Ram — Random Access Memory, operativnoye zapominayuщyeye ustroystvo, ozu

Noutbukdagi klaviatura ham yonma -yon joylashgan tizim blokining odatiy va tanish "klaviaturasi" ga o'xshamaydi. Laptopda u butunlay mustahkam. Ya'ni, agar siz oddiy klaviaturadagi tugmachalarni o'zgartira olsangiz, noutbukda siz mutlaqo yangisini sotib olishingiz kerak bo'ladi. Bundan tashqari, uni apparat bilan bog'laydigan halqalar mavjud.

Ram haqida
Ma'lumki, "RAM" protsessorga turli vazifalarni bajarish uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni va ko'rsatmalarni vaqtincha saqlash uchun kerak. Qancha ko'p bo'lsa, shuncha yaxshi, protsessor osonroq bo'ladi va operatsiyalar tezligi darhol oshadi

Hozirgi kunda asosan katta hajmdagi dasturlar, o‘yinlar bilan kompyuterni band qilganda, kompyuterga tushayotgan yuklama asosan operativ hotira (RAM — Random Access Memory, operativnoye zapominayuщyeye ustroystvo, OZU) deb ataluvchi xotira turiga tushadi. Bu xotiraning o‘lchami dastur va o‘yinlarning ishlash tezligiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Bu xotira turi o‘zi nima? Xo‘sh bo‘lmasa kettik..
Bu xotira turi vaqtinchalik axborotni o‘zida saqlaydi. Dastur yuklanganda dastlab operativ xotiraga yuklanadi va u yerdan ishga tushadi. Bundan kelib chiqadiki operativ xotiraning hajmi qancha katta bo‘lsa, bir paytning o‘zida bir necha dasturlarni yuklab, ish olib borishingiz mumkin bo‘ladi (misol uchun ashula eshitib, o‘yin o‘ynash mumkin).
Biror dasturni ishga tushirib (dastlab operativ xotiraga yuklab), so‘ng bu dasturdan chiqib ketib, yana shu dasturni ishga tushirsangiz, dastur yuklanishi biroz tezroq amalga oshiriladi. Chunki kompyuter dastlab operativ xotiraga murojaat qiladi, agar u yerda mavjud bo‘lsa, o‘sha yerdan dasturni yuklaydi, aks holda dasturni izlashni boshlaydi.
Hozirgi zamonaviy o‘yinlar operativ xotiraning katta bo‘lishini talab qiladi. Agar operativ xotira talab darajasida bo‘lmasa o‘yin o‘ynash jarayoni sekinlashadi. Shu sababli diskda sotib olingan o‘yin talablarini bir ko‘zdan kechirish lozim.
Operativ xotira 2 ta asosiy xarakteristikaga ega va bu xotirani sotib olishda shu xarakteristikalarga qaraladi. Operativ xotira hajmi va shu xotira ishlaydigan chastota miqdori. Operativ xotira hajmi megabaytlarda o‘lchanadi(lekin ko‘pchilik gegobaytlarga ham o‘tib ketishdi) 128, 256, 512, 1024, 2048… Dastlab yuklangan dasturlar shu hajmda saqlanadi. Agar hajm to‘lib qolsa, birinchi yuklangan ma’lumotlar o‘chiriladi.
Operativ xotira chastotasi ishlash tezligini aniqlab beradi. Chastota bu vaqt birligidagi jarayondir. Misol uchun, 600 megagers (MGS) chastotali operativ xotira 100MB ma’lumotni 10 sekunda yuklasa, 1000MGS li operativ xotira bu jarayonni 5 sekuntda amalga oshiradi

Shuni ham ta'kidlash joizki, DRAM kabi narsa bor - bu uchuvchi yarimo'tkazgichli tasodifiy kirish xotirasi. Tasodifiy kirish xotirasi sifatida ishlatiladi. DRAM turlarga bo'linadi: EDO DRAM; SDR SDRAM; Kengaytirilgan SDRAM .... Ammo bizni nisbatan zamonaviy noutbuklarda ishlatiladigan turlar qiziqtiradi - DDR2 SO DIMM va DDR3 SO DIMM. Bu oddiy RAM DDR SDRAMning ikki turi, lekin "SO DIMM" belgisida aytilishicha, bu ularning qisqartirilgan nusxasi (faqat noutbuk uchun). DDR2 SO DIMM operatsion modullarning eskirgan modeli hisoblanadi va endi siz bozorda tez -tez DDR3 SO DIMM ni topishingiz mumkin.
Mikrosxemalar

Laptop nima
Noutbukning uchta muhim qismi: RAM, qattiq disk va protsessor. Ular har xil mikrosxemalardan iborat bo'lib, o'ziga xos xususiyatlarga ega. Laptop ishlab chiqaruvchilari qurilmalarni iloji boricha yupqa va engil qilishga harakat qilmoqdalar,

Protsessor (inglizcha: processor) inglizchada „Process“ soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, „jarayon“ — jarayonni amalga oshiruvchi, boshqaruvchi maʼnolarini bildiradi. Kompyuter Protsessori asosan kompyuterda boʻladigan jarayonlarni amalga oshirish va boshqarish vazifalarini bajaradi. Asosiy oʻlchov birligi chastota hisoblanadi. Protsessor chastotasi uning maʼlum vaqt ichida nechta amalni bajara olishini ifodalaydi.

Shaxsiy kompyuterning sxemasi:
1. Monitor tizimi
2. Ona plata
3. Protsessor
4. Port ATA
5. Tezkor xotira
6. Kengaytiruvchi kartalar
7. Quvvat bloki
8. Diskovod
9. Qattiq disk
10. Klaviatura
11. Sichqon
Protsessor (lot. processus — surilish) — elektron mashinaning dastur (programma) da koʻzda tutilgan amallar; informatsiyani oʻzgartirish, barcha hisoblash jarayonlarini, xisoblash mashinasidagi boshqa qurilmalarning ishini boshqarib turish uchun moʻljallangan markaziy qurilmasi. Asosiy qismlari: arifmetikmantiqiy qurilma va boshqarish qurilmasi. Arifmetikmantiqiy qurilmada axborot arifmetika va mantiq jihatidan qayta ishlanadi. Boshqarish qurilmasi xotiradagi axborotlarni chiqarish tartibini belgilaydi, boshqaruvchi signallarni ishlab chiqadi, mashinadagi qurilmalarning ishini uygʻunlashtiradi, dasturni uzish signallarini qayta ishlaydi, xotiradagi axborotlarni muhofazalaydi, P. ishini nazorat qiladi. P. da bulardan tashqari, oʻta tezkor xotira qurilmasi va tashkiliy bloklar ham bor.^[1