Raqamli texnologiyalari vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
RAQAMLI TEXNOLOGIYALARI VAZIRLIGI


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

“O‘rnatilgan tizimlar”

fanidan
LABORATORIYA
TOPSHIRIQ №1
Bajardi: 415 -guruh talabasi

G‘afurov Z.V

Qabul qildi: Jurayev D.B.

Toshkent 2023
17-variant

17

Tugma orqali orqali led chiroqlar sonini oshish va potentiometrda esa kamayish tartibida boshqarish.

G‘afurov Zoxid Vaxid o‘g‘li

1. 
   Led diodlar yordamida jarayon tashkil etish
   

LED (inglizcha: light-emitting diode, „yorituvchi diod“) - bu yarimoʻtkazgichli yorugʻlik manbai boʻlib, tokni bevosita yorugʻlikka aylantiradi. Yarikoʻtkazgichdagi elektronlar elektron teshiklar bilan rekombinatsiya qilinganda, energiya fotonlar shaklida chiqariladi.
LEDning nominal oqimiga olib keladigan p-n o'tish joyida oldinga kuchlanish pasayishi. Anod katodga nisbatan ijobiy potentsialda bo'lishi uchun LEDga kuchlanish qo'llaniladi. Yarimo'tkazgichning kimyoviy tarkibiga, optik nurlanishning to'lqin uzunligiga qarab, ulanish joyidagi to'g'ridan-to'g'ri kuchlanish tushishi ham farqlanadi.

2. 
   Tugma yordamida jarayon tashkil etish
   

Ikki turdagi tugmalar mavjud, ular quyida keltirilgan:
YO'Q (Odatda ochiq)
Biz asosan NO turdagi tugmalardan foydalanamiz. Bunday turda tugma holati dam oladi. Bu shunday holatda terminal ulanmaganligini anglatadi.

U quyida ko'rsatilgan:

Tugmani bosganimizda, terminallar elektrga ulanadi.