Радиотехник тизимлар назарияси асослари

1 - c o s
9
(6.4.22)
Bu formulaga ko ‘ra, 
9 - —
->
 
, 
, 
m L-C
da 
h v '= m cc , 0 — n  da h v = —^-
bo‘ladi.
Demak, tajribada kuzatilganidek, sochilish burchagining ortishi bilan 
sochilgan gamma-kvant energiyasi kamayib, y a’ni to ‘lqin uzunligi ortib 
borar ekan. Sochilgan gamma-kvant energiyasining kamayishi hisobiga 
tepki elektronning olgan energiyasi ortadi.
K om pton effektining to ‘la kesim i form ulasini K leyn, N ishina va 
Tammlar kvant mexanik hisoblashlar asosida keltirib chiqarishgan:
2
 | 1 +
S 
£T
'2(1+ g )  
l + 2 g
- l n ( l + 2 g )
£
+ — ln fl+ 2 g )- 
2e
1 +-3e- ] 6-423) 
(l+ 2 g )2 j
bu yerda 
re
m..c~
-: £ =
h v
m „c
hv
1) (6.4.23) da gamma-kvant energiyasi kichik boTgan 
s « ---- hollar
m c
uchun:
O-Wy, 
^h,m\
, 
_ 
26 2 
^
I — 2 g
h
------g + ..
5
(6.4.24)
h v
2) Gamma-kvant energiyasi 
b 
m c 2 katta boTganda:
_
2 1
^konip 
_
£ v 4
' l
.
_ ’ 
— i- ln 2 g
(6.4.25)
Demak, katta energiyalarda Kom pton sochilish kesimi gamma-kvant
231
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

energiyasiga teskari mutanosib o ‘zgarar ekan. Atomdagi elektronlar soni 
Z b o ig an i uchun Kompton effektining kesimi sochuvchi element tartib 
nomeriga to ‘g ‘ri mutanosibda ortib boradi:
Z
^komp ~ £ • 
(6.4.26)
Kompton effekti harakatdagi elektronlarda ham kuzatilishi mumkin. 
(6.4.21) ifodadagi harakatdagi elektrondan sochilgan gamma-kvantning 
energiyasi quyidagi ko‘rinishga o ‘tadi: