумдорлиги ўсиши
Кичик ва ўрта бизнеснинг ўсиш суръати ортиши
Қашшоқлик қисқариши ва инклюзивлик ортиши
Тиббий хизмат кўрсатиш очиқлиги ва сифати ортиши
Оммавий хизмат кўрсатиш нархининг пасайиши ва очиқлигининг ортиши
Атроф-муҳитга салбий таъсирнинг пасайиши
Молиявий сервислар очиқлигининг ортиши
Жиноятчилик даражасининг қисқариши
Рақамли иқтисодиётнинг ижтимоий афзалликлари
Атроф-муҳитга ижобий таъсири
Таълим қийматининг арзонлашиши ва ҳаммабоп таълимнинг шаклланиши
Ҳаммабоп тиббиёт
Молиявий операциялар ва давлат хизматлардан фойдаланиш қулайлиги
Камбағалликнинг қисқариши
Иқтисодий ўсишнинг тезлашиши
Ёндош тармоқларда қўшимча иш жойларнинг яратилиши
Ишлаб чиқариш харажатларнинг қисқариши
Кичик ва ўрта бизнеснинг ривожланиши
Меҳнат унумдорлиги-нинг ошиши
Жаҳон бозорига маҳсулотни чиқариш
Рақамли иқтисодиётнинг иқтисодий афзалликлари
Рақамли иқтисодиётнинг ривожланиши
Соҳага инвестицияларни жалб этилиши
Рақамли инфратузилма
Электрон тижорат
Электрон ҳукумат

• Birinchidan, raqamlashtirish bu – hamma joyda kuzatiladigan real voqelikdir. Yangi raqamli iqtisodiy tizimlar yaratish orqali «hammaning iqtisodiyoti» vujudga kelishiga misollar hozirgi kunda sanoatning turli tarmoqlarida vujudga kelmoqda
• Ikkinchidan, hozirning o‘zida raqamlashtirish global miqyosga ega – «raqamli iqtisodiy tizimlar»ga misollar turli tarmoqlar va kompaniyalarda mavjud. («bizni topadilar» «biz izlaymiz»dan ustunlik qiladi. ).
• Uchinchidan, bugungi kunda iqtisodiyotda kompaniyalar o‘rtasida bozordagi munosabatlarni sezilarli darajada o‘zgartiradigan o‘zgarishlar kuzatilmoqda.