Radiotexnika tarixi
1867 yilgi matematik ishlarida radio to'lqinlarini bashorat qilgan Jeyms S Maksvell tomonidan kashf etilgan nazariya bo‘lib M. Faradey, J. Maksvellarning ishlaridan boshlangan.
Keyinchalik, 1887 yilda nemis matematikasi Geynrix Xertz o'z laboratoriyasida radio to'lqinlarini hosil qilish orqali Maksvell nazariyasidan foydalangan.
Keyinchalik, italiyalik ixtirochi Guglielmo Markoni simsiz tizim orqali va telegraflar yordamida uzoq masofali to'lqin signallarini uzatish bo'yicha birinchi kashfiyotlarni amalga oshirilgan.
Shu tariqa Markoni XX-asr davomida radioning keyingi rivojlanishi uchun asos bo'ladigan qisqa to'lqinli simsiz aloqani o'rnatdi.
1901 yilda u Morse kodidan foydalanib, Kornuoll va Nyufaundlend oroli o'rtasida birinchi radioeshittirishni amalga oshirishga muvaffaq bo'ldi.
Radiodiapazondagi elektromagnit toʻlqinlarni birinchi marta G. Gers hosil qilgan va oʻrgangan (1886-1889).
1890 yil E. Branli (Fransiya) metall kukuniga elektr tebranishlari taʼsir qilganda ularning qarshiligi kamayishi hodisasini aniqladi.
1894 yilda .O. Lodj (Buyuk Britaniya) bu hodisadan elektromagnit toʻlqinlarni aniqlashda foydalangan.
1895-yil 7 mayda rus fizik olimi A. S. Popov elektromagnit toʻlqinlar yordamida simsiz aloqa oʻrnatishga harakat qildi va signallarni qayd qilish apparatniy yasadi. U shu tarida dunyoda birinchi radiopriyomnigini yaratadi.
1925-yil rus ixtirochisi V. P. Vologdinning birinchi marta Moskva bilan Nyu-York orasida radioaloqa oʻrnatilgan.
XX-asrning boshlarida radioning asosiy kashshoflari yaratildi, ular orasida Kanadadan kelib chiqqan 1900 yildagi birinchi radioeshittirish uchun javobgar ixtirochi Reginald Fessenden ajralib turgan. 1906 yilda u ikki tomonlama radioaloqani amalga oshirishga muvaffaq bo'ldi.
U xuddi shu yil Amerika Qo'shma Shtatlarining Massachusets shtatidagi Rojdestvo arafasida qisqa musiqiy dasturda radio to'lqinlari orqali birinchi o'yin-kulgi rukunlari uchun javobgar bo‘lgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |