Радиотехник тизимлар назарияси асослари


Download 6.46 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/153
Sana23.08.2023
Hajmi6.46 Mb.
#1669520
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   153
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi T.Mo\'minov, A.Xoliqulov)

3.3-§. Alfa-yemirilish
Alfa-yemirilish yadroviy kuchlar ta’sirida barcha saqlanish qonunlari- 
ning bajarilishi bilan ro ‘y beradi. Alfa zarralar xossalarini o ‘rganish zaryadi 
Z = 2, m assasoniZ = 4, bog‘lanish energiyasi 
E = 28 MeV, spini / = 0, 
magnit momenti 
/J = Obo‘lganyalang‘ochgeliyatom iekanliginiko‘rsatdi.
Tabiiy radioaktiv alfa-yem irilish faqat davriy sistem aning oxiridagi 
Z > 82 vism utdan keyinjoylashgan og ‘ir elem ent izotoplaridakuzatiladi. 
S un’iy ravishda nuklonlar soni 
A = 140 - 160 sohada yotuvchi nodir 
y er elem entlarida ham alfa aktiv izotoplar hosil qilinadi.
Alfa-yemirilganyadrozaiyadi A Z = 2 ,massasoni A 4 = 4gakam ayadi, 
davriy sistemada ikki katak oldinga siljiydi:
A
z X
^ A: _ \ Y + A
2H e .
Alfa-yemirilish energetik jihatdan mumkin boMishi uchun ushbu shart 
bajarilishi lozim:
M ( A , Z ) > M ( A - 4 , Z - 2) + M ( 4
2H e ) ,  
(3.3.1)
ya’ni dastlabki ona yadroning massasi (energiyasi) hosilaviy yadro va 
alfa-zarra massalari (energiyalari) y ig‘indisidan katta bo‘lishi kerak.
Energiyalar farqiga a -y e m irilish energiyasi 
Ea deyiladi. Yemirilish 
energiyasi bo'laklarga ( a - z a r r a va hosilaviy yadrolarga) kinetik energiya 
berishga sarf boMadi.
71
www.ziyouz.com kutubxonasi


Ea = [M(A, Z ) - M ( A - 4 , Z - 2 ) - M ( 4
2He)]c2 = Ta + 7 \.„
(3.3.2)
bu yerda 
Ta, Thya lar o-zarra va hosilaviy yadrolar kinetik energiyalari. 
Agar yemiriluvchi yadro nisbatan tinch holatda 
P(A, Z) = 0 bo‘lsa, alfa 
zarra 
(PJ va hosilaviy yadro (Ph)J  impulslari tengligidan a-zarra va hosilaviy 
yadrolar tepki energiyasini topish mumkin
m z ) = p a +pktl-,

Download 6.46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling