Raqamli mantiqiy sxemalarni loyihalash

 

1.2. Mantiqiy elementlarni ishlab chiqarish texnologiyalari.

 

Raqamli hisoblash texnikasida asos elementlari bơlib mantiqiy “VA”, “YOKI” hamda “INKOR” elementlari xizmat qiladi.

Mantiqiy elementlarni ishlab chiqarish texnologiyalarining bir qator turlari mavjud bơlib, ularning xar biri ơz yutuq va kamchiliklariga ega.

Masalan:

- unipolyar tranzistorlarga asoslangan texnalogiyalar (n-MOP, p-MOP, KMOP) kristalda joylashgan elementlar zichligini yuqoriligi, kam quvvat talabligi, narhining arzonligi bilan xarakterlanadi, lekin tashqi tasirlarga ơta ta`sirchan, nisbatan tezkorligi past;

- bipolyar texnologiyadagi (DTL, TTL, TTLDSh, ESL, I2L) elementlar ơta tezkorligi va ishonchli ishlashi bilan xarakterlanadi, lekin elementlar zichligi kam va kơp energiya talab qiladi, tan narxi qimmat;

- integral-injeksion texnologiyadagi (I2L) elementlar yuqoridagi ikki texnologiya orasidagi kơrsatkichlarga ega.

1.1­rasm. Mantiqiy elementlar: а) «yoki» elementi; b) «va» elementi;
c) «inkor» elementi.

1.3. Mantiqiy elementlar asosida turli qurilmalarni loyihalash.

• 1.3. Mantiqiy elementlar asosida turli qurilmalarni loyihalash.
• Raqamli xisoblash texnikasining asosiy qurilmalaridan biri – summatordir. Bir razryadli ikkilik sonlarni qơshish uchun qơllaniladigan «Yarim summator» sxemasini loyihalash jarayonini kơrib chiqamiz:
• Berilgan “a” xamda “b” bir razryadli ikkilik sonlarni qơshish natijasida “s” - yig’indi razryadi va “p”- ơtish razryadi xosil bơladi.
• “a” va “b” bir razryadli qơshiluvchilardan faqat bittasi «1» ga teng bơlsa, yig’indi razryadi s=1 bơladi, “a” va “b” bir vaqtda «1» ga teng bơlgandagina p=1 bơladi. Shu xolatlar uchun mantiqiy funksiyalar quyidagi kơrinishga ega bơladi:
• Bir razryadli yarim summator sxemasini shu ifodalarga mos ravishda mantiqiy elementlar asosida qurish mumkin.

1.2-rasm. Bir razryadli yarim summatorning sxemasi.